انتخابات پارلمانی در ترکمنستان
۱۳۸۷ آذر ۲۱, پنجشنبه
تعداد نمایندگان این بار از ۵۰ نفر به ۱۲۵ نفر افزایش می‌یابد. کشورهای غربی از برگزاری این انتخابات استقبال و افزايش تعداد نمايندگان مجلس را مثبت ارزیابی کرده‌اند.
امین گلی، پژوهشگر در امور ترکمنستان و نویسنده کتاب “سیری در تاریخ سیاسی، اجتماعی ترکمن‌ها” در گفت‌وگو با بخش فارسی دویچه وله ضمن اشاره به شباهت انتخابات پارلمانی ترکمنستان و مجلس ایران، می‌گوید: « این انتخابات آزاد و عادلانه برگزار نمی‌شود و دولت‌های اروپائی نیز با بسط دمکراسی در این کشور برخوردی دوگانه دارند.
دویچه وله: برای نخستین بار ناظران خارجی برای نظارت بر انتخابات پارلمان ترکمنستان به این کشور دعوت شده‌اند. آیا این بدان معناست که این انتخابات آزاد و عادلانه برگزار می‌شود و کاندیداهای مستقل و یا نمایندگان احزاب مخالف دولت هم در این انتخابات شرکت می‌کنند؟
امین گلی: در ترکمنستان تاکنون هیچ‌گونه حزبی اجازه فعالیت نیافته و تمامی کاندیداهائی که ثبت نام کرده اند، از طرف حزب حاکم یعنی "حزب دمکرات ترکمنستان" معرفی شده اند. کاندیداهای مستقل در این انتخابات شرکت نمی‌کنند. من فکر نمی‌کنم چند ناظری که "سازمان امنیت و همکاری اروپا" برای نظارت بر این انتخابات فرستاده، بتوانند تمامی کشور را تحت پوشش قرار دهند و گزارش دقیقی از وضعیت انتخابات در ترکمنستان تهیه کنند.
شما در صحبت‌های خود عنوان کردید که احزاب مخالف دولت اجازه شرکت در این انتخابات را ندارند. پس کلا این انتخابات از منظر داخلی و منطقه‌ای چه اهمیتی دارد؟
اگر ما از نقطه نظر مثبت این مسئله را ارزیابی بکنیم برای نخستین بار پس از سقوط اتحاد شوروی و بوجود آمدن کشور مستقل ترکمنستان، پارلمان این کشور که ۵۰ نماینده داشته، پس از این انتخابات به ۱۲۵ نماینده خواهد رسید و این نشان می‌دهد که این کشور در حال تغییر و تحول است. ولی همانطور که اشاره کردم، این انتخابات فرمایشی خواهد بود و صرفا با هدف تحکیم پایه‌های حکومت ریاست جمهوری فعلی، بردی محمداف برگزار می‌شود. احزاب مخالف دولت، به‌ویژه احزاب خارج از کشور، که عمدتا در اروپا فعالیت دارند، خواستار شرکت و تشریک مساعی بودند و پیشنهاداتی را هم به دولت ترکمنستان دادند. ولی در قانون انتخاباتی جدید اشاره شده، کسانی می‌توانند به نمایندگی مجلس انتخاب شوند که ۱۰ سال در داخل کشور زندگی کرده باشند. به این ترتیب عملا از شرکت اپوزسیون در این انتخابات جلوگیری شده است.
در یکی از دیدارهای نیازاف، رئیس جمهور اسبق ترکمنستان از ایران، وی گفته بود که کشورش باید از تجربه ایران در امور انتخابات مجلس استفاده کند. آیا به‌نظر شما می‌توان انتخابات مجلس در ایران را با انتخابات پارلمانی در ترکمنستان مقایسه کرد؟
تشابهات زیادی وجود دارد. اگر در انتخابات ایران شورای نگهبان تعداد زیادی از کاندیداها را حذف می‌کند، در کشور ترکمنستان نیز، به کاندیداهای مستقل اجازه نداده اند ثبت نام بکنند. حتی در استان بالکان واقع در غرب ترکمنستان، چندین نفر را که "جمعیتی" را تشکیل داده بودند و خواستار ثبت نام و معرفی کاندیداهای خود بودند، اجازه نداده‌اند. من فکر نمی‌کنم از تجربه انتخابات مجلس در ایران برای انتخابات پارلمانی در ترکمنستان نکات مثبتی حاصل شده باشد.
اخیرا رئیس جمهور ترکمنستان به آلمان و اتریش سفر کرد. نقش کشورهای غربی را شما در اوضاع کنونی ترکمنستان چگونه ارزیابی می‌کنید؟
نمایندگان سیاسی کشورهای غربی در سفربه ترکمنستان بیشتر پیرامون انرژی و گاز مذاکره می‌کنند، ولی در مصاحبه با خبرنگاران غربی از مسئله حقوق بشر حرف می‌زنند. در این‌جا یک اخلاق دوگانه وجود دارد. اگر دولت‌های غربی واقعا خواستار پیشرفت و دموکراسی در این کشورهستند، باید با قاطعیت دمکراسی و رعایت حقوق بشر را پیش شرط تجارت گاز و غیره اعلام کنند. به‌نظر من، کشورهای اروپائی در این زمینه شفافیت و صداقت کافی نشان نمی‌دهند.