انتفاضه زنان عرب در فیس‌بوک برای پایان‌دادن به حجاب اجباری
۱۳۹۱ آبان ۱۶, سه‌شنبه
عمر، جوانی با ریش انبوه مقوایی را رو به دوربین در دست گرفته که روی آن نوشته شده: «من از انتفاضه زنان حمایت می‌کنم، زیرا یک زن قوی تهدیدی برای مردانگی من به شمار نمی‌رود.» عمر مصری است و این تصویر بر صفحه‌ای در فیس‌بوک به نام "خیزش زنان در دنیای عرب" نقش بسته است. زنان و مردانی که در این صفحه حمایت خود را از "انتفاضه زنان" اعلام می‌کنند تقریبا تمامی کشورهای عربی را در برمی‌گیرند.
حلیم، جوانی ۲۴ ساله و دانشجوی رشته حقوق در قاهره است. او می‌گوید: «من عکسی را دیدم که زنی در آن به نشانه اعتراض روسری‌اش را از سر برداشته بود برای اینکه می‌خواست بالاخره آفتاب و باد به موهایش بخورد. در عکس دیگری زنی که از روی اختیار حجاب به سر داشت، شکایت کرده بود که افراد به اصطلاح تحصیل‌کرده همیشه او را سرزنش می‌کنند زیرا به گفته آنان یک زن باحجاب ذکاوت و هوش کمتری نسبت به زنی بی‌حجاب دارد. این دقیقا همان چیزی است که من به دنبالش هستم: حق زنان برای تصمیم‌گیری.»
پایه‌گذاران این کمپین این دو عکس را در کنار هم قرار داده‌اند و در زیر هر کدام از آنها نوشته‌اند: "یک زن آزاد".
موفقیتی چشمگیر
یک ماه پیش پنج زن لبنانی در صفحه‌ای در فیس‌بوک دیگران را دعوت کردند تا عکس‌هایشان را همراه با یک نوشته در این صفحه قرار بدهند. پاسخ کاربران به این دعوت و استقبال آنان از این حرکت باعث غافلگیری پایه‌گذاران این صفحه شد. فرح برقاوی یکی از پنج زن لبنانی می‌گوید: «[این استقبال] واقعا تکان‌دهنده است! تغییر رویکرد امکان‌پذیر است! دائما عکس‌های جدید برای ما ارسال می‌شود. حتی آنهایی هم که بدبین بودند و اعتقاد داشتند که این حرکت جواب نمی‌دهد، مثل ما غافلگیر شده‌اند.»
در این میان نزدیک به هزار عکس در این صفحه آپلود شده‌اند و حدود ۶۰ هزار نفر نیز آن را "پسندیده‌اند". کاربران در پایین بسیاری از این عکس‌ها نظراتشان را نوشته‌اند و برخی از این تصاویر نزدیک چند صد بار به اشتراک گذاشته‌شده‌اند.
به گفته فرح برقاوی تصاویر ارسالی از یمن و عربستان سعودی بیش از تصاویر دیگر موجب غافلگیری آنان شده است. او می‌گوید: «این عکس‌ها حاوی پیام‌های قوی هستند که مستقیما مشکلات را خطاب قرار می‌دهند: ممنوعیت رانندگی برای زنان، این نکته که زنان به یک قیم مرد نیاز دارند یا اجبار زنان به زدن نقاب بر صورت‌هایشان.»
"زنان به پا خیزند"
دست‌اندرکاران این صفحه تخمین می‌زنند که ۳۵ تا ۴۰ درصد از حمایت‌کنندگان از این اقدام مردان هستند. آنها همراه کردن مردان را یکی از نکات مهمی می‌دانند که از ابتدا مد نظر داشته‌اند، زیرا هدف از راه‌اندازی این صفحه را نه تنها "آزاد کردن زن بلکه آزادسازی جامعه" می‌دانند. آنها خود را مبارزان علیه سلطه‌ای می‌دانند که زنان و مردان را سرکوب می‌کند.
عبدالکریم، جوانی ۱۶ ساله از عربستان در این صفحه نوشته است که او قانونا قیم مادر بیوه‌شده‌اش به شمار می‌رود و خطاب به مادرش می‌گوید: «برخیز مادر! برای اینکه تو خود یک زن قوی هستی!»
یک پسر مصری نیز می‌نویسد: «اگر میان اعراب مردان واقعی وجود داشتند، ما به این بدبختی نمی‌افتادیم.»
با این همه این کمپین فیس‌بوکی مخالفت فراوانی را نیز برانگیخته است. یکی از کاربران در کامنتی در پایین تصویر یکی از دخترانی که به سرکوب و حجاب اجباری اعتراض کرده می‌نویسد: «اگر این خواهر من بود، چند گلوله به سویش شلیک می‌کردم.»
حامیان این کمپین می‌دانند که راه آسانی در پیش ندارند. حلیم، دانشجوی حقوق از قاهره با اشاره به اعتراضات کارگران و مسیحیان می‌گوید: «من خوشحالم که آنان برای احقاق حق‌شان می‌جنگند. زنان نیز درست باید همین‌گونه به پا خیزند، هیچ‌کس حق آنان را داوطلبانه کف دست‌هایشان نخواهد گذاشت.»