انتقاد سياستمداران آلمان از سودپرستى سرمايه داراى

برانگيزنده بحث كاپيتاليسم، اظهارات ”فرانتس مونته فرينگ” رئيس حزب سوسيال دموكرات آلمان بود كه هم اكنون از طريق ائتلاف با حزب سبزها قدرت اجرائى را در دست دارد. ائتلاف حاكم آلمان، براى رهائى از بحران اقتصادى و نجات سيستم خدمات اجتماعى كشور، در سال هاى اخير دست به اصلاحاتى زده كه سمت و سوى آن عمدتا كاهش يارانه ها در بخش خدمات اجتماعى بوده است. در اين ميان، بر اساس يك طرح اصلاحى تازه، از آغاز سال جارى ميليون ها دريافت كننده كمك بيكارى مجبور شده اند با كمكى بسيار كمتر زندگى كنند. عارضه جانبى اين اصلاحات، كاهش قدرت خريد مردم و در نتيجه تعطيل برخى از مراكز توليد و كسب و كار و افزايش نارضائى ها بوده است.

رئيس حزب سوسيال دموكرات، اخيرا در يك سخنرانى، به قدرت كاپيتاليسم اشاره كرد و ضمن انتقاد از آن گفت كه سرمايه دارى به صورت يكجانبه تنها به سود خود مى انديشد و بازار كار را به خطر مى اندازد. اشاره وى، عمدتا به كنسرن ها، بانك ها و شركت هاى بزرگى بود كه در سال گذشته به سودهاى كلان دست يافتند، اما به جاى آن كه بخشى از اين سود را براى حفظ تعادل در جامعه به كار بياندازند، براى دستيابى به سود بازهم بيشتر، اقدام به اخراج گروهى از شاغلان خود كردند و به بحران بيكارى دامن زدند.

انتقاد آقاى مونته فرينگ، با استقبال ۶۶ درصد مردم آلمان روبرو شد، اما شخصيت هاى متنفذ حوزه اقتصاد، ضمن اعتراض به اين اظهارات ابراز نگرانى كردند كه دامن گستردن بحث كاپيتاليسم، مى تواند سرمايه گذاران را بترساند. در عين حال، به گزارش شبكه اول تلويزيون آلمان، ۷۳ درصد مردم اين كشور معتقدند كه هدف حزب سوسيال دموكرات، از راه انداختن بحث كاپيتاليسم، در اصل، برخورد با روش هاى غلط اقتصادى نيست. بلكه نزديكى انتخابات در پرجمعيت ترين ايالت كشور رئيس اين حزب را وادار به طرح چنين انتقادى كرده است.

شبكه اول تلويزيون آلمان، در يكى از برنامه هاى خود، به اين نكته اشاره كرد كه با توجه به تغييراتى كه حزب سوسيال دموكرات در سال هاى اخير بر سيستم خدمات اجتماعى تحميل كرده است، ۵۶ درصد مردم انتقاد رئيس اين حزب را به بخش اقتصاد قابل اعتماد نمى دانند.

در اين ميان، موسسه تحقيقات اقتصادى مونيخ اعلام كرد كه انتقاد از كاپيتاليسم مى تواند سبب ترس سرمايه گذاران شود. رئيس اين موسسه در مصاحبه اى گفت: ”اين بحث بسيار خطرناك است و به سرمايه گذاران نشان مى دهد كه ممكن است سرمايه آن ها، روزى براى نجات سيستم خدمات اجتماعى گروگان گرفته شود”.

وى افزود: ”براى ايجاد فرصت هاى شغلى بيشتر، بايد صاحبان سرمايه هاى متحرك بين المللى را ترغيب به سرمايه گذارى در آلمان كرد. به اين منظور، آلمان بايد بتواند ثابت كند كه براى سرمايه گذارى داراى جذابيت است. اقتصاد، يك برنامه اخلاقى نيست و كسى كه در اين عرصه از مطالبات اخلاقى سخن مى گويد، نشان مى دهد كه معناى اقتصاد بازار را نمى فهمد. اقتصاد بازار، در عين حال كه نابرابرى مى آفريند، سازنده است. اگر نابرابرى را بپذيريم، به دستمزد بالاتر حتى براى كارگران دست مى يابيم”.

همزمان با انتقاد رئيس حزب سوسيال دموكرات، بسيارى از مدافعان حقوق كارگران و مصرف كنندگان پيشنهاد كردند كه كالاها و خدمات شركت هائى كه كاركنان خود را اخراج مى كنند، تحريم شود. در واكنش به اين پيشنهاد، رئيس اتاق صنعت و تجارت آلمان در گفت و گو با برلينر تسايتونگ هشدار داد كه تحريك عليه شركت ها خطرناك است و به ترس و بى اطمينانى در ميان مصرف كنندگان و سرمايه گذاران منتهى مى شود. اين امر، زمينه ساز ضعف بيشتر اقتصاد آلمان خواهد شد كه در حال حاضر هم به اندازه كافى ضعيف شده است.

در برابر اعتراض نهادهاى اقتصادى، رئيس فراكسيون حزب سبزها اعلام كرد كه زمان رسيدگى به وضع شركت هائى كه كاركنان خود را به سوداى سود بيشتر اخراج مى كنند فرا رسيده است. وى گفت: حتى مى توان به وضع ”ماليات اخراج” انديشيد كه چنين شركت هائى بايد بپردازند.

در همين حال، قائم مقام حزب سوسيال مسيحى كه معمولا مخالف برنامه هاى دولت است، ضمن غير قابل اعتماد خواندن اظهارات رئيس حزب سوسيال دموكرات، تاكيد ورزيد كه بحث و گفت و گو پيرامون روندهاى نادرست اجتماعى ضرورت دارد.