انتقال سری اورانیوم غنیشده از اوکرائین به روسیه
۱۳۸۹ دی ۱۰, جمعهتوفانهای برفی در اوکرائین سبب شد تا انجام این مأموریت حساس چندین روز به تعویق بیافتد. خبر انتقال این محمولهی هستهای از اوکرائین به روسیه که روز پنجشنبه (۳۰ دسامبر) پایان یافت، پس از خاتمهی عملیات اعلام شد. انتقال ۵۰ کیلوگرم اورانیوم غنیشده، با یاری کارشناسان آمریکایی، متخصصان اوکرایینی و نیز دو کشور دیگر صورت گرفت.
وزرات امور خارجه اوکرایین، روز جمعه (۳۱ دسامبر) اعلام کرد که این کشور «بخش مهمی از مواد هستهای خود را از دانشگاه ملی انرژی اتمی در سواستوپول و موسسهی پژوهشهای هستهای در کیف منتقل کرده است. به گزارش خبرگزاری ریا نوستی، اوکرایین با این اقدام به تعهدات بینالمللی خود عمل کرده است.
پایگاه اینترنتی نشریه آلمانی اشپیگل همچنین گزارش داده که بخشی از مواد هستهای منتقل شده نیز در راکتور پژوهشی اوکرایین در خارکیف نگهداری میشده است.
طبق این گزارش، اورانیوم غنیشده اوکرائین در ۲۱ کانتینر مخصوص و با هواپیما به روسیه انتقال یافته است. در مرحلهی بعد قرار است که غلظت این اورانیوم به حدی کاهش داده شود که نتوان از آن در ساخت سلاح اتمی استفاده کرد.
توماس داگوستینو، رئیس سازمان حفاظت هستهای آمریکا، انجام این عملیات را چالشی بزرگ خواند و یکی از کارکنان سازمان مزبور حتی اظهار داشت که انتقال این محموله از اوکرایین به روسیه، احتمالا پیچیدهترین عملیاتی بود که سازمان حفاظت هستهای آمریکا در دوران اخیر در انجام آن نقش داشته است.
قول اوکرائین به آمریکا
ویکتور یانوکوویچ، رئیسجمهور اوکرایین در ماه آوریل سال ۲۰۱۰ در جریان نشست هستهای که با ابتکار باراک اوباما، رئیسجمهور آمریکا در واشنگتن برگزار شده بود، قول داده و اعلام کرده بود که کشورش تا سال ۲۰۱۲ تمامی اورانیوم غنیشده خود را از بین خواهد برد.
آمریکا نیز در مقابل متعهد شد که نیازهای اوکرائین به اورانیوم کمغلظت را برای استفاده در راکتورهای پژوهشی برآورده سازد. همچنین قرار است با پشتیبانی ۲۵ میلیون دلاری آمریکا، تاسیساتی تحقیقاتی در اوکرائین ساخته شود. در این تاسیسات ایزوتوپهایی خاص تولید خواهند شد که در پزشکی کاربرد دارند.
داگوستینو، رئیس سازمان حفاظت هستهای آمریکا، عملیات انتقال اورانیوم غنیشده از اوکرائین به روسیه را گامی مهم در تحقق اهداف باراک اوباما خواند که میکوشد در عرض چهار سال، حفاظت تمامی اورنیومهای غنیشده در سراسر جهان را که میتوان از آنها سلاح اتمی ساخت، تضمین کند.
پایگاه اینترنتی نشریه اشپیگل به استناد به اطلاعات مرکز "بلفر" در دانشگاه هاروارد همچنین گزارش داده که در حال حاضر ۶ / ۱ میلیون کیلوگرم اورانیوم غنی شده و ۲۲۷ هزار کیلوگرم پلوتونیم در سراسر جهان وجود دارد که میتوان از آنها برای ساخت سلاح اتمی استفاده کرد.
بنابر گزارش مزبور، میتوان از این مقدار ۲۰۰ هزار سلاح هستهای تولید کرد. طبق ارزیابی کارشناسان شمار کلاهکهای هستهای که در زرادخانههای قدرتهای هستهای جهان نگهداری میگردند، بر بیش از ۲۳ هزار عدد بالغ میشود.
SA/SJ