اوکراین؛ آماده باش به ارتش و استمداد از ناتو

شورای امنیت سازمان ملل بعد از ظهر شنبه (اول مارس/۱۰ اسفند) به وقت محلی در نیویورک نشستی پیرامون اوضاع اوکراین داشت. این نشست با کمی تاخیر شروع شد زیرا آمریکا، بریتانیا و فرانسه به خلاف روسیه، خواهان علنی بودن جلسه بودند.

نماینده اوکراین در این نشست از لزوم محکومیت "تهاجم آشکار" روسیه به کشورش در مجامع جهانی گفت و خواهان اعزام هیئتی بین‌المللی برای نظارت به تحولات اوکراین شد. یوری سرگئیف تاکید کرد که روسیه اصول اساسی منشور سازمان ملل را زیر پا گذاشته است.

بیشتر بخوانید: آخرین اخبار، تصاویر و تحلیل‌ها از اوضاع سیاسی اوکراین

نماینده روسیه در سازمان ملل اوضاع کنونی اوکراین را ناشی از عهدشکنی اپوزیسیون و شکستن آتش‌بس دانست. وی گفت: «این مخالفان دولتی بودند که توافق مذاکره با یانوکوویچ را نادیده گرفتند و شرایطی ایجاد کردند که او مجبور به ترک کشور شد.»

سامانتا پاور، نماینده ایالات متحده نیز رفتار روسیه را ناقض تمامیت ارضی اوکراین و تهدیدی برای صلح دانست.

واکنش‌های تند علیه روسیه

آمریکا در واکنش به بحران کریمه، شرکت در گفتگوهای مشورتی "جی ۸" در سوچی را لغو کرد. قرار بود دیدارهای مشورتی هشت کشور بزرگ صنعتی در هفته آینده صورت گیرد. دولت کانادا نیز اعلام کرد که در دیدار سوچی حضور نخواهد داشت. سفیر کانادا در اعتراض به تصمیم دومای روسیه از مسکو فراخوانده شد.

کاخ سفید در شامگاه شنبه خبر داد که روسای دولت‌های ‌آمریکا، کانادا و فرانسه در تماسی تلفنی با یکدیگر بر لزوم کمک به اوکراین توافق کرده‌اند. جزییات تماس تلفنی ۹۰ دقیقه‌ای اوباما و پوتین نیز از سوی کاخ سفید اعلام شد.

اوباما در این گفتگو پوتین را متهم به نقض حق حاکمیت اوکراین کرده و یادآور شده که ادامه دخالت روسیه در کریمه به انزوای سیاسی و اقتصادی این کشور خواهد انجامید.

بیشتر بخوانید: هشدار آمریکا به روسیه در مورد دخالت نظامی در اوکراین

پوتین هم در پاسخ، از تحرکات و رفتارهای تبهکارانه ناسیونالیست‌های افراطی در اوکراین ابراز نگرانی کرده و اقدامات اخیر را دفاع از منافع کشورش دانسته است. آمریکا پیشتر به روسیه در مورد تحرک نظامی در خاک اوکراین هشدار داده بود.

واکنش اتحادیه اروپا به تحولات اوکراین و کریمه تاکنون ملایم‌تر از آمریکا نسبت به روسیه بوده است.

کاترین اشتون از روسیه خواست سربازان خود را از سواستوپول فرابخواند و برای مواجهه با بحران کریمه به راه‌های مسالمت‌جویانه روی آورد.

مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا از ضرورت احترام به حق حاکمیت، وحدت و تمامیت ارضی اوکراین یاد کرد و نقض این وظیفه را غیرقابل قبول خواند. اشتون خویشتنداری و احساس مسئولیت روسیه در این برهه را لازم دانست.

ویلیام هیگ، وزیر خارجه بریتانیا از لاوروف خواست تا تنش در منطقه را کاهش دهد. قرار است هیگ روز یکشنبه دوم مارس رهسپار کی‌یف شود. اشتاین‌مایر، وزیر خارجه آلمان نیز اوضاع کریمه را خطرناک خواند.

دبیرکل ناتو روسیه را به خویشتنداری در تحرکات نظامی در کریمه دعوت کرد. آندرس فوگ راسموسن، مسکو را از نقض حق حاکمیت اوکراین برحذر داشت و گفت: «وضعیت در کریمه باید به جای تنش‌آفرینی به سمت تنش‌زدایی پیش رود.»

دبیرکل سازمان ملل خواهان بازگشت هرچه سریع‌تر آرامش و دیالوگ طرفین برای مهار تنش در اوکراین شد. سخنگوی بان کی‌مون از قصد او برای تماس تلفنی با پوتین خبر داد.

اشتون قرار است در نشست اضطراری وزیران خارجه اتحادیه اروپا که روز دوشنبه (۳ مارس/۱۲ اسفند) در بروکسل تشکیل می‌شود، با سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه دیدار کند.

آماده باش به ارتش اوکراین

اوضاع در کریمه در روز شنبه اول مارس با تصویب طرح اعزام سربازان روس به این ناحیه از سوی دومای روسیه، متشنج‌تر شد. دولت موقت کیف اعلام کرده که در حال حاضر نزدیک ۶۰۰۰ سرباز پیاده روس در شبه‌جزیره کریمه حضور دارند. بخش مهمی از ناوگان دریایی روسیه از جمله زیردریایی‌های اتمی و کشتی‌های جنگی روسیه در سواستوپل مستقر است.

آرسنی یاتسنیوک، نخست‌وزیر موقت اوکراین از روسیه خواست که نیروهای نظامی را به سربازخانه‌ها بازگرداند. او گفت که مداخله نظامی در کریمه را به مثابه جنگ با اوکراین می‌داند.

الکساندر تورچینف، رئیس جمهور موقت اوکراین با صدور دستور آماده‌باش به ارتش اوکراین، تاکید کرد که روسیه برای این "اقدام مهاجمانه" هیج مستمسکی ندارد و تمام ادعاها در باره خطرات احتمالی علیه شهروندان روس یا اوکراینی‌های روس‌زبان بی‌اساس است.

او هم‌زمان پیامی آشتی‌جویانه به مسکو فرستاد و گفت: «ما حافظ جان همه شهروندان کشور اعم از اوکراینی‌زبان‌یا روس‌زبان‌هستیم.» تورچینف افزود که مداخله نظامی به منزله جنگ و پایان هر نوع مناسبات خواهد بود.

بیشتر بخوانید: وضعیت بحرانیذ حاکم بر شبه‌جزیره کریمه

ویتالی کلیچکو، قهرمان سابق مشت‌زنی جهان و رهبر حزب "اودار" از جامعه جهانی کمک خواست. کلیچکو گفت که ارتش اوکراین به دلیل مشکلات مالی و ناآرامی‌های چند ماه گذشته عملا وجود خارجی ندارد و چشم امید اوکراین برای دفاع در برابر روسیه به حمایت‌های بین‌المللی است.

یولیا تیموشنکو، رهبر حزب "سرزمین پدری" هم از شورای امنیت برای حمایت از اوکراین طلب کمک کرد.

وزیر خارجه موقت اوکراین اما شامگاه شنبه در کی‌یف صراحتا از ناتو برای حمایت از کشورش تقاضای کمک کرد. او گفت: «می‌خواهیم از تمامیت اوکراین و حقوق مردمش و تاسیسات اتمی این کشور حفاظت کنیم.»

قرار است روز دوشنبه سوم مارس، نشست مشورتی ویژه‌ای از سوی ‌دبیرکل ناتو برای بررسی بحران اوکراین در بروکسل تشکیل شود.