ایران برای سفر هیئت پارلمانی بریتانیا شرط تعیین کرد
۱۳۹۲ دی ۱۶, دوشنبه
حسین سبحانی‌نیا، عضو هیئت رئیسه مجلس ایران در گفت‌وگو با خبرگزاری "ایسنا" اعلام کرده که جک استراو و هیئت پارلمانی همراه او باید سفر خود به ایران را در چارچوب برنامه تعیین شده انجام دهند.
سفر هیئت پارلمانی بریتانیا به تهران از ۷ تا ۱۱ ژانویه (۱۷ تا ۲۱ دی) انجام می‌گیرد. جک استراو، وزیر خارجه پیشین بریتانیا ریاست هیئت چهارنفره‌ای را برعهده دارد که نمایندگان احزاب مختلف در پارلمان این کشور هستند.
عضو هیئت رئیسه مجلس ایران می‌گوید، به این هیئت تاکید شده که باید در چارچوب برنامه تعیین‌شده ایران حرکت کنند: «طبیعتا برنامه خارج از آن و هرگونه ارتباطاتی، مغایر با این توافق است.»
سفر هیئت پارلمانی بریتانیا به تهران، کمتر از سه هفته پس از سفر هیئت پارلمانی اروپا انجام می‌گیرد. ملاقات این هیئت با نسرین ستوده و جعفر پناهی در سفارت یونان، با جنجال در مجلس و اعتراض تند محافل اصولگرا تبدیل شد.
تاکید اصولگرایان این بود که برخی مسئولان با هیئت اروپایی در این زمینه توافق کرده بودند. این اعتراض‌ها تا احضار سه وزیر کابینه روحانی به مجلس پیش رفت. وزارت خارجه ایران هم از احضار کاردار سفارت یونان و ابلاغ مراتب ناخشنودی از این دیدار خبر داد.
پارلمان اروپا در سال ۲۰۱۲، جایزه حقوق بشری ساخاروف را در غیاب ستوده و پناهی به این دو اعطا کرده بود. آن زمان نسرین ستوده در زندان به سر می‌برد و جعفر پناهی نیز ممنوع‌الخروج بود. پناهی هم‌چنان اجازه خروج از ایران را ندارد.
ناریا کرونبرگ، رئیس هئیت اروپایی در بازگشت از ایران در یک نشست خبری عنوان کرد که دیدار با ستوده و پناهی، از مهم‌ترین اهداف سفر به تهران بود. او تاکید کرد که تحویل مبلغ نقدی جایزه به دلیل تحریم‌های مالی و بانکی علیه ایران، میسر نشد.
کاظم جلالی، رئیس گروه دوستی پارلمان ایران و اروپا در نخستین واکنش‌ها به این دیدار، عنوان کرد که محمدجواد لاریجانی، دبیر ستاد حقوق بشر قوه قضاییه در جریان این ملاقات بوده است.
حمید رسایی، نماینده اصولگرای مجلس از سایر مسئولان جمهوری اسلامی انتقاد کرد که چرا پس از علنی شدن این دیدار، ملاقات‌های خود با آنها را لعو نکردند.
«می‌خواستند به جریان فتنه بگویند ما هوایتان را داریم»
محمدجواد لاریجانی که در آغاز ماجرا، به طور تلویحی آگاهی خود از این ملاقات را تایید کرده بود، روز دوشنبه (۶ ژانویه/۱۶ دی) اعلام کرده که هیچ نهادی اجازه ملاقات با ستوده و پناهی را به هیئت پارلمانی اروپا نداده بود.
لاریجانی به "ایسناٰ" گفته است: «هیچکس به آنها نگفته بود در جایی بدون اجازه با هرکس دیگری به طور محرمانه ملاقات کنند. بنابراین عملی که انجام داده‌اند خطا بوده است.»
او افزوده که هئیت پارلمانی اروپا باید پاسخگوی این کار "غیرمعقول، غیرمتداول و غیرمودبانه‌شان نسبت به جمهوری اسلامی" باشند.
محمد جواد لاریجانی افزوده که اگر ما پیشاپیش با چنین درخواستی روبرو می‌شدیم، آن را حتما رد می‌کردیم: «البته کار آنها از لحاظ سیاسی قابل فهم است. آنها می‌خواستند به باقیمانده جریان فتنه بگویند نترسید؛ ما هوایتان را داریم و با شما هستیم. احساس کردند که جریان فتنه احساس ضعف دارد ولی این خط سیاسی، دخالت غرب در امور ماست که خلاف مقررات بین‌المللی است.»
خبر دیدار هیئت پارلمانی اروپا با ستوده و پناهی، در اصل از طریق عکسی عمومی شد که همسر نسرین ستوده در صفحه فیسبوک خود منتشر کرد. مقامات اروپایی نیز گفته‌اند که این دیدار، ملاقات با افراد بوده و نه با شخصیت‌های سیاسی.
اهداف سفر هیئت پارلمانی بریتانیا
این سفر پس از مبادله کاردار غیرمقیم میان ایران و بریتانیا و با هماهنگی وزارت خارجه بریتانیا صورت می‌گیرد. هیئت پارلمانی بریتانیا را جک استراو سرپرستی می‌کند که در زمان مذاکرات هسته‌ای دوران خاتمی و توافق "سعدآباد"، وزیر خارجه این کشور بود.
استراو از حسن روحانی (رئیس وقت هیئت مذاکره‌کننده ایران) همواره به نیکی یاد کرده است. او حتی ابراز تمایل کرده بود که در صورت دریافت دعوتنامه، در مراسم تحلیف روحانی شرکت کند. حسین تقوی، سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس ایران در واکنش به این ابراز تمایل گفته بود، استراو بهتر است به جای تهران به واشنگتن برود.
مجتبی ذوالنور، مشاور نماینده ولی فقیه در سپاه پاسداران هم در همین زمینه به خبرگزاری فارس گفته بود «در جمهوری اسلامی به روی هیچ مهمانی بسته نیست»، اما جک استراو "فردی بیکار" است که "برای القای حسن نیت" اظهار کمک می‌کند.
روح‌الله نژاد‌حسینیان، عضو جبهه پایداری و نماینده مجلس هم آن زمان گفته بود چنانچه استراو به تهران بیاید، با "گوجه" از او استقبال می‌کند.
با این همه و به عقیده ناظران، مهم‌ترین هدف سفر جک استراو به تهران، بررسی جوانب توافق هسته‌ای و دیدار با روحانی است. استراو در مصاحبه‌ای گفته است: «اگر ما توانسته بودیم با روحانی و خاتمی به توافق آبرومندانه‌ای برسیم، ایران با مشکلات هشت سال گذشته روبرو نمی‌شد.»