ایران در تاریخ جام ملتهای آسیا – قسمت پایانی
۱۳۸۹ دی ۲۲, چهارشنبهبا وجود این که از آخرین قهرمانی ایران ۳۵ سال می گذرد، اما اغلب آمارها در تاریخ بازیها کاملاً به سود فوتبال ایران است. یکی از این رکوردها هیچ بازتابی در رسانههای ایران ندارد. صداوسیما هرگز به آن اشاره نمیکند و مطبوعات نیز ناگزیر، از پوشش آن خودداری میکنند، زیرا نام دارنده رکورد، پرویز قلیچ خانی است و از مخالفان حکومت جمهوری اسلامی ایران در خارج از کشور است.
قلیچ خانی تنها بازیکن تاریخ جام ملتهای آسیاست که سه دوره قهرمانی در بازیها را تجربه کرده است، اما رسانه های ورزشی در ایران از درج نام او معذور هستند. در صداوسیما نیز به رغم برنامههای متعددی که با عناوینی مانند خاطرات فوتبال و فوتبال قدیمی، به تاریخ فوتبال ایران اختصاص داده شده است، تصاویری که در آن قلیچ خانی حضور دارد را حذف می کنند.
علی دایی با ۱۴ گلی که در این رقابتها به ثمر رسانده، بهترین گلزن تمامی ادوار این جام است. پس از او لی دونگ گوک از کره جنوبی با ۴ گل کمتر از کاپیتان سابق تیم ملی ایران در جایگاه دوم قرار دارد. دایی همچنین با ۸ گلی که در جام ملتهای ۱۹۹۶ به ثمر رساند، بیشترین گل را در تاریخ این رقابتها در یک دوره از مسابقات به ثمر رسانده است.
در چهاردهمین دوره جام ملتهای آسیا در سال ۲۰۰۷ سه بازیکن از عراق، ژاپن و عربستان با ۴ گل زده عنوان بهترین گلزن را کسب کردند و علی کریمی هم در سال ۲۰۰۴ همراه با علا هبیل از بحرین با ۵ گل در رده نخست بهترین گلزنان قرار گرفت.
مهدی مهدویکیا کاپیتان تیم ملی ایران در رقابتهای جام ملتهای ۲۰۰۷ هم با چهار دوره حضور در سالهای ۱۹۹۶، ۲۰۰۰، ۲۰۰۴ و ۲۰۰۷ بیشترین حضور را در این رقابتها داشته است. البته او تنها بازیکن چهار دورهای در تاریخ جام نیست و لی نینگ از چین و عدنان الطلیانی اسطوره تاریخ کوتاه فوتبال امارات هم وضعیتی مشابه مهدویکیا دارند.
همچنین در شرایطی که عربستان به عنوان پرافتخارترین تیم این رقابتها ۱۸ برد در کارنامه خود دارد، تیم ملی ایران با ثبت ۳۱ پیروزی بهترین شرایط را در میان تمام تیمهای آسیایی در تاریخ جام ملتها دارد.
عربستان در نخستین بازی خود در جام پانزدهم نیز در یک بازی پرهیجان و زیبا مغلوب سوریه شد تا از کسب سی و یکمین پیروزی و شراکت با رکورد ایران باز بماند.
همچنین تیم ملی ایران در دوران حضورش در این رقابت ها ۱۰۶ گل به ثمر رسانده که از این حیث هم با اختلافی فاحش نسبت به سایر تیمها در رده نخست ایستاده. کره جنوبی با ۲۷ گل کمتر در جایگاه دوم قرار دارد. به این ترتیب، به نظر میرسد، صدرنشینی ایران از حیث گل زده در بدبینانهترین شرایط، دست کم تا هفدهمین دوره در جام ملت های ۲۰۱۹ تداوم داشته باشد.
نکته جالب توجه دیگر این که هر سه عنوان قهرمانی تیم ملی ایران در جام ملتهای آسیا با سرمربیان ایرانی کسب شده.
محمود بیاتی، محمد رنجبر و حشمت مهاجرانی مربیان ایرانی در چهارمین دوره به میزبانی تهران در سال ۱۹۶۸، پنجمین دوره در سال ۱۹۷۲ و ششمین دوره مجدداً به میزبانی تهران در سال ۱۹۷۶ مجدداً به میزبانی تهران، تیم ملی فوتبال ایران را به کسب عنوان قهرمانی رهنمون کردند.
نکته جالب توجه دیگر در آمار و ارقام تاریخ جام ملتها این است که پس از قهرمانی عربستان در سال ۱۹۸۴ با هدایت خلیل الزیانی، هیچ سرمربی آسیایی دیگری نتوانسته تیمی را در این جام به قهرمانی برساند. در آخرین دوره جام ملت ها نیز ویرای برزیلی روی نیمکت سرمربیگری عراق نشسته بود.
مربیان ایرانی در رده ملی پرافتخارترین مربیان قاره آسیا در رقابتهای جام ملتها هم به حساب میآیند و پس از ایران که با سه مربی بومیاش به قهرمانی در آسیا رسیده دو مربی کرهای هم این افتخار را داشتند که در دو دوره نخست تیم ملی کره جنوبی را قهرمان آسیا کنند.
بیشترین گل زده در یک بازی هم به بازی ایران برابر یمن شرقی باز میگردد که در سال ۱۹۷۶ تیم ملی ایران موفق شد با نتیجه ۸ بر صفر این تیم را از پیش رو بردارد.
همه این آمارها از قدرت فراوان فوتبال ایران در سالهای گذشته خبر میدهد و حالا پانزدهمین دوره جام ملتهای آسیا پیشروی تیم ملی است. این بار قطبی است که میتواند پس از سالها سنت شکنی کند و ضمن کسب عنوان قهرمانی در آسیا نام خود را به عنوان اولین مربی بومی به ثبت برساند که توانسته پس از ۲۷ سال یک تیم آسیایی را قهرمان آسیا کند.