ایران، موضوع مذاکرات رهبران آلمان و روسیه

روز پنجشنبه (۳ ژوئن / ۱۳ خرداد) از سوی دولت روسیه نیز اعلام شد که اختلافات اتمی با ایران، در کنار مسائل افغانستان، مهمترین موضوع‌های بین‌المللی در گفت‌وگوهای رهبران دو کشور آلمان و روسیه خواهند بود.

آنگلا مرکل در روزهای جمعه و شنبه در قصر مسه‌برگ، کاخ پذیرایی از میهمانان دولتی آلمان واقع در شمال غرب برلین، میزبان رئیس جمهور روسیه خواهد بود.

علاوه بر موضوع ایران و افغانستان، در گفت‌وگوهای رهبران روسیه و آلمان مسائل خلع سلاح، ایجاد تعادل در بازارهای مالی بین‌المللی و لغو روادید برای رفت‌وآمد اتباع دو کشور مورد بررسی قرار می‌گیرند. روابط اقتصادی آلمان و روسیه در حوزه‌های تأمین انرژی، ماشین‌آلات، هواپیما و کشتی سازی از جمله دیگر موضوع‌های مذاکرات دو روزه مرکل و مدودف هستند.

در اجلاس گذشته سران اتحادیه اروپا و روسیه که اوایل هفته جاری برگزار شد، روسیه نتوانست اروپا را به پذیرش خواست خود مبنی بر لغو شرط ویزا برای مسافرت اتباع کشورش به کشورهای عضو این اتحادیه متقاعد کند. این در حالی است که کشورهای واقع در منطقه نه چندان باثباتی همچون بالکان به این امتیاز دست یافته‌اند. اتحادیه اروپا از جمله بیم دارد که آزادی رفت و آمد شهروندان روسیه به اروپا امکانی برای ساکنان کشورهای آسیانه میانه فراهم آورد که با استفاده از کریدور روسیه، دسته دسته به اروپا مهاجرت کنند.

در محافل سیاسی اروپا این نظر مطرح است که آمریکا تنها ظرف چند ماه توانست مناسبات خود با روسیه را به سوی گرمی و نزدیکی هدایت کند، اما اروپا کماکان موفق به برقراری رابطه‌ای گرم و باثبات با همسایه دیوار به دیوار خود نشده‌است.

ظاهراَ نزدیکی جغرافیایی و برخی تجارب تاریخی ناخوشایند شماری از کشورهای اروپایی از همسایگی با روسیه و درکی قسماَ مشابه در مسکو، یکی از موانع یادشده است. این نیز هست که روسیه در تقویت مناسبات خود با غرب بیش از همه در صدد بهره‌گیری از امکانات اقتصادی و تکنولوژیکی این اتحادیه است و به ارزش‌های حقوق بشری و مدنی رایج در آن چندان اعتنایی نشان نمی‌دهد.

به رغم مسائل یادشده، مناسبات اقتصادی آلمان و روسیه از دینامیزم و پویایی خوبی برخوردار است. در سال ۲۰۰۸ مبادلات تجاری میان دو کشور بر ۸۴ میلیارد یورو بالغ شده است که در قیاس با بزرگترین شریک اروپایی آلمان، یعنی فرانسه (۱۳۸ میلیارد دلار) رقم قابل اعتنایی است. روسیه در مجموع ۵۰ درصد معاملات خود را با اتحادیه اروپا انجام می‌دهد. آلمان در رأس طرف‌های تجاری روسیه است.

روابط نسبتاَ خوب برلین و مسکو البته در اروپا با خشنودی همه‌ی طرف‌ها روبرو نیست. به خصوص کشورهایی که قبلاَ از اقمار شوروی سابق به شمار می‌آمده‌اند کماکان نگاه بدبینانه‌ای به روسیه دارند و نگاه مثبتی به نزدیکی میان این کشور و بزرگترین قدرت اروپا، یعنی آلمان ندارند.

SJ/DK