ایران و نگرانی‌های کشورهای منطقه خلیج فارس
۱۳۸۷ آذر ۲, شنبه
بنیاد کنراد آدناور نخستین بنیاد سیاسی آلمانی است که با گشودن دفتری در ابوظبی، پایتخت امارات عربی متحده، در منطقه خلیج فارس به فعالیت می‌پردازد. این خبر را دکتر فرانتس شوزر، عضو هیئت مدیره این بنیاد در کنفرانس بین‌المللی منطقه خلیج فارس اعلام کرد که در روز ۱۲ نوامبر در برلین برگزار شد.
منطقه خلیج فارس از آغاز جنگ عراق دچار تحولات عظیمی شده است. به گفته کارشناسان، ادامه بی‌ثباتی در عراق و کشمکش بین‌المللی بر سر برنامه اتمی ایران تاثیری منفی بر این منطقه داشته است. در برابر، کشورهای منطقه آسیای شرقی توانسته‌اند در این منطقه نفوذ اقتصادی خود را گسترش دهند. همچنین کشورهای عربی منطقه با عضویت در شورای همکاری خلیج فارس، با هم همفکری و تبادل نظر دارند.
تحولات سیاسی و اقتصادی منطقه خلیج فارس در سالهای اخیر موجب شده است که این منطقه برای آلمان و اروپا بیش از پیش اهمیت یابد. آلمان و اتحادیه اروپا خواستار ثبات اقتصادی و برقراری آرامش در این منطقه‌اند.
اهداف عمده دفتر ابوظبی
دکتر هاردی اوستری، رئیس دفتر بنیاد کنراد آدناور در ابوظبی، در مصاحبه با بخش فارسی دویچه وله گفت که این بنیاد با گشودن دفتر خود در ابوظبی سه هدف عمده را دنبال می‌کند: نخست این‌که بنیاد می‌خواهد که تحولات سیاسی، اقتصادی و اجتماعی این منطقه را بوسیله آموزش سیاسی و گفت‌وگو همراهی کند، تا بتوان چارچوبی را برای رشد اقتصادی درازمدت منطقه بوجود آورد.
به گفته اوستری در منطقه خلیج فارس شکوفایی اقتصادی آغاز شده و این شکوفایی باید همراه با دگرگونی اجتماعی باشد. دومین هدف بنیاد کنراد آدناور این است که از شورای همکاری خلیج فارس حمایت کند که طبق مدل اتحادیه اروپا بوجود آمده است. به گفته اوستری بنیاد تصور می‌کند که بتواند با گفت‌وگو و تبادل تجربه و ایجاد شبکه‌ای مبتنی بر دانش به این شورا کمک کند. سرانجام، با توجه به این‌که منطقه خلیج فارس تبدیل به مرکز تولید رسانه‌ای در تمام جهان عرب شده، آلمان موضوع‌های مشترکی در اینجا برای گفت‌وگو می‌بیند. برای نمونه این‌که خبرنگاران می‌توانند با هم همکاری کنند تا با سدهای ارتباطی موجود میان اروپا و منطقه، به مقابله بپردازند.
دکتر اوستری در مورد این‌که چرا بنیاد کنراد آدناور ابوظبی را به عنوان محل دفتر خود در منطقه انتخاب کرده است، گفت: «میان امارات و آلمان همکاری استراتژیکی وجود دارد، همکاری‌ای که به ویژه پس از دیدار صدراعظم آلمان در فوریه ۲۰۰۷ از این کشور، تعمیق و به عرصه‌های آموزشی، تبادل سیاسی و گفت‌وگو و رسانه‌ای گسترش یافته است». اوستری افزود که در ضمن دفتر بنیاد باید در جایی باز شود که به راحتی قابل دسترس باشد.
پیام یکی از مقام‌های امارات
در کنفرانس بین‌المللی منطقه خلیج فارس در برلین، پیام ویدئویی انور قرقاش، از مسئولان وزارت امورخارجه امارات عربی متحده پخش شد. قرقاش از گشایش دفتر بنیاد کنراد آدناور ابراز خوشحالی کرد و آن را "گامی در زمانی درست" نامید. وی گفت که این منطقه هم اکنون با چند بحران مواجه است، از جمله با بی‌ثباتی افغانستان و ناآرامی‌های عراق. وی گفت که عراقی قوی برای ایجاد تعادل در منطقه مهم است.
قرقاش روابط با ایران را دشوار خواند. وی افزود: «اگر چه در بسیاری موارد توافق با ایران حاصل شده است، اما به خصوص ناروشن بودن وضعیت سه جزیره زیر تصرف ایران و ناشفاف بودن برنامه اتمی این کشور موجب نگرانی است». قرقاش در مورد تروریسم در منطقه گفت که تنها ایجاد ثبات در کشورهای گوناگون منطقه می‌تواند جلوی پاگیری جریان‌های تندرو را بگیرد.
"اکارت فون کلدن"، سخنگوی سیاست خارجی فراکسیون احزاب برادر دمکرات مسیحی و سوسیال مسیحی آلمان، سخنان قرقاش را "درخور توجه" خواند و گفت که این منطقه از مناطق برنده در روند جهانی شدن و نیز شریک تجاری مهمی برای اتحادیه اروپاست. وی افزود که علائق مشترک سیاسی، از جمله در رابطه با ایران، پایه خوبی برای همکاری است. وی خطاب به کشورهای منطقه خلیج فارس گفت که برای حل مناقشه‌ای که بر سر برنامه اتمی ایران وجود دارد، به ایران پیشنهاد برنامه‌ای شفاف و مشترک را برای غنی‌سازی اورانیوم بدهند.
ایران، قدرتی سدکننده
در نخستین بحث کنفرانس نیز موضوع اصلی، نقش ایران در منطقه بود. دکتر یوهانس رایسنر، از بنیاد دانش و سیاست آلمان، گفت که ایران می‌خواهد قدرت اصلی منطقه باشد، اما ابزار لازم را برای این کار ندارد و برای همین هم تبدیل به قدرتی سدکننده شده است. رایسنر افزود که ایران با وجود همه تحریکات، توانسته است روابطی کارا با همسایگان خود برقرار کند. وی گفت که از این رو تاکتیک کشورهای منطقه خلیج فارس باید "مهار از راه دخیل کردن" باشد.
به گفته هاردی اوستری، رئیس دفتر بنیاد کنراد آدناور در ابوظبی، این بنیاد در مجموع به رفتار ایران با نگاهی انتقادی می‌نگرد، چه به خاطر مسئله استفاده صلح‌آمیز یا غیرصلح‌آمیز از انرژی اتمی و احترام به قراردادهای بین‌المللی و چه به خاطر نقش پرخاشگر فعلی ایران در منطقه. به گفته وی، این بنیاد تحولات درون ایران را با دقت دنبال و تحلیل می‌کند و در پی فرصتی برای انجام گفت‌وگوست. نتیجه انتخابات و فضای سیاسی آینده ایران در این میان تعیین‌کننده خواهد بود.
کیواندخت قهاری