باد، دود را با خود خواهد برد• گالری کاریکاتور درباره‌ی آلودگی هوای تهران
۱۳۸۸ فروردین ۱۲, چهارشنبه
تهران شهر دود و ذرات آلاینده‌ی بیماری‌زا است. آلودگی هوا در این شهر گاهی به چنان مرحله‌ی بحرانی‌ای می‌رسد که مسئولان به اجبار مدارس ابتدايی و راهنمايی و مهد کودک‌های شهر را تعطيل می‌کنند و در بیانیه‌های عریض و طویل، به کودکان و بيماران قلبی و تنفسی هشدار می‌دهند که در و پنجره‌ها را محکم ببندند و از خانه خارج نشوند.
کوچ پرندگان
آلودگی هوای تهران، تنها خطری برای جان و سلامتی انسانها نیست، بر روی طبیعت هم تأثیر منفی و جبران‌ناپذیری دارد. از جمله، باعث از بین رفتن رنگ و بوی گیاهان و مهاجرت پرنده‌ها میشود. به گزارش رئیس محیط زیست تهران، محمدباقر صدوق، امسال در اوایل دی ماه بسیاری از پرندگان، مانند بلبل، توکا و قمری، از تهران کوچ کرده‌اند. کلاغ‌ها و زاغ‌ها به دلیل استقامت زیاد در برابر آلودگی هوا، در شهر ماندگار شده بودند و آنها هم، اواخر دی‌ماه تاب دود گازوئیل و ذرات معلق شناور در هوا را نیاوردند و به منطقه‌های دیگر مهاجرت کردند.
کارشناسان محیط زیست، کوچ پرندگان از تهران را "نشانه‌ی فاجعه‌ای در اکوسیستم شهری" می‌خوانند. آنان معتقدند که این دگرگونی، مستقیماً بر زندگی طبیعی انسانها تأثیر منفی می‌گذارد: «چون بدون محیط زیست، انسان قادر به بقا نیست.»
آمار گویا
آمار نشان می‌دهد که نزديک به ۷۰ درصد آلودگی هوای تهران، از وسايل نقليه‌ی موتوری ناشی میشود. صنايع و نيروگاه‌ها حدود ۱۵ درصد از آن را تولید می‌کنند و سهم وسايل گرمايشی و سرمايشی خانگی و تجاری هم در حدود ۱۵ درصد است. به این‌ترتیب، تردد خودروها عامل اصلی آلودگی هوای این شهر است.
با وجود این که بیش از نیمی از سه ميليون خودرویی که در تهران رفت و آمد می‌کنند کهنه و فرسوده‌اند، دولت هنوز نتوانسته آنها را از چرخه‌ی حمل و نقل خارج کند. اين مشکل در کنار افزايش توليد و فروش خودرو و مصرف بيش از اندازه‌ی بنزين در خودروهای ساخت داخل، برنامه‌های کنترل آلودگی دولت را عملاً با شکست روبرو کرده است.
تهران در دره
در این میان، موقعیت جغرافیایی تهران که در دره واقع است، نیز شرایط را دشوارتر می‌کند. این شهر، از سه سو در محاصره‌ی رشته کوه‌های البرز قرار دارد و آلودگی ناشی از استفاده از خودروها و وسايل ديگر آلوده‌ساز، باعث میشود که آلاينده‌ها در سطح شهر شناور باقی بمانند و بدون وزش باد مساعد راه خروجی نیابند.
به نظر می‌رسد، از آنجا که دولت تا به‌حال برنامه‌ی مؤثری برای مبارزه با آلودگی دائمی هوای تهران ارائه نداده و پیاده نکرده است، مردم این شهر چندین میلیونی، چاره‌ای جز توسل به باد و باران ندارند: این نیروهای طبیعی قادرند، هوای آلوده را با خود ببرند و آلاينده‌های زیر گنبد شهر را بشويند.
سیدمحسن نوری نجفی، کاریکاتوریست مطرح ایران، که هر روز هوای آلوده‌ی تهران را نفس می‌کشد، سیمای این شهر را در آثار خود با خطوطی روشن و گویا و با طنز و سبک‌دستی نقاشی کرده است:
برای دیدن کاریکاتورهای نوری نجفی روی لینک "تهران دودی" در پایین این صفحه کلیک کنید:
سیدمحسن نوری نجفی در سال ۱۳۳۶ در تهران متولد شده است و در حال حاضر مسئول واحد تجسمی فرهنگ هنرمندان معاصر ایران است. او به مدت ۲۵ سال به عنوان كاریكاتوریست با نشریاتی چون كیهان، اطلاعات، همشهری، ایران و... همكاری داشته است. او داور چندین نمایشگاه بین‌المللی بوده است و در نمایشگاه‌های جمعی و فردی، از جمله در ایتالیا، هلند، مقدونیه، کرواسی، سوئیس و آلمان شرکت داشته است.