بازتاب اعتراض اردوغان به شیمون پرز در مطبوعات آلمانی
۱۳۸۷ بهمن ۱۲, شنبه
اعتراض رجب طيب اردوغان، نخست وزير ترکيه، به سخنان شیمون پرز، رئیس جمهوری اسرائیل، درباره‌ی عمليات نظامی این کشور در غزه در مطبوعات آلمان بازتاب گسترده‌ای داشته است. اردوغان در جريان ميزگردی در کنفرانس "مجمع اقتصاد جهانی" در داووس سوئيس، به‌عنوان اعتراض جلسه را ترک گفت و اعلام کرد که دیگر در این کنفرانس شرکت نخواهد کرد.
کمبود وقت و قطع سخن
در این ميزگرد که روز پنجشنبه (۲۹ ژانویه) در حاشیه‌ی اجلاس داووس برگزار شد، بان کی مون، دبیرکل سازمان ملل متحد، و عمرو موسی، دبیرکل اتحادیه‌ی عرب، نیزحضور داشتند. یکی از سخنرانان میزگرد، یعنی شیمون پرز، رئیس جمهور اسرائیل، از اقدامات نظامی کشورش در غزه به‌شدت و با هیجان دفاع کرد و با اشاره به اردوغان پرسید: «شما کشوری را می‌شناسید که چنین نکند؟ اگر شما بودید چه می‌کردید، وقتی می‌دیدید هر شب ده یا صد موشک به سوی استانبول پرتاب می‌شود».
اردوغان در پایان این میزگرد از مجری برنامه خواست، فرصت پاسخ‌گویی به پرز را در اختیار او بگذارد. از آن‌جا که مجری تنها یک دقیقه به نخست وزير ترکيه وقت جواب‌گویی داد، پس از گفتن چند جمله، سخنان اردوغان را قطع کرد. او در این فرصت کوتاه اسرائیل را متهم کرد که «راه کشتن کودکان را خيلی خوب می‌داند».
انگیزه‌های سیاسی واکنش اردوغان
اغلب روزنامه‌های آلمانی، پس از شرح جزئیات این رویداد، واکنش اعتراضی اردوغان را مورد بررسی قرار داده‌اند و به «انگیزه‌های سیاسی‌ای که در پس آن قرار دارد» پرداخته‌اند. مفسر دویچه وله، در تفسیری نوشته‌است: «اردوغان باید این انتقاد را به خود روا دارد که با این عمل خواسته، از فرصت محبوب‌شدن میان ترک‌ها استفاده کند تا پیروزی حزب خود را در انتخابات سراسری ۲۹ ماه مارس تضمین نماید؛ پیروزی‌ای که این حزب به‌هر‌حال به‌دست خواهد آورد.»
مفسر دویچه وله سپس اضافه می‌کند: «استقبال برنامه‌ریزی نشده‌ی ۵۰۰۰ تن از طرفداران اردوغان در فرودگاه استانبول که پرچم‌های ترکیه و فلسطین را در دست داشتند، نشان می‌دهد که واکنش اردوغان مورد پسند هم‌میهنانش قرار گرفته است.» این مفسر در ادامه می‌نویسد: «با این‌حال اردوغان می‌بایست به شیوه‌ی دیپلمات‌‌ها رفتار می‌کرد. او رئیس کشور بزرگی است که در منطقه از جهت حفظ صلح از اهمیت بسیاری برخوردار است و هم‌چنین کشوری که به عنوان نماینده‌ی غرب، قابل اعتماد است.»
مفسر دویچه وله در پایان به تلاش‌های اردوغان برای عادی‌کردن رابطه بین اسرائیل و ترکیه اشاره می‌کند و نتیجه می‌گیرد، «کوشش‌های اردوغان پس از این جنجال و تأکید بر دوستی وی با اسرائیل و مردم این کشور، نمی‌توانند از زیان‌هایی که این واکنش برای او و ترکیه‌داشته است، بکاهند.»
نقش تعیین‌کننده‌ی ترکیه
روزنامه‌ی "نویه‌اوزنابروکر تسایتونگ" با تفاهم بیشتری ، واکنش اردوغان را ارزیابی می‌کند. مفسر این روزنامه به نقش تعیین‌کننده‌ی ترکیه در منطقه می‌پردازد و می‌نویسد: «بیست سال پیش، ترکیه به عنوان پیکان شرقی ناتو، روابط متشنجی با تمام همسایگان خود داشت و بسیار منزوی بود. حالا همین سرزمین به عنوان میانجی‌ای صادق میان همه‌ی این کشورها عمل می‌کند و روابطی دوستانه با کشورهای عربی، اسرائیل و حتی ایران دارد. این که لجام‌گسختگی حملات اسرائیل در نوار غزه، می‌تواند مهم‌ترین نتایج این سیاست را هدف قرار دهد، باعث نگرانی ترکیه و دلیل بروز خشم ناگهانی اردوغان است.»
منافع ترکیه و نقش میانجی‌گری در منطقه
روزنامه‌ی "زود دویچه تسایتونگ"، واکنش اردوغان را از زاویه‌ی منافع ترکیه ارزیابی می‌کند و می‌نویسد: «دولت ترکیه در سیاست خارجی خود، به‌طور عمده دو هدف را دنبال می‌کند که رابطه‌ی تنگاتنگی با یکدیگر دارند: این کشور باید نقش خود را به عنوان قدرت جدید منطقه مستحکم سازد و نیز به هدف عضویت در اتحادیه‌ی اروپا جامه‌ی عمل بپوشاند.» مفسر روزنامه‌ی "زود دویچه تسایتونگ" سپس با تحلیل واکنش اردوغان به‌این نتیجه می‌رسد که وی با این عمل «منافع کشورش را نادیده گرفته و هم‌چنین بر شایستگی خود به عنوان میانجی در منطقه خدشه وارد ساخته است.»