بحث مجدد گروه ۵+۱ در باره‌ی برنامه هسته‌ای ایران
۱۳۸۷ مهر ۱۸, پنجشنبه
ژنرال دیوید پترئوس، فرماندهی کل نيروهای آمريکايی در خاورميانه با تأیید تلاش‌ها برای مذاکره با طالبان گفت که آمریکا باید آماده‌ی گفت‌وگو با دشمنان خویش باشد. این اظهارات پترئوس در حالی است که یک روز پیش از آن، گفتگوی مستقیم با ایران یکی از نکات مورد مناقشه در مناظره‌ی تلویزیونی دو نامزد ریاست جمهوری آمریکا بود. در این مناظره، باراک اوباما، نامزد دموکرات‌ها، بار دیگر بر لزوم مذاکره مستقیم با ایران تأکید کرد، اما جان مک‌کین، چنین مذاکره‌ای را در شرایط حاضر نادرست دانست.
پترئوس که روز چهارشنبه در بنیاد محافظه‌کار "هریتاش" سخن می‌گفت با تشبیه اظهارات این روزهایش به رفتن روی میدان مین، تأکید کرد که در عین حال مواظب است که با این اظهارات در صحنه‌ی سیاسی داخلی آمریکا اشتباهی مرتکب نشود، زیرا مایل نیست در بحث‌های انتخاباتی جاری دخالتی بکند.
پترئوس ظرف ۱۹ ماه گذشته فرمانده نیروهای آمریکا در عراق بوده است. رویکردهای این نیروها در مدت یادشده، سبب شده که آشوب و تنش در این کشور تا حد محسوسی کاهش یابد. از اواخر اکتبر، پترئوس فرماندهی نیروهای آمریکا در خاورمیانه را به عهده خواهد گرفت. او در اين مقام مسئوليت عمليات نيروهای آمريکايی در منطقه، از جمله عراق و افغانستان، را بر عهده خواهد گرفت و نيز بر آنچه در ايران، پاکستان و بيست و پنج کشور ديگر منطقه و آبهای بينالمللی استراتژيکی مانند خليج فارس ميگذرد، نظارت خواهد داشت.
پترئوس در سخنرانی یادشده، یه هنگام صحبت از "دشمنان"، اشاره صریحی به ایران نکرد، اما تحولات اخیر افغانستان را در سمت و سوی درستی دانست. او این خبر را تأیید کرد که حامد کرزای رئیس جمهور افغانستان از عربستان سعودی خواسته است که میان دولت کابل و شورشیان طالبان میانجیگری کند.
یکی از دلایل کاهش آشوب‌های داخلی عراق در دو سال گذشته، سعی پترئوس در ادغام سنی‌های این کشور در پروسه‌های سیاسی و تشویق آنها به مقابله با نیروهای القاعده بوده است. ژنرال دیوید مک‌کیرنان، فرمانده ارشد نیروهای آمریکا در افغانستان نیز اینک می‌کوشد که چنین سیاستی را در قبال روسای قبایل افغانستان دنبال کند. به گفته‌ی وی در این مسیر، امکان گفتگو با ملاعمر، رهبر طالبان هم بعید نیست. مک‌کیرنان در برابر این سؤال خبرنگاران که آیا به این ترتیب احتمالاَ با مردی گفتگو می‌شود که به رهبر القاعده پناه داده است، گفت: « این یک مسئله‌ی سیاسی است که باید رهبران سیاسی در باره‌ی آن تصمیم بگیرند."
رایزنی دوباره کشورهای گروه ۵+۱
همزمان با تداوم بحث‌ها در باره‌ی سیاست‌های منطقه‌ای آمریکا، روز چهارشنبه اعلام شد که کشورهای گروه ۵+۱ گفتگوهای خود در زمینه‌ی رویکرد جدید نسبت به پرونده هسته‌ای ایران را طی روزهای آينده ازسر خواهند گرفت. خبرگزاری فرانسه در گزارشی در این باره، از قول یک مقام وزارت خارجه آمریکا گفته است که مدیران کل وزارت خارجه‌ی آمریکا، روسیه، چین، بریتانیا، فرانسه و آلمان به زودی در تماسی تلفنی در مورد اقدامات لازم برای واداشتن ایران به تعلیق غنی‌سازی اورانیوم رایزنی خواهند کرد.
پس از بحران قفقاز و بروز تنش در مناسبات مسکو و واشنگتن این ارزیابی مطرح شده بود که شاید این تنش بر همکاری و همگامی روسیه در اقدامات بعدی گروه ۵+۱ در مناقشه‌ی هسته‌ای ایران تأثیر منفی بگذارد. اما دو هفته پیش شورای امنیت با رأی مثبت روسیه قطعنامه‌ی جدیدی صادر کرد که در آن از ایران خواسته می‌شود به مفاد قطعنامه‌های قبلی این شورا عمل کند و ضمن شفاف‌سازی برنامه هسته‌ای‌اش غنی‌سازی اورانیوم را نیز به حال تعلیق درآورد.
کشورهای غربی ایران را متهم می‌کنند که برنامه‌‌ی هسته‌ای‌اش ازشفافیت لازم برخوردار نیست و این فناوری را در خدمت مقاصد غیرصلح‌آمیز گرفته است. ایران تا کنون اتهامات را رد کرده و با تأکید بر حق خود در داشتن چرخه سوخت هسته‌ای کماکان به گسترش امکانات غنی‌سازی اورانیوم ادامه می‌دهد.
روسیه: موشک پیشرفته به ایران نمی‌دهیم
در همین حال، روز پنجشنبه، آندره نسترنکو، سخنگوی وزارت خارجه‌ی روسیه اعلام کرد که این کشور هیچ برنامه‌ای برای فروش موشک‌های اس ۳۰۰ به ایران ندارد. او گفت: «ما بارها گفته‌ایم که طرحی برای فروش چنین سیستم‌هایی به کشورهای واقع در مناطق بی‌ثبات نداریم، زیرا چنین اقدامی نه درخدمت منافع سیاسی روسیه است و نه به منافع حفظ ثبات در چنین مناطقی کمک می‌کند.»
قبلاَ اعلام شده بود که یکی از اهداف سفر اخیر اهود المرت، نخست‌وزیر اسرائیل، به روسیه، متفاعدکردن رهبران این کشور به انصراف از فروش موشک‌های اس ۳۰۰ به کشورهای دشمن اسرائیل، همچون ایران و سوریه بوده است. حمله‌ی هوایی به تأسیسات اتمی ایران برای بازداشتن این کشور از دسترسی احتمالی به سلاح هسته‌ای، یکی از گزینه‌هایی است که به ویژه تندروها در دولت‌های اسرائیل و آمریکا گه‌گاه بر آن تأکید دارند. سیستم‌های موشکی اس ۳۰۰ روسیه، جزء مدرن‌ترین سیستم‌های ضدهوایی دنیا به شمار می‌آیند و دسترسی ایران به آنها می‌تواند وضعیت امنیتی مطمئن‌تری را در قبال حمله‌های هوایی احتمالی ایجاد کند.