بحران صنایع خودروسازی آمریکا و خطر بیکاری ۳ میلیون نفر

به رغم اثرات مخربی که ورشکستگی مهمترین کنسرن‌های خودروسازی بر اقتصاد و بازار کار ایالات متحده آمریکا می‌گذارد، نمایندگان احزاب دموکرات و جمهوری‌خواه در کنگره، بر سر پرداخت کمک به آن‌ها توافق ندارند.

" ریک واگونر" رئیس هیئت‌مدیره جنرال موتورز روز دوشنبه ۱۸ نوامبر، در برابر کمیسیون بانکداری سنای آمریکا، هشدار داد که اگر بحران صنایع خودروسازی آمریکا به ورشکستگی جنرال‌ موتورز، فورد و کرایسلر منتهی شود، سه میلیون فرصت شغلی در ایالات متحده از دست خواهد رفت. سه کنسرن آمریکائی خواستار دریافت ۲۵ میلیارد دلار وام از محل اعتبارات نجات بانک‌ها شدند.

بحران خودساخته؟

روسای کنسرن‌های سه گانه، روز دوشنبه در سنای آمریکا پرده از بحران شدیدی برداشتند که به آن گرفتار شده‌اند. واگونر خطاب به سناتورها گفت: « ما برای از سرگذراندن بحران نیازمند پشتیبانی دولت هستیم». رئیس هیئت‌مدیره کرایسلر نیز اظهار داشت که رشته ما نیازمند وام است تا بتواند بحران مالی خود را از سر بگذراند. رئیس جنرال موتورز توضیح داد که اگر صنایع خودروسازی ورشکسته شوند، درآمد مردم آمریکا ظرف یک سال ۱۵۰ میلیارد دلار کاهش می‌یابد و دولت نیز ظرف سه سال آینده ۱۵۰ میلیارد دلار کمتر مالیات دریافت خواهد کرد.

توضیحات روسای سه کنسرن، با انتقاد سناتورهای آمریکائی روبرو شد. "کریستف دود" رئیس دموکرات کمیسیون بانکداری، کنسرن‌ها را متهم کرد که زمینه‌های شکست را خود فراهم کرده‌اند. سناتورهای دو حزب دموکرات و جمهوری‌خواه اعلام کردند که باید روشن شود چه تضمینی وجود دارد که کنسرن‌های خودروسازی در آینده کمک بیشتری طلب نکنند؟ "ریشارد شلی" سناتور جمهوری‌خواه گفت: « از ما خواسته می‌شود که راه را برای یک صنعت خودروسازی قدرتمند و قابل رقابت هموار کنیم؟ یا شکست در بازار را به گونه‌ای بی‌پایان ادامه دهیم؟».

اختلاف دموکرات‌ها و جمهوری‌خواهان

روسای کنسرن‌ها قول دادند که در برابر دریافت وام دولتی، خط تولید خود را با ساخت اتومبیل‌های جدیدی اصلاح کنند که توانائی رقابت در بازار را دارند. سناتورهای دموکرات پشتیبان تصویب قانونی هستند که به موجب آن ۲۵ میلیارد دلار از ۷۰۰ میلیارد دلاری که برای نجات بانک‌ها تضمین شده است، به صورت وام در اختیار سه کنسرن قرار گیرد، مشروط بر آن‌که پاداش مدیران این سه کنسرن قطع شود.

تصمیم دموکرات‌ها نشانه وجود اختلاف میان دولت بوش و دولت آینده باراک اوباما است. هنری پاولسون وزیر دارائی فعلی آمریکا، با کمک به صنایع خودروسازی از محل اعتبارات نجات بانک‌ها مخالف است. این در حالی است که اوباما اخیرا اعلام کرد که صنایع خودروسازی اهمیت حیاتی دارند و باید جلوی ورشکستگی آن‌ها را گرفت.

کاهش فروش خودرو

در ماه اکتبر امسال، فروش خودرو در آمریکا به حدی کاهش یافت که از سال ۱۹۹۱ تاکنون سابقه نداشته است. دلیل این امر، سخت‌گیری بانک‌ها بر سر پرداخت وام به علاقمندان خرید خودرو اعلام شده است. به دلیل کاهش تقاضا، همچنین تویوتا اعلام کرد که در روزهای ۲۲ و ۲۳ دسامبر خط تولید خود را در آمریکای شمالی برای دو روز تعطیل خواهد کرد. فروش تویوتا در ده ماهه گذشته ۱۲ درصد نسبت به سال پیش کاهش یافت.

مشکل صنایع خودروسازی آمریکا، بیش از هرچیز آن است که در دهه‌های اخیر تولید خود را با ضرورت‌های روز هماهنگ نکرده‌اند. آن‌ها همچنان خودروهای بزرگ و پرمصرفی را تولید می‌کنند که سوخت زیادی را می‌بلعند و محیط زیست را بیش از حد آلوده می‌کنند. دولت آمریکا، به تازگی اجازه تامین ۲۵ میلیارد دلار وام را برای کنسرن‌های خودروسازی صادر کرد. هدف از پرداخت این وام، آن است که کنسرن‌ها فعالیت خود را روی تولید خودروهای کم‌مصرف و قابل رقابت متمرکز کنند. روسای جنرال موتورز، فورد و کرایسلر، علاوه بر این اعتبار، خواستار ۲۵ میلیارد دلار وام تازه شده‌اند.