برای اولین بار یک کرد اهل سنت به عنوان سفیر ایران منصوب شد
۱۳۹۴ شهریور ۱۲, پنجشنبه
با نزدیک شدن زمان انتخابات مجلس، توجه دولت به مسائل اهل سنت بیشتر شده است. براى اولین بار در ایران دولت حسن روحانی یک سفیر سنى مذهب اهل کردستان را برای ویتنام و کامبوج منصوب کرد. خبرگزاری جمهوری اسلامی، ایرنا، روز سه شنبه (۱۰ شهریور/ اول سپتامبر) گزارش داد که صالح ادیبی رئیس "بنیاد نخبگان استان کردستان" به عنوان اولین سفیر کرد اهل سنت تعیین شده است.
عبدالمحمد زاهدی استاندار کردستان در این رابطه با اشاره به تحرکات انتخاباتی در استان کردستان میگوید وعدههایی که روحانی به اقلیتهای کشور داده "یکی پس از دیگری در حال اجرایی شدن است."
"مشکلات اهل سنت حل نشده است"
عبدالستار دوشوکی از مرکز مطالعات بلوچستان در لندن که تحولات مربوط به اهل سنت کشور را هم دنبال میکند، به دویچه وله میگوید: «تعامل روحانیان اهل سنت با بخشی از حاکمیت میتواند درست باشد ولی با مجموعه حاکمیت درست نیست. چونکه اهل سنت همان مشکلات خود را که قبلا داشتند هنوز هم دارند. اگر چه خبر انتصاب صالح ادیبی به عنوان اولین سفیر کرد اهل سنت بعد از ۳۶ سال تبعیض میتواند سرآغاز خوشایندی برای تعامل بین دولت و اهل سنت ایران باشد.»
بیشتر بخوانید: روحانی: بخش کردی خبرگزاری ایرنا راه‌اندازی میشود
به گفته آقای دوشوکی دلیل دیگری که باید با احتیاط و هوشیاری به این انتصاب نگریست این است که انتخابات خبرگان و مجلس شورای اسلامی در راه است و مردم اهل سنت و اقوام ایرانی ممکن است بپرسند چرا باید بر اساس وعدههای انجام نشده به پای صندوقهای رای رفت.
"تعامل خوب" یا "تعارف سیاسی"
دوشوکی "تعامل خوب حکومت با روحانیان اهل سنت" و نتیجه گیری از آن را نوعی "تعارف اطلاعاتی-امنیتی" توصیف میکند و میگوید: «اصولا آنهایی که حتی جذب گروههای تکفیری مثل جندالله و جیشالعدل میشوند هم حرف شنوی و یا تاثیرپذیری از علمای اهل سنت در ایران ندارند. در نتیجه تعامل دولت با روحانیان اهل سنت در این باره تاثیر زیادی ندارد. این گروهها معمولا سنخیتی با روحانیان اهل سنت که از قدیم مجبور شدند با دولت کنار بیایند هم ندارند. اگرچه برخی از این گروهها به دلیل جایگاه مردمی علمایی نظیر مولانا عبدالحمید، امام جمعه اهل سنت زاهدان ناچارند به ظاهر خود را طرفدار و حامی علما قلمداد کنند.»
کارشناس مرکز مطالعات بلوچستان در لندن در ادامه بار دیگر تاکید میکند که پیروان اهل سنت در ایران هیچ گرایش و یا تمایلی به گروه "دولت اسلامی" نشان ندادهاند. او دراین رابطه ضمن مثال آوردن از گروههای افراطی در سیستان و بلوچستان میگوید: «در بلوچستان حتی گروههایی چون جیش العدل و جیش النصر و الفرقان گرایشی به داعش ندارند. اینها حتی چند هفته پیش، قبل از اینکه کشته شدن ملا عمر، رهبر طالبان علنی شود در نبرد طالبان و طرفداران داعش در افغانستان، طرف گروه طالبان را گرفتند و با آنها بیعت کردهاند. یعنی آن ارتباطات قدیمی خود را هنوز با طالبان افغانستان حفظ کردهاند و هیچ گونه سنخیتی هم با گروه "دولت اسلامی" ندارند زیرا میدانند که داعش در بین مردم اهل سنت ایران و بخصوص در مناطقی مانند بلوچستان به دلیل عملکرد ضد اسلامی و بغایت ضد انسانی منفور هستند.»
"داعش میان اهل سنت ایران نفوذی ندارد"
عبدالستاردوشوکی در ادامه خاطرنشان میکند: «ایران به خوبی آگاه هست که گروه به اصطلاح دولت اسلامی بین اهل سنت و تشیع یک گروه به غایت منفوری به حساب میآید و علمای اهل سنت ایران داعش را وحشی مطلق و ضد اسلامی میدانند. ولی متاسفانه در ایران برخی از مقامات مذهبی و حکومتی تلاش میکنند تا به زعم آنها خطر بالقوه اهل سنت ایران را به بستر فکری گروه "دولت اسلامی" و "وهابیت" گره زده تا از این طریق اقتدار امنیتی خود را نشان بدهند. به این معنا که ما از نفوذ داعش در ایران جلوگیری کردهایم. به عقیده من این نفوذ هرگز نبوده است و از نظر فکری، مذهبی و فرهنگی زمینه این نفوذ هم وجود ندارد.»
بیشتر بخوانید: کارنامه و عملکرد دو ساله روحانی در مورد مطالبات اقوام
این کارشناس مرکز مطالعات بلوچستان در لندن یادآور میشود که وقتی جیش العدل جایگزین جندالله شد حتی اقدامات انتحاری را هم کنار گذاشت و اعلام کرد که دیگر بمب گذاری انتحاری نمیکند و پذیرفت که این گونه اقدامات برای مردم بلوچ قابل قبول نیست. او می‌افزاید جیش العدل مدعی است که "فقط با مامورین دولتی سرو کار دارد و افراد عادی را هم نمیکشد. در نتیجه اینها در مقایسه با گذشته کمی معتدلتر" شدهاند.
دوشوکی از قوانین، محدودیتها و سیاست های تبعیضی نظام جمهوری اسلامی بر علیه اهل سنت هم انتقاد میکند و بر این باور هست که این قوانین برای جلوگیری از نفوذ گروههایی مانند داعش، طالبان و القاعده وضع نشده‌اند؛ زیرا این قوانین از بدو پیدایش جمهوری اسلامی تبیین و اعمال میشدند.
تعامل دولت با علمای اهل سنت
سید محمود علوی، وزیر اطلاعات جمهوری اسلامی (۱۰ شهریور/ اول سپتامبر) در نطق پیش از دستور هجدهمین اجلاس مجلس خبرگان رهبری گفت که "تعامل خوبی با علمای اهل سنت" انجام شده و به این ترتیب مانع "جذب افرادی از اهل سنت به داعش و گروههای تکفیری" شده است.
بیشتر بخوانید: تخریب نمازخانه اهل سنت در منطقه پونک تهران
علی یونسی، دستیار ویژه رئیس جمهور در امور اقوام و اقلیتهای دینی و مذهبی در دیدار با نخبگان و صاحب نظران اهل سنت استانهای خراسان و سیستان و بلوچستان (۱۹ اوت/ ۲۷ مرداد) هشدار داد که "اهل سنت مراقب باشند خواسته‌های مذهبی آنها به مطالبات سیاسی تبدیل نشود". دستیار ویژه رئیس جمهور با اشاره به انتقادات و اعتراض اهل سنت نسبت به تخریب نمازخانه اهل سنت در منطقه پونک تهران هم گفت: «همه مسئولان ارشد کشوری و از جمله شخص رئیس جمهور از این اقدام ناخشنود هستند.» یونسی افزود که این مسئله با پیگیری مسئولان حل و فصل خواهد شد.