برنامه‌ی اتمی ایران در برابر سناریوهای آینده
۱۳۸۹ خرداد ۲۵, سه‌شنبه
با توجه به افزایش فشار اتحادیه‌ی اروپا بر ایران بر سر برنامه‌ی هسته‌ای این کشور، گزارش روز دوشنبه (۲۴ خرداد / ۱۴ ژوئن) "اشپیگل" به گام‌های آینده‌ی آمریکا در برخورد با برنامه‌ی اتمی ایران پرداخته است.
اشپیگل به نقل از یک مقام بلندپایه‌ی آمریکایی نوشته است که واشینگتن تاکتیکی گام به گام را برای ضربه‌ی نهایی بر جمهوری اسلامی دنبال می‌کند.
تحریم‌های شدیدتر
محمود احمدی‌نژاد، رئیس دولت دهم، در واکنش به تحریم‌های جدید جامعه‌ی جهانی از آنها به عنوان "دستمال مصرف‌شده" یاد کرد. دور جدید تحریم‌ها از جمله ممنوعیت‌هایی را برای فروش سلاح‌های سنگین به ایران دربردارد که به شکلی غیرمستقیم خودداری روسیه از تحویل موشک‌های اس - ۳۰۰ را به ایران موجب شده است.
همچنین محدودیت سرمایه‌گذاری برخی شرکت‌های ایرانی در خارج، بستن حساب‌های بانکی اعضای سپاه پاسداران و افراد مرتبط با آن و بازرسی کشتی‌هایی که به سوی ایران می‌روند، بخش دیگری از تحریم‌های بین‌المللی هستند. در این میان اتحادیه اروپا نیز همگام با آمریکا تدابیر تنبیهی جدیدی برای محدودیت مسافرت مقام‌های ایرانی و شرکت‌های مرتبط با برنامه‌ی هسته‌ای آن در نظر می‌گیرد.
همزمان با این تحریم‌ها کنگره‌ی ایالات متحده قصد دارد صادرات بنزین به ایران را محدود کند. هدف از این کار به نوشته‌ی هفته‌نامه‌ی بریتانیایی "اکونومیست" بالا بردن بهای دستیابی به بمب اتمی است.
رولف موات-لارسن، کارشناس انرژی هسته‌ای در "مرکز پژوهش‌های بلفر" در دانشگاه هاروارد بر این باور است که تحریم‌های جدید علیه برنامه‌ی اتمی ایران، آن‌چنان که گمان می‌رود، کارساز نیستند.
برخوردهای خارج از دستور
دولت اوباما به تدریج در برداشتن گام‌هایی مخفیانه علیه برنامه‌ی اتمی ایران نیز بسیج می‌شود. به نوشته‌ی نشریه‌ی اشپیگل دولت آمریکا پیشنهادهایی را برای جذب دانشمندان اتمی ایران به خارج از کشور در نظر گرفته است که کنشی شبیه عملیات "فرار مغزها" به نظر می‌رسد.
یک سخنگوی دولت آمریکا هدف برنامه‌ی جذب کارشناسان اتمی ایران را ارسال این پیام به مقامات جمهوری اسلامی می‌داند که آمریکا اطلاعات و روزنه‌های رسوخ را به برنامه‌ی اتمی این کشور در اختیار دارد.
در عین حال ایالات متحده در سالگرد سرکوب جنبش اعتراضی در ایران اعلام کرده که قصد دارد به فعالان این جنبش با دادن فن‌آوری‌های اینترنتی علیه سانسور حکومتی کمک کند.
«حمله‌ی نظامی»
یکی دیگر از گزینه‌های پیش روی آمریکا در صورت ادامه‌ی غنی‌سازی حمله‌ی نظامی است؛ زیرا دولت اوباما تأکید کرده که برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح اتمی هیچ گزینه‌ای را منتفی نمی‌داند.
از طرفی حمله‌ی بازدارنده‌ی اسرائیل نیز همواره به عنوان یک احتمال مطرح بوده است. به باور کارشناسان نظامی حمله‌ی هوایی به تأسیسات اتمی ایران این برنامه را تنها چند سال به تعویق می‌اندازد؛ اما آن را از بین نمی‌برد.
گذشته از این به نوشته‌ی اشپیگل ممکن است تهران با عملیات تروریستی یا بستن تنگه‌ی هرمز دست به اقدام متقابل بزند. این وضع قیمت نفت را به شدت افزایش می‌دهد و بحران اقتصادی را شدیدتر می‌کند. آسیب دیگر چنین حمله‌ای متوجه تصویر آمریکا در منطقه خواهد بود؛ زیرا اوباما پس از جنگ‌های عراق و افغانستان با دشواری‌های فراوان توانسته است موقعیت سیاسی آمریکا را در خاورمیانه تا حدی بهبود بخشد.
پذیرش ایران اتمی
اگر همه‌ی تدابیر جامعه‌ی جهانی برای مهار برنامه‌ی اتمی ایران کارساز نباشد، سناریوی دیگری پیش روست: جامعه‌ی جهانی باید ایران اتمی را بپذیرد. اما دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای ممکن است، کشورهای عرب همسایه‌ی آن را نیز به اتمی شدن وا دارد؛ زیرا به گفته‌ی یوزف یانینگ، کارشناس امور تسلیحاتی در مصاحبه با نشریه‌ی اشپیگل، ایران اتمی توازن قوا را در منطقه به نفع کشورهای غیرعربی تغییر می‌دهد که اسرائیل و آمریکا نیز به آنها متعلق‌اند.
با این حال به نوشته‌ی روزنامه‌ی "نیویورک تایمز" اوباما در قبال پرونده‌ی هسته‌ای ایران ترکیبی از صبر و عمل‌‌گرایی را مبنای کار قرار داده؛ هر چند تنگنای زمانی و ادامه‌ی غنی‌سازی از سوی ایران چندان مؤید این سیاست نیستند.