1. پرش به گزارش
  2. پرش به منوی اصلی
  3. پرش به دیگر صفحات دویچه وله

بزرگداشت هاينه مولر نمايشنامه نويس و منقد بزرگ آلمانى

شيرين جزايرى۱۳۸۲ دی ۲۵, پنجشنبه

در هفته گذشته به مناسبت هفتاد و پنجمين سالروز تولد هاينه مولر نمايشنامه نويس و منقد بزرگ تئاتر آلمان مراسم گوناگونى در شهرهاى مختلف آلمان و بخصوص در برلين، همراه با گروه تئاتر برلين كه در پايان او مديريت آن را بر عهده داشت، برگزار شد.

https://p.dw.com/p/A669
اجراى نمايشى در آنسامبل برلين
اجراى نمايشى در آنسامبل برلينعکس: AP

گروه تئاتر آنسامبل برلين به كارگردانى و اجراى Ulrich Mühe نمايشنامه سفارش را كه مولر در سال ۱۹۷۹ نوشته بود، به روى صحنه برد. اين نمايشنامه در زمان انقلاب فرانسه اتفاق مى افتد و نقش فرد و چگونگى رفتار فردى را در جامعه نشان مى دهد. دانشجويان تئاتر برلين همراه با يك پياده روى در شهر، قطعاتى از نمايشنامه ها ى او را در خيابان ها و ميدان هاى معروف برلين به اجرا در آورند.

در هنرستان برلين هم دانشجويان در مراسمى در محل تاريخى اولين اجراى اثر معروف هاينه مولر به نام زن مهاجر و يا زندگى روستايى ياد او را گرامى داشتند. اين نمايشنامه در سال ۱۹۶۱ در برلين شرقى اجرا و بعد بلافاصله توقيف شد. اجراى نمايشنامه هاى ديگرى از اين نمايشنامه نويس بزرگ به همراه مراسم بزرگداشت او تا ماه آوريل و مه در برلين ادامه مى يابند.

در سال هاى ۵۰ در آلمان شرقى اولين اثرش به چاپ رسيد. به مثابه هنرمند محبوب دو آلمان و شكننده مرزهاى فرهنگى بين اين دو كشور در ابتدا به عنوان يك ماركسيست معتقد وسپس انسانگرا و دشمن هر نوع ايدئولوژى خشك ومنجمد، آثارش در هر دو آلمان به اجرا در مى آمدند. زندگى هاينه مولر با فراز و نشيب هاى زيادى توأم بود.

او كه در يك خانواده كارمندى متولد شده بود، در سال ۱۹۳۳ به دليل افكار سوسياليسى به مدت كوتاهى دستگير گرديد. در ۱۹۴۷ به عضويت حزب سوسياليست آلمان در آمد. در سال ۱۹۵۱ بعد از گريختن خانواده اش به غرب به آلمان شرقى رفت. در ابتدا به عنوان ژورناليست و نويسنده آزاد و سپس در تئاتر ماكسيم گوركى برلين كار مى كرد.اولين آثار تئاترى اش بازتاب زيادى در هر دو آلمان داشتند. آثار او تنها انتقاد از جامعه سوسياليستى نبودند بلكه او مسائل عمده انسانى، از جنگ و خشونت تا عشق، مرگ ، اقتدار و زورگرايى را مورد توجه داشت. در معروفترين اثرش بنام كوارتت عشق به مثابه بازى وحشتناك بين خشونت و اقتدار نشان داده شده است. در آلمان شرقى آثار او در ابتدا ممنوع الچاپ شدند و او از اتحاديه هنرمندان اخراج شد. ولى پيشتر در ۱۹۸۸ دوباره به عضويت اين اتحاديه در آمد و نمايشنامه هايش مورد قدردانى قرار گرفتند و موفق به دريافت جايزه شد و او را جانشين برشت ناميدند. در غرب آلمان او برنده جايزه گئورگ بوشنر و شخصيت مورد علاقه محافل روشنفكرى بود.

در اواخر سال هاى ۶۰ به اسطوره هاى يونان قديم برگشت و سوفوكل و اوديپ را به رشته تحرير در آورد. در سال ۱۹۷۷ نمايشنامه هاملت ماشينى را نوشت كه جواب منفى به هر گونه سنت گرايى بود. در سال ۱۹۸۶ رفته رفته حكومت وقت آلمان شرقى با او كنار آمد و جايزه ملى گرفت. در غرب آثارش اجرا مى شدند و در سال هاى ۸۰ بين دو آلمان در رفت و آمد بود. آثار او در تمام شهرهاى مهم جهان، از پاريس تا مكزيكو و بخارست و غيره به اجرا در آمده اند.

او در سال ۱۹۹۵ چند روز پيش از تولد ۶۷ سالگى اش بر اثر ابتلاء به بيمارى سرطان در گذشت. از هاينه مولر بيش از ۳۰ نمايشنامه و تعداد زيادى شعر، نقد ادبى و ديگر آثار نوشتارى به جاى مانده است.