بهمنی: مردم ۱۸ میلیارد دلار در خانه‌هایشان نگه داشته‌اند
۱۳۹۱ آبان ۲۷, شنبه
به گفته محمود بهمنی رئیس کل بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، در حال حاضر ۱۲ تا ۱۸ میلیارد دلار ارز خانگی در کشور وجود دارد. خبرگزاری مهر، شنبه ۲۷ آبان ۱۳۹۱ از قول بهمنی نوشت: «اگر اشخاص ارز خانگی خود را به سپرده ارزی بسپارند، به طور قطع، علاوه بر کاهش قیمت ارز، خطراتی مانند سرقت دلارها کاهش پیدا خواهد کرد.»
رئیس کل بانک مرکزی همچنین دارندگان ارز را به سپرده‌گذاری در بانک‌ها تشویق کرده و افزوده است: «سپرده‌گذاران ارزی در هنگام برداشت سپرده علاوه براصل آورده، قادر خواهند بود تا سود ارزی آن را نیز دریافت کنند.»
رئیس بانک مرکزی در حالی دارندگان ارزهای خارجی را تشویق به سپرده‌گذاری در بانک‌ها و ایجاد حساب‌های ارزی در بانک‌ها کرده است که در هفته‌ها و ماه‌های اخیر با شروع نوسانات شدید قیمت ارز در ایران، خبرهای متفاوتی درباره "بستن حساب ارزی مشتریان" یا "پرداخت اجباری ریال به دارندگان حساب‌های ارزی" در بانک‌های ایران منتشر شده بود.
به عنوان نمونه و به گزارش سایت "بازتاب‌امروز" در ماه‌های اخیر برخی بانک‌ها با اعلام این‌که امکان تحویل طلا و ارز را در حال حاضر ندارند، به مشتریان اظهار می‌کنند اگر اصرار به پس گرفتن طلا و ارز خود دارند، می‌توانند معادل ریالی آن را دریافت کنند. در ادامه این گزارش آمده بود وقتی مشتری با این شگرد حاضر به دریافت ریال به‌جای ارز می‌شود، بانک‌ها هنگام محاسبه معادل ریالی، قیمت رسمی ارز یعنی ۱۲۲۶تومان را اعمال کرده و در واقع ارز را حدود ۵۰ تا ۱۰۰ درصد ارزانتر از قیمت بازار آزاد محاسبه می‌کنند. چون قیمت ارز در بازار آزاد ایران بسیار بالاتر از قیمت دولتی آن است.
پرداخت اجباری ریال به دارندگان جساب‌های ارزی توسط برخی بانک‌ها باعث شد تا مهر ۱۳۹۱ بانک مركزی طی بخشنامه‌ای ممنوعیت پرداخت ریال به جای ارز به سپرده‌گذاران ارزی را به بانک‌ها ابلاغ کند.
«مقاومت صادرکنندگان برای عرضه ارز در مركز مبادلات»
مقامات اقتصادی جمهوری اسلامی اخیرا صادرکنندگان ایرانی را نیز تحت فشار قرار داده‌اند تا ارز حاصل از صادرات خود را در اختیار مرکز مبادلات ارزی قرار دهند.
در روزهای اخیر سازمان امور مالياتی با انتشار بخشنامه‌ای اعلام كرده بود، معافيت مالياتی صادركنندگانی كه ارز خود را در مركز مبادلات ارزی عرضه نكنند لغو خواهد شد.
در همین حال روزنامه "تهران‌امروز" نزدیک به محمدباقر قالیباف شهردار تهران در شماره پنجشنبه ۲۵ آبان ۱۳۹۱در گزارشی با عنوان "مقاومت صادرکنندگان برای عرضه ارز در مركز مبادلات" نوشته است، از نظر اعضای نهادهای صنفی تجار و اتاق‌های بازرگانی تصمیم اخیر سازمان امور مالياتی مبنی بر لغو معافيت مالياتی صادركنندگانی كه ارز خود را در مركز مبادلات عرضه نكنند، "غیر قانونی" است. بنا بر این گزارش صادركنندگان زير بار فروش ارز در مرکز مبادلات ارزی نرفته‌اند.
مرکز مبادلات ارزی از آخرین راه‌کاری‌های مقامات اقتصادی جمهوری اسلامی ایران برای جلوگیری از نوسانات قیمت ارزهای خارجی است. پیش از این مینو کیانی‌راد معاون ارزی بانک مرکزی ایران درباره چگونگی انجام معامله در مرکز مبادلات ارزی گفته بود قیمت خرید و فروش ارز در بانک‌ها توسط مرکز مبادلات ارزی تعیین می‌شود.
کاهش ارزش پول ملی
کاهش ارزش پول ملی ایران از اوایل تابستان سال جاری و پس از اعلام تحریم صادرات نفت ایران از سوی اتحادیه اروپا آغاز شد. بحران ارز در این مدت چنان شدت گرفت که دولت دارندگان ارزهای ثبت نشده خارجی را قاچاقچی نامید و به مجازات تهدید کرد.
بانک مرکزی با هدف مهار بحران، برای دلار نرخ ثابت ۱۲۶۲ تومانی اعلام کرد، اما این تدبیر نیز نتوانست مانع از نوسانات شود. روز چهارشنبه ۱۲ مهر هزاران نفر در اعتراض به نوسان شدید بهای ارز در خیابان‌های مرکزی تهران دست به راهپیمایی و تظاهرات زدند.