تب ۲۵ بهمن در توییت‌های کاربران آلمانی
۱۳۸۹ بهمن ۲۵, دوشنبه
یکشنبه ۲۴ بهمن، زمان شب‌زنده‌داری بسیاری از کاربران ایرانی فضای مجازی بود که از ۲۵ بهمن نوشتند، خبر رسانی کردند و از کنجکاوی، تشویق، امید و نگرانی گفتند. یکی از شبکه‌های اجتماعی که در این شب نخوابید، توییتر بود.
كافی بود تا هشتک ایران Iran ،#14Feb# یا #25Bahman را وارد کنی تا بارش توییت‌هایی در این‌باره را ببینی. خبرهای تازه، دعوت به راهپیمایی ۲۵ بهمن و ویدیوهای الله اکبرگویان در فضای مجازی می‌چرخیدند. صدای الله اکبر ایرانیان معترض آن‌قدر رسا بود که در توییت‌های آلمانی‌زبان هم شنیده شود. تب ۲۵ بهمن به کاربران آلمانی هم رسیده بود.
شمار توییت‌کننده‌های آلمانی که تازه‌ترین رویدادهای مرتبط با راهپیمایی امروز را دنبال می‌کردند کم نبود. ترجمه‌ی تازه‌ترین خبرها در مورد راهپیمایی از انگلیسی یا فارسی به آلمانی، اظهار نظر در این‌باره، انتشار عکس و ویدیو و آرزوی حضور و پایداری معترضان ایرانی در روز دوشنبه، به آنها هم سرایت کرده بود. شب گذشته و امروز بازار باز‌توییت خبرهای بهمنی و درخواست کمک از کاربران ایرانی برای ترجمه توییت‌های فارسی به آلمانی داغ بود.
اولریکه بویدگن، یکی از توییت‌کننده‌ها، در شب ۲۴ بهمن خطاب به جامعه‌ی توییتری نوشت : «این لحظه‌ی تاریخی را از دست ندهید. از خواست ایرانیان برای دموکراسی حمایت کنید.»
فضای متشنج اما پر شور و شوق
به سراغ دو توییت‌کننده‌ی آلمانی رفتیم که آن شب مثل خیلی از ایرانیان فعال در شبکه‌های مجازی، خواب به چشم‌شان نیامد.
یکی از توییت‌کننده‌های فعال آلمانی که گویا دو روز است از توییتر چشم برنداشته، توماس آدولف است که در مورد مسائل ایران و ۲۵ بهمن می‌نویسد. او که از ژوئن سال ۲۰۰۹ تاکنون در مورد جنبش سبز و وضعیت حقوق بشر در ایران توییت می‌کند، به گفته‌ی خودش در کنار توییت کردن، در تظاهرات اعتراضی ایرانیان ساکن آلمان نیز شرکت می‌کند و می‌کوشد تا توجه و حمایت سازمان‌ها و نهادهای گوناگون آلمانی را به حرکت‌های دموکراسی‌خواهانه‌ی ایران را جلب کند.
توماس از انگیزه‌اش برای توییت کردن درمورد ۲۵ بهمن میگوید: « می‌دانم که خیلی از ایرانی‌ها تغییر در حکومت کشورشان را می‌خواهند و از این امکان (راهپیمایی ۲۵ بهمن) برای نشان دادن اعتراض‌شان استفاده می‌کنند. از سوی دیگر می‌دانم که رسانه‌های زیادی هستند که از Timeline توییتر ما برای تحقیق در مورد رویدادهای ایران استفاده می‌کنند و ما امکان این را داریم که اطلاعات را به آنها برسانیم.»
او فضای توییتر را در شب گذشته و امروز، از یک سو متشنج و از سوی دیگر پر از شور و شوق توصیف می‌کند. توماس از شبکه‌ای سخن میگوید که توییت‌کننده‌های علاقمند به مسائل ایران در آن شرکت دارند و « خیلی خوب در مورد اوضاع ایران مطلع هستند و به خوبی می‌توانند تخمین بزنند که بیرون از توییتر در ایران چه خبر است.» توماس و دوستانش معتقدند: «حرکت دموکراسی‌خواهی در ایران به طوربی‌وقفه‌ای فعال است. حرکتی که برای ایران و خاورمیانه تغییرات اجتماعی به همراه خواهد داشت.»
توماس از فیس‌بوک، توییتر و یوتیوب به عنوان منابع اطلاعاتی در مورد حوادث ایران استفاده می‌کند. بسیاری از کاربران ایرانی هم از طریق چت یا ایمیل، خبرهایی به او می‌رسانند که توماس آنها را در توییتر به اشتراک می‌گذارد. بلاگرها هم دیگر منبع اطلاعاتی برای توماس و دوستان علاقمند او به مسائل ایران هستند.
اما به‌طور نمونه، از کجا می توان فهمید که ویدیوی موجود در یوتیوب از الله اکبر گفتن مردم در شب ۲۵ بهمن قابل اعتماد و ویدیوی تازه‌ای است؟ توماس به مشکلات بررسی صحت ویدیوها واقف است. او با وجود تاکید بر این‌که شخصا نمی‌تواند درستی این ویدئوها را تایید را رد کند، میگوید: «ما می‌دانیم در شبکه‌ای کار می‌کنیم که اعضای آن بسیار بادقت و با اعتماد اطلاعات را منتشر می‌کنند. » تجربه‌ای که توماس و دوستانش در یک سال و نیم گذشته در مورد انتشار اخبار ایران در توییتر کسب کرده‌اند، دلیل خوبی برای این اعتماد است.
او از کاربران ایرانی می‌خواهد که ویدیوهای خود را در توییتر به @onlymehdi ارسال کنند. دارنده‌ی این شناسه‌ی توییتر متخصص ویدیوهای ارسالی است و پس از بررسی، ویدیوها را به خبرگزاری الجزیره می‌فرستد.
تصویر واقعی یا غیرواقعی از ایران
او در پاسخ به این پرسش که آیا کاربر غیر ایرانی می‌تواند از طریق توییتر تصویر درستی در مورد اوضاع ایران داشته باشد میگوید: «بله به وسیله‌ی توییت‌ها و ویدیوها می‌توان تصویر روشنی از آنچه که در ایران می‌گذرد داشت و این اطلاعات را می‌توان با اطلاعاتی که از طریق رسانه‌ای دیگر دریافت می‌شوند، آمیخت و تصویری کلی از ایران به دست آورد.»
نظری که ۱۸۰ درجه با نظر یک توییت‌کننده‌ی فعال دیگر به نام "نیک" فرق دارد. ری‌توییت خبر «اعضای صفحه‌ی فیس بوک ۲۵ بهمن از ۵۰ هزار گذشت»، باعث شد که توییت‌های اکتوئل او را ببینیم و به سراغش برویم.
"نیک" هم‌زمان در توییتر و در وبلاگ‌اش با نام "نیکس بلاگ‌هاوس" خبرهای مربوط به راهپیمایی روز ۲۵ بهمن را پوشش می‌دهد و ویدیوهایی را که کاربران ایرانی در حمایت از این حرکت منتشر کرده‌اند، به نمایش می‌گذارد. نیک خود را به نوعی ثبت‌کننده‌ی فعالیت‌های ایرانیان ِ در تبعید ِ ساکن برلین می‌داند: « ازهمه‌ی گروه‌های ایرنیان در تبعید حمایت می‌کنم به جز دو گروه. تاریخ تجمعات اعتراضی‌شان را در بلاگ‌هاوس منتشر می‌کنم. اگر امکان داشته باشد خودم در اکسیون‌ها شرکت می‌کنم و همیشه دوربین‌ام همراهم است.»
او که ۲۰ ماه است به طور متمرکز در مورد ایران می‌نویسد و توییت می‌کند، تصویر ایرانیان سال‌ها دورمانده از کشور و کسانی مثل خودش از اوضاع ایران را چندان واقعی نمی‌داند: «خیلی سخت است که از بیرون بدانی به مردم در آنجا واقعاً چه می‌گذرد.»
«امیدوارم ایرانی‌ها جان سالم به در ببرند»
این فعال اینترنتی که در آلمان شرقی بزرگ شده، فارسی نمی‌داند و به منابع آلمانی و انگلیسی اکتفا می‌کند. او بر اساس اطلاعات منتشر شده به این دوزبان، در مورد فضای توییتر در شب ۲۴ بهمن می‌نویسد: « دو دیدگاه وجود دارد؛ یکی دیدگاه خوشبینانه‌ی ایرانی‌های در تبعید که سال‌هاست خارج از ایران به سر می‌برند و دیگری رفتار خشمگین-پرجرآت که از درون ایران دیده می‌شود.» نیک تاکید می‌کند «شاید کمی بدبینانه باشد ولی حکومت ایران از طریق جنبش سبز به لرزه درخواهد آمد [اما سرنگون نمی‌شود] این رژیم از درون خودش سرنگون خواهد شد.»
آرزوی توماس برای تمام ایرانی‌ها این است که رویای‌شان در مورد دموکراسی و آزادی در پایان روز ۲۵ بهمن جامه‌ی عمل بپوشد.
نیک اما آرزو می‌کند که « ایرانی‌ها در پایان روز جان سالم از راهپیمایی به در برند و این رژیم نفرین‌شده به طرف مردم تیراندازی نکند. او گفت‌وگویش را این‌گونه پایان می‌دهد:« اگر بخواهم برپایه‌ی خبرهایی که از توییتر می‌آید بگویم، مردم در تهران در خیابان‌ها جمع شده‌اند. اما نیروهای مسلح امنیتی هم از صبح زود همان‌جا حاضرند.»
یلدا کیانی
تحریریه: مهیندخت مصباح