تحوّل در ديپلماسی آمريکا در کشورهاى درحال توسعه
۱۳۸۴ دی ۳۰, جمعه
.
وزير امورِ خارجه‌ی آمريکا در سخنرانى‌اى که چهارشنبه ۱۸ ژانويه در دانشگاهِ «جورج تاون» ايراد کرد، گفت: «در شرايطِ امروز، واضح است که آمريکا بايد نيروهاى ديپلماتيک‌اش را در جهان، به مکانهاى تازه انتقال دهد؛ بنابرين، ظرف سالهاى آينده صدها پُستِ ديپلماتيک، به نقاط تازه‌ای که از حسّاسيّت بالا برخوردارند، منتقل خواهند شد.» بنابه گفته‌ی خانم رايس، هم اکنون در دنيا نزديک به دويست شهرِ مهمّ، با جمعيتِ بالاى يک ميليون نفر وجود دارد که ايالاتِ متحده در آنها حضورِ ديپلماتيک ندارد و اينها شهرهايى است که تحرکاتِ سياسى در آنها با منافع آمريکا ارتباطِ مستقيم دارد.
علاوه بر استقرار در شهرهاى متعدد، کارکنانِ سفارتخانه‌ها بايد از مهارت‌هاى تازه‌ای نيز برخوردار باشند از جمله دانستن زبانهاى محلى نظير چينى، عربى، اردو و فارسی. دانستنِ دستِ کم دو زبانِ محلى و مشارکتِ فعال در همکارى براى گسترشِ نهادهاى دمکراتيک، ازين پس شرطِ ارتقا مقام در سفارتخانه‌ها خواهد بود.
خانم رايس اين دکترين تازه را «ديپلماسى ايجادِ تحوّل»(transformational diplomacy) نام گذاشت. از دلايلِ مهمّ شکل گيرى اين ديپلماسى، رشدِ روزافزونِ ضدّيت با آمريکا در کشورهاى در حال توسعه و مناطقِ محرومِ جهان است. بنا به گزارشِ واشنگتن پست، خانم رايس اعتقاد دارد، حال که دورانِ جنگِ سرد با کمونيزم به پايان رسيده، مرکزِ توجهِ آمريکا بايد تروريزمِ جهانى، قاچاق مواد مخدّر و شرايطِ وجودى آنها يعنى فقر و بيمارى و نبودِ آزادى‌هاى دموکراتيک باشد.
خانمِ کانداليزا رايس در سخنرانى اش تأکيد کرد که هدف «ديپلماسى ايجادِ تحوّل» دخالت در امورِ داخلى کشورها نيست بلکه هدف، «شراکت و همياري» (partnership) در امرِ ارتقا دموکراسى است. او گفت قصد ما تحميل ارزش‌هاى آمريکايى بر مردمِ اين کشورها نيست و تلاش ما حالتِ قـيّم سالارى (paternalism) نخواهد داشت.
گفته‌هاى خانم رايس چنانچه به واقعيت بپيوندد به معنى آن است که استراتژى پردازانِ سياستِ خارجى آمريکا، اکنون در صدند هدف‌هايى چون «تغيير رژيم‌هاى غير دموکراتيک» و «انقلابهاى مخملی» را به سطحِ سياستِ رسمى ارتقا دهند و اين به نوبه‌ی خود مى رساند که شايد آمريکا ازين پس کمتر به طرحهاى پشتِ پرده‌ی براندازى بپردازد و بيشتر در صددِ کمکِ آشکار به نيروهاى دموکراسى خواهِ جامعه‌ی مدنى که طرفدارِ همکاری با آمريکا هستند، برخواهدآمد. خانم رايس در سخنرانى اش گفت: «روزى خواهد رسيد که مردم به پشتِ سر نگاه کنند و بگويند ما به راستى خوشحاليم که آمريکا دستِ هميارى به دوستان اش داد تا آن ارزش‌ها را بگستراند و حالا ما خاورميانه‌ای دموکراتيک داريم سرشار از صلح و رونقِ اقتصادى، که باعث شده جهان براى هميشه دگرگون شود.»
عبدى کلانترى، گزارشگر صداى آلمان از نيويورك