تداوم عرضه سکه و صف‌های طولانی مقابل بانک‌ها
۱۳۹۰ اردیبهشت ۱۲, دوشنبه
قیمت جهانی طلا همچنان دچار نوسان است. برخی کارشناسان اقتصادی می‌گویند این احتمال وجود دارد که قیمت طلا همچنان افزایش یابد. امروز دوشنبه (۱۲ اردیبهشت/ ۲ مه) قیمت هر اونس طلا به بیش از ۱۵۵۶ دلار رسیده است. این در حالی است که بهای هر اونس این فلز قیمتی در روز سه‌شنبه ( ۶ اردیبهشت / ۲۶ آوریل) ۱۵۰۵ دلار بود.
گرچه بازار ایران نیز متاثر از تحولات جهانی قیمت طلاست، اما دلایلی داخلی نیز باعث افزایش قیمت سکه در ایران بوده است؛ تلاش دولت برای کاهش نقدینگی، کسب درآمد ریالی با فروش طلا و فعالیت بانک‌ها و موسسات مالی و اعتباری در بازار طلا از آن جمله است.
بانک مرکزی با افزایش ناگهانی قیمت طلا، به حراج سکه در شعب بانک‌ها پرداخت. اما منتقدان می‌گویند، قیمت تعیین شده برای این عرضه یکی از عوامل افزایش قیمت در بازار آزاد بوده است.
در همین حال عرضه طلا توسط بانک‌ها باعث شد که بسیاری برای کسب سود به خرید سکه روی آورند و این اتفاق به بحران افزایش قیمت سکه دامن زد.
بانک مرکزی نرخ فروش سکه بهار آزادی را امروز (۱۲ اردیبهشت / ۲ مه) ۴۲۰ هزار و ۷۰۰ تومان اعلام کرد. در حالی که همین امروز سکه طرح جدید در بازار تهران ۴۰۰هزار و ۲۴۰ هزار تومان به فروش می‌رود.
سکه بهار آزادی طرح جدید دیروز در بانک‌ها به قیمت ۴۱۹ هزار و ۷۰۰ تومان عرضه می‌شد. با این ترتیب قیمت این سکه نسبت به دیروز ۱۰۰۰ تومان افزایش داشته است.
خبرگزاری‌های ایران گزارش می‌کنند که با وجود فروش سکه در ۴۰۰ شعبه منتخب بانک ملی و افزایش ساعات فروش، خریداران از ساعت‌های آغازین صبح در مقابل بانک‌ها صف کشیده‌اند.
انتقاد به مدیریت بانک مرکزی
محمد خوش‌چهره، استاد اقتصاد دانشگاه و نماینده سابق مجلس، در هفته‌های اخیر چندین بار اعلام کرد که دولت و بانک مرکزی در افزایش قیمت سکه مقصر هستند.
این کارشناس اقتصادی در گفتگو با خبرگزاری فارس، افزایش انگیزه سوداگری خرید سکه بخاطر سیاست غلط بانک مرکزی، ضعف مدیریت بانک مرکزی در بازار و رکود اقتصادی بازار کسب و کار را از جمله دلایل داخلی وضعیت بی‌ثبات بازار طلای ایران می‌داند.
خوش‌چهره نسبت به بروز یک بحران جدی اقتصادی هشدار می‌دهد و تصریح می‌کند: «باید دقت شود که بحث حاکم هرچند که منفعتی به ظاهر مبنی برافزایش درآمدهای ریالی ناشی از افزایش قیمت برای بانک مرکزی داشته باشد می‌تواند آثار و پیامدهای اقتصادی و سیاسی و اجتماعی نامطلوبی را به نمایش بگذارد.»
به گفته آقای خوش‌چهره، بانک مرکزی هم اکنون درحال اجرای روش‌های آزمون و خطاست که به نفع اقتصاد نیست. وی می‌گوید: «این وضعیت بازی با قلمرویی است که شعله‌های آتش آن می‌تواند به سایر بخش‌ها دامن بزند و فضای ملتهب تولیدی را بوجود بیاورد.»
بحران‌های ثانویه افزایش قیمت‌ها
از آثار جانبی افزایش قیمت سکه، ناتوانی کسانی است که وام قرض‌الحسنه خرید سکه از بانک‌ها دریافت کرده‌اند و اکنون برای بازپرداخت این وام با مشکل مواجه شده‌اند.
به گزارش سایت "خبرآنلاین"،بانک رفاه کارگران در سال ۸۷ طرح پرداخت "وام قرض‌الحسنه خرید سکه" را به اجرا درآورده است. بسیاری از دریافت‌کنندگان این وام کسانی بودند که باید مهریه همسران خود را پرداخت می‌کردند.
وام خرید سکه بدون دریافت سود و تنها با کارمزد ۴ درصد به متقاضیان پرداخت شده است. گیرندگان این وام موظف‌اند در زمان مقرر، اقساط را با سکه پرداخت کنند. از آنجا که در این شرایط بهای سکه پیوسته بالا می‌رود، هزینه‌ی بازپرداخت بعضی از این وام‌ها نیز تا ۱۰۰درصد افزایش پیدا می‌کند.
به عنوان نمونه در سال ۸۷ همزمان با شروع این طرح، قیمت سکه طلای طرح قدیم از ۲۰۰هزار تومان به ۲۸۸هزار تومان افزایش یافت. قیمت همین سکه در اوایل سال ۸۹ در حدود ۲۸۶هزار تومان خرید و فروش شد و در آخرین روزهای اسفند ماه سال گذشته بهای این سکه به ۴۳۵هزار تومان رسید. هم اکنون نیز قیمت سکه طلای طرح قدیم به ۴۶۰هزار تومان رسیده است.
این مابه‌التفاوت ۱۶۰ هزار تومانی در قیمت سکه طلای طرح قدیم باید توسط کسانی که اقدام به دریافت وام قرض‌الحسنه خرید سکه کرده‌اند، پرداخت شود. در این مدت قیمت نیم سکه و ربع سکه طرح‌های قدیم و جدید نیز افزایش داشته است.
در این شرایط کسانی که باید اقساط وام خود را به صورت سکه طلا بازپرداخت کنند، بیش از دوبرابر ارزش ریالی وام‌های دریافتی را باید در طول یک سال به بانک بپردازند؛ افزایشی که می‌تواند باز مشکلات اقتصادی این افراد را بیشتر کند.
MI/KG