تردید مدیرکل آژانس در صلح‌آمیز بودن اهداف اتمی ایران
۱۳۸۹ شهریور ۲۲, دوشنبه
یوکیا آمانو مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، روز دوشنبه (۱۳ سپتامبر/۲۲ شهریور) در آغاز اجلاس نوبتی شورای حکام آژانس سخنرانی می‌کرد. او از مقام‌های ایران انتقاد کرد که در فعالیت بازرسان آژانس اشکال‌تراشی می‌کنند.
ایران حدود دو ماه پیش دو تن او بازرسان آژانس را اخراج کرد. مقام‌های تهران، علت اخراج این دو بازرس را «ارایه اطلاعات غلط» و همچنین «افشای اطلاعات پیش از زمان مقرر» از سوی آن‌ها اعلام کردند.
دو بازرس آژانس اوایل تابستان در گزارش خود از گم‌شدن یک قطعه‌ی حساس که در آزمایش اتمی کاربرد دارد و نیز شکسته‌شدن چندباره‌ی پلمپ یکی از تاسیسات اتمی ایران خبر داده بودند. ایران این گزارش‌ها را نادرست می‌داند.
مدیرکل آژانس می‌گوید، مخالفت مداوم مقام‌های ایران با ورود بازرسان آژانس، مانع از نظارت مؤثر آن‌ها بر تأسیسات اتمی این کشور شده است. آمانو در گزارش اخیر خود با رد ادعاهای ایران، اعلام کرده که آژانس به کار حرفه‌ای و بی‌طرفانه‌ی بازرسان خود اعتماد کامل دارد.
به گزارش خبرگزاری آلمان از وین، آمانو در سخنرانی روز دوشنبه خود در شورای حکام، بار دیگر براین بخش از گزارش خود تاکید مجدد کرد که به دلیل عدم همکاری کامل ایران، مطمئن نیست که تمام مواد هسته‌ای موجود در ایران کاربرد صرفا صلح‌آمیز خواهند داشت.
واکنش نماینده ایران
علی‌اصغر سلطانیه، نماینده ایران در آژانس، در واکنش به سخنرانی آمانو، انتقادهای وی را «دارای انگیزه‌ی سیاسی» معرفی و آن را رد کرد. سلطانیه افزود: «گزارش مدیرکل، گزارش متعادلی نبود و چنین گزارشی اعتبار آژانس را زیر سئوال می‌برد.»
نشست نوبتی پائیزی شورای حکام آژانس چندین روز ادامه خواهد یافت و بررسی گزارش مدیرکل آژانس درباره ایران، به ویژه اختلاف با تهران بر سر بازرسان، یکی از موضوع‌های مهم دستور کار آن است.
عدم پذیرش بازرسان تعیین‌شده از سوی آژانس، حق کشورهای عضو است، اما رد چندین باره‌ی بازرسان عملا بازرسی ثمربخش از تاسیسات هسته‌ای تحت نظارت آژانس را ناکارآمد و یا حتی غیرممکن می‌سازد.
علی‌اصغر سلطانیه روز دوشنبه گفت، تاکنون به ۱۵۰ بازرس آژانس برای ورود به ایران اجازه داده شده و تنها دو نفر از آن‌ها چنین اجازه‌ای نیافته‌اند. اما یوکیا آمانو می‌گوید ایران تنها در سال ۲۰۰۷ حدود ۳۸ بار از پذیرش بازرسان آژانس سرباز زده است.
اخراج بازرسان آژانس بلافاصله پس از تصویب چهارمین قطعنامه‌ی تحریم ایران در شورای امنیت سازمان ملل‌متحد صورت گرفت. از این‌رو محافل غربی اخراج بازرسان آژانس را واکنش ایران به قطعنامه‌ی ۱۹۲۹ شورای امنیت تلقی کردند.
MM/JT