1. پرش به گزارش
  2. پرش به منوی اصلی
  3. پرش به دیگر صفحات دویچه وله

ترور ميرويس صادق و جبهه بندى هاى جديد در افغانستان

۱۳۸۳ فروردین ۳, دوشنبه

قتل وزير امور حمل و نقل هوايى افغانستان، ميرويس صادق، افغانستان را هر چه بيشتر به سوى بى ثباتى خواهد كشاند. اين فرزند حاكم منطقه اى اسماعيل خان دومين قربانى اين وزارتخانه است، زيرا كه در فوريه ۲۰۰۲ نيز وزير سابق عبدالرحمان نيز در فرودگاه كابل در پى يك سوءقصد به قتل رسيد. علل اين قتل هنوز روشن نيست. دكتر موسى صميمى از بخش افغانى صداى آلمان به زمينه هاى اين واقعه مى پردازد:

https://p.dw.com/p/A4tz
رويارويى قدرت هاى منطقه اى و مركزى
رويارويى قدرت هاى منطقه اى و مركزىعکس: AP

در واقع ميرويس صادق ۳۵ ساله نه داراى تخصصى در امور وزارتخانه اى بوده و نه اينكه تجربه اى سياسى داشته تا چنين وزارتخانه مهمى را اداره كند. وى بيشتر نقشى جنبى را ايفا مى كرده است. بايد گفت، زير سايه قدرت پدر، اسماعيل خان بود كه وى به چنين منصبى رسيد. پدرى كه قدرتش ره آورد مبارزه رهايى بخش در افغانستان بوده است.

ترور ميرويس صادق، وزير امور حمل و نقل هوايى يك اختلاف قديمى ميان دولت مركزى كابل و نفوذ خان هاى منطقه اى را بازتاب مى دهد. دولت مركزى نه مصمم است و نه اين امكانش را دارد كه قدرتمداران منطقه اى را بطور پيگير در تصميم گيرى هاى دولت دخالت دهد، بى آنكه بتواند از رقابت هاى جديد در اين مناطق جلوگيرى كند.

همه شواهد نشان مى دهند كه ميرويس صادق قربانى يك سوءقصد شده كه در واقع مى بايستى پدرش اسماعيل خان، امير استان غربى كشور هدف اين سوءقصد بوده باشد. اسماعيل خان كه يك تاجيك ۵۸ ساله است، جزو نادر فرماندهانى بود كه حقانيت سياسى خود را از راه مبارزه مقاومت جويانه افعان ها عليه نيروهاى اشغالگر شوروى در دهه هشتاد ميلادى بدست آورده بودند. وى بعدها عليه شبه نظاميان افراطى طالبان وارد مبارزه شد بطوريكه توسط هم ايشان به اسارت درآمد و سال ها در زندان مركزى قندهار در اسارت بسر برد.

اسماعيل خان در افغانستان نوين بعنوان يك امير منطقه نقش مستقلى را به خود اختصاص داد. وى با شبه نظاميان مجهز به تسليحات كامل، تضمينى براى ثبات در غرب كشور به شمار مى رفت. ولى وى تصميمات خود را بدون رعايت و موافقت دولت مركزى در كابل اتخاذ مى كند. تلاش هايى نيز كه دولت كابل بخرج مى داد تا قدرت و اختيارات اين رهبر محافظه كار و مذهبى در هرات را محدود سازد، همواره با شكست مواجه شده بود.

اسماعيل خان كه مناسبات حسنه اى را با دولت ايران دارد، حتى ابايى ندارد از اينكه با «زآلماى خليل زاد»، سفير آمريكا در افغانستان در كابل رو در رو شود. و او حتى به صراحت مى گويد كه مخالف استقرار نيروهاى حافظ صلح افغانستان در استان هرات است. در پى آن سفير آمريكا قصد داشته سريع فرد ديگرى را جايگزين وى سازد كه به حكومت مركزى وفادارى بيشترى نشان مى دهد. ولى اين عمل نافرجام ماند.

حامد كرزاى، رئيس دولت در پى آن، برخلاف خواست اسماعيل خان، بخشى از فرماندهى ارتش افغانستان را به يك افسر جوان بنام ظاهر نائب زاده سپرد. از همين جا اختلاف آغاز گرديد. به گفته ظاهر نائب زاده، پسر اسماعيل خان، يعنى وزير حمل و نقل هوايى ميرويس صادق مى خواسته به نمايندگى از سوى پدر فرماندهى را از وى سلب كند. به همين دليل نيز سربازان او پسر قدرتمندترين امير افغانستان را در جلوى خانه اش به قتل رساندند.

در واقع ترور صادق در زمانى اتفاق مى افتد كه دولت افغانستان در شرايط مناسبى قرار ندارد. در آستانه كنفرانس بين المللى افغانستان در برلين، حامد كرزاى، رئيس دولت اين كشور قصد دارد به افكار عمومى جهان نشان دهد كه روند صلح در افغانستان رو به پيش است و مناسبات سياسى در هندوكش در حال عادى شدن است. ولى اوضاع سياسى در افغانستان طى هفته هاى گذشته بيانگر تصوير ديگرى است.

حامد كرزاى كه خود بخاطر تصميماتش در مورد تقسيم وزارتخانه ها و انتخاب وزيرانش مورد انتقاد است و گفته مى شود كه بعنوان يك پشتون مورد استفاده ابزارى قوم گرايان پشتون قرار گرفته و هر لحظه بر اعمال قدرتش مى افزايد، هم اكنون وزيران داخله و دفاع خود را، يعنى جلالى و ژنرال فهيم را به استان هرات فرستاده تا به ميانجيگرى ميان اميران منطقه اى دست زنند.