ترکیب دو هورمون؛ مسئول مسدود شدن مغز هنگام استرس
۱۳۹۱ مرداد ۱۸, چهارشنبه
انسان‌ها معمولا تحت استرس نمی‌توانند سازنده و مفید عمل کنند. ترکیب دو هورمون کورتیزول و نورآدرنالین، بخش‌هایی از مغز که مسئول برخورد هدفمندانه هستند را مسدود می‌کند. تراکم بیش از حد هورمون‌های استرس باعث می‌شود انسان به جای آماده کردن خود برای موقعیتی جدید و ناآشنا به الگوهای رفتاری آشنا مراجعه کند. این گزارشی است که روانشناسان "علوم شناختی" از دانشگاه رور (Ruhr-Universität) در بوخوم در مجله‌ی پایه و بالینی علوم اعصاب (Journal of Neuroscience) منتشر کرده‌اند.
دانشمندان آلمانی در جریان این پژوهش با دارو در بدن ۶۹ داوطلب شرایط استرس‌آور ایجاد کردند. آنها برای بررسی تأثیر هر یک از هورمون‌های استرس، داوطلبان را به چهار گروه تقسیم کردند. یک گروه کورتیزول دریافت کرد و گروه دوم ماده‌ای به نام "یوهمبین" که هورمون نورآدرنالین را در مغز نگه می‌دارد. دانشمندان به گروه سوم ترکیبی از هر دو و به گروه چهارم تنها شبه‌دارو دادند.
پس از مصرف این داروها، دانشمندان فعالیت مغزی داوطلبان را با استفاده از دستگاه ام‌آر‌آی بررسی کردند. نتیجه این بود که ترکیب یوهمبین و کورتیزول فعالیت بخشی از مغز را کاهش می‌دهد که در پژوهش‌های پیشین مسئول برخورد هدفمند در انسان شناخته شده است. بخش‌هایی از مغز که مسئول برخورد‌های طبق‌عادت هستند، تحت تأثیر این ترکیب قرار نمی‌گیرند. در داوطلبانی که تنها یک هورمون یا شبه‌دارو دریافت کرده بودند، فعالیت بخش مسئول برخورد هدفمندانه تغییری نکرده بود.
آزمایش کاکائو و آب‌پرتقال
در کنار این پژوهش داوطلبان در آزمایشی دیگر نیز در این زمینه شرکت کردند. آنها می‌بایستی روی صفحه کامپیوتر تصاویر مشخصی را کلیک میکردند. داوطلبان بنا بر محتوای تصویر به عنوان جایزه، کاکائو یا آب‌پرتقال دریافت میکردند. در ادامه آنها اجازه داشتند هر چقدر که می‌خواهند پرتقال یا پودینگ شکلاتی بخورند.
لارس شوابه (Lars Schwabe)، سرپرست این آزمایش می‌گوید: «این امکان در ادامه آزمایش از ارزش جایزه تعیین شده می‌کاهد. کسی که پودینگ شکلات خورده، دیگر تمایلی به کاکائو ندارد و کسی که پرتقال زیاد خورده، دیگر کششی به نوشیدن آب‌پرتقال احساس نمی‌کند.»
قائدتا افراد در حالت عادی بایستی بتوانند هدفمند عمل کنند و در صورت تکرار این آزمایش تلاش کنند جایزه‌ای را بدست آورند که برایشان تازگی دارد. اما داوطلبانی که در مغزشان به میزان زیادی کورتیزول و نورآدرنالین وجود داشت، نمی‌توانستند واکنشی هدفمند نشان دهند.
آنها بار دوم آزمایش طبق عادات خود برخورد میکردند. در عوض داوطلبانی که شبه‌دارو یا تنها یک هورمون دریافت کرده بودند، وقتی پودیگ شکلاتی خورده بودند از گرفتن کاکائو چشم‌پوشی میکردند و وقتی پرتقال خورده بودند از نوشیدن آب‌پرتقال صرف نظر میکردند.
دانشمندان دانشگاه بوخوم پیش از این در پژوهشی دیگر مشاهده کرده بودند که استرس در هنگام یادگیری، برخورد هدفمند را مختل می‌کند. حال آنها دلیل آن را نیز کشف کرده‌اند. لارس شوابه می‌گوید:«کورتیزول و نورآدرنالین بخش مربوط به برخورد هدفمندانه در مغز را مسدود می‌کنند.»