ترکیه: ما جزئی از غرب هستیم
۱۳۸۹ تیر ۲۰, یکشنبه
تلاش میانجیگرانه‌ی ترکیه برای یافتن راه‌حلی در مناقشه اتمی ایران و رأی منفی این کشور در شورای امنیت به تحریم‌ها علیه جمهوری اسلامی، این پرسش را در افکار عمومی برانگیخت که آیا ترکیه در دیپلماسی خود به شرق روی آورده است!
یک عامل دیگر که این ظن را برانگیخت، امتناع اکثریت کشورهای عضو اتحادیه اروپا از پذیرش عضویت ترکیه در این اتحادیه بود؛ امری که به نظر می‌آمد ترکیه را سرخورده کرده است. این در حالی است که ترکیه از اعضای پرسابقه‌ی پیمان ناتو است و ده‌ها سال است با کشورهای غربی مناسبات سیاسی و اقتصادی حسنه دارد. حال اتحادیه اروپا با نظری مثبت، برای پیوستن به ترکیه به این اتحادیه با این کشور وارد مذاکره شده است.
این پرسش‌ها در افکار عمومی باعث شد که احمد داوداوغلو، وزیر خارجه ترکیه، برای رفع سوءتفاهم‌ها در مصاحبه‌‌ی اخیرش با هفته‌نامه‌ی نیوزویک ترکیه، تأکید کند که کشورش همچنان خود را بخشی از جبهه‌ی غرب می‌داند.
«خودسرانه وارد مناقشه اتمی ایران نشدیم»
در ماه مه یک قرارداد سه‌جانبه میان ترکیه، برزیل و ایران در مورد انتقال اورانیوم ایران به ترکیه، به منظور تبادل آن با غرب به امضا رسید. در این راستا ترکیه قصد میانجیگری در مناقشه‌ی اتمی با ایران داشت.
داوداوغلو در مورد اینکه این قرارداد مورد انتقاد اعضای دائمی شورای امنیت بوده، به نیوزویک گفت که کشورش نه به طور یک‌جانبه، بلکه از همان آغاز به موازات متحدانش (در غرب) حرکت کرده است.
وزیر خارجه ترکیه اشاره می‌کند که محمد البرادعی، مدیرکل پیشین آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، به ترکیه پیشنهاد داده بود، برای ایجاد فضای اعتماد میان ایران و غرب تلاش کند. داوداوغلو اظهار داشت: «هم آژانس بین‌المللی و هم سازمان ملل ما را تشویق کردند در جهت تفاهم غرب با تهران تلاش کنیم؛ و این موضوعی نبوده که ما خواسته باشیم خودسرانه وارد آن شویم.»
داوداوغلو: رأی ما در شورای امنیت، "نه" به آمریکا نبود
بر اساس گزارش سایت "دیپلماسی ایرانی"، پس از رأی منفی ترکیه به تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران، رهبران ترکیه خود را در برابر بی‌اعتنایی محمود احمدینژاد یافتند که مذاکره با غرب را به مدت دو ماه به تعویق انداخت تا غرب را "ادب" کند. ولی این ترکیه بود که باید بهای آن را می‌پرداخت.
در اجلاس سران کشورهای گروه ۲۰، باراک اوباما بر سر قرارش با رجب طیب اردوغان دیر حاضر شد، او را در انتظار گذاشت و از شرکت در کنفرانس مطبوعاتی مشترک سر باز زد. از سوی دیگر کاخ سفید ۱۲ ساعت پیش از آغاز کنفرانس امنیت منطقه‌ای در ترکیه، اعلام کرد که به دلایلی نمی‌تواند در این کنفرانس شرکت کند.
وزیر خارجه‌ی ترکیه در مورد اینکه رهبری واشنگتن ممکن است رأی منفی ترکیه در شورای امنیت را رأیی علیه آمریکا استنباط کند، گفت: «ما بارها توضیح داده‌ایم که این یک "نه" به آمریکا یا به سیاست‌های آقای اوباما نبوده. این یک رأی "آری" به دیپلماسی بوده است.»
«ترکیه مدافع یک رشته ارزش‌های غربی است»
احمد داوداوغلو در پاسخ به این پرسش که آیا ترکیه با چرخش به شرق، ریسک از دست دادن غرب را پذیرفته است، گفت: «ما جزئی از غرب هستیم. و اگر غرب ما را جدا از خود می‌بیند و یا جزئی که از دست‌رفته که باید آن را جذب کرد، منطق اشتباهی است. ما در ناتو به طور برابرحقوق همانند اعضای این پیمان سخن می‌گوییم».
وزیر خارجه‌ی ترکیه در پایان افزود: «اگر قدرت نرم، وابستگی‌های متقابل اقتصادی و مالی، و حقوق بشر ارزش‌های غربی هستند، ما از این ارزش‌ها دفاع می‌کنیم.»
از نظر داوداوغلو، نباید نقض حقوق بشر در کشورهای اسلامی را بزرگ کرد، ولی همین امر را در اسرائیل نادیده گرفت. وی افزود که کشورش با استانداردهای دوگانه مخالف است.
DK/BB