تلاش وزارت نفت ایران برای جذب سرمایه‌های خارجی
۱۳۹۴ خرداد ۳۱, یکشنبه
مهدی حسینی، رئیس کارگروه اصلاح قراردادهای وزارت نفت ایران، اعلام کرد، رفت‌وآمد هیات‌های نفتی اروپایی به تهران شتاب گرفته است. او روز یکشنبه (۳۱ خرداد / ۲۱ژوئن) به خبرگزاری "مهر" گفت، اکثر شرکت‌های بزرگ بین‌المللی و نفتی جهان برای مشارکت و سرمایه‌گذاری در طرح‌های صنایع نفت و گاز ایران در صورت لغو کامل تحریم‌ها اعلام آمادگی کرده‌اند
به گفته این مقام وزارت نفت، تاکنون با نزدیک به ۳۰شرکت بزرگ اروپایی و آسیایی به منظور مشارکت در فرصت‌های جدید سرمایه‌گذاری صنعت نفت و گاز ایران در طول چند ماه گذشته مذاکره شده است.
مهدی حسینی حاضر نشد از این "شرکت‌های بزرگ اروپایی و آسیایی" نام ببرد، اما افزود، برندهای بزرگی برای حضور در صنعت نفت ایران اعلام آمادگی و اظهار تمایل کرده‌اند. شرکت‌های بزرگ غربی و بسیاری از شرکت‌های آسیایی با آغاز تحریم صنعت نفت و گاز ایران در سال ۲۰۱۲، همکاری با ایران را متوقف کردند.
این مقام وزارت نفت ایران با اعلام اینکه فرصت‌های سرمایه‌گذاری در ایران برای شرکت‌های اروپایی و آمریکایی دارای جذابیت بالای اقتصادی است گفت، در طول چند ماه گذشته چندین هیات بزرگ کارشناسی از شرکت‌های اروپایی و آسیایی در قالب گروه‌های هشت تا ۱۰ نفره به تهران سفر کرده و مذاکرات فنی و قراردادی را با ایران آغاز کرده‌اند.
در انتظار لغو کامل تحریم‌ها
حسینی در پاسخ به این سئوال که آیا مذاکراتی هم با شرکت‌های بزرگ نفتی آمریکا همچون "شورون"، "کنکو فیلیپس" و "اکسون موبیل" و سایر شرکت‌های نفتی آمریکایی برای بازگشت به صنعت نفت ایران انجام گرفته یا نه؟ گفت: «از نظر دولت ایران هیچ گونه محدودیتی برای سرمایه‌گذاری شرکت‌های نفتی آمریکایی در کشور وجود ندارد.«
به گفته حسینی، شرکت‌های آمریکایی برای حضور در پروژه‌های صنعت نفت و گاز ایران با مشکلات حقوقی در داخل کشور خودشان روبرو هستند و غیبت شرکت‌های نفتی آمریکا در ایران به معنای عدم علاقه‌مندی آنها در صنعت نفت ایران نیست.
با این‌حال همه‌چیز بستگی به نتایج مذاکرات هسته‌ای ایران و قدرت‌های بزرگ دارد که از دو سال پیش آغاز شده و هنوز ادامه دارد. مهدی حسینی نیز با تایید این نکته گفت، تمامی شرکت‌های بزرگ اروپایی و آمریکایی برای مشارکت نفتی با ایران در انتظار لغو کامل تحریم‌ها هستند. او افزود، فرصت‌های جدید سرمایه گذاری در صنایع نفت و گاز ایران به زودی و به طور رسمی به سرمایه گذاران بین‌المللی و خارجی معرفی خواهد شد.
تحریم صنعت نفت و گاز ایران در سال ۲۰۱۲ از سوی آمریکا، صادرات نفت ایران را تا نصف کاهش داد. چنین کاهشی در صادرات نفت که منبع اصلی تامین درآمدهای ارزی ایران است، پیامدهای اقتصادی بسیار سنگینی برای اقتصاد این کشور در پی داشت. دولت حسن روحانی از هنگام روی‌کارآمدن در ۲۰۱۳ مذاکره با قدرت‌های جهانی برای لغو تحریم‌ها را آغاز کرد. با این‌حال این مذاکرات علیرغم گذشت دو سال از آغاز آن، هنوز به نتایج دلخواه نرسیده است.
ناموفق در جذب سرمایه‌های خارجی
همزمان با انتشار اظهارات رئیس کارگروه اصلاح قراردادهای وزارت نفت ایران، خبرگزاری "فارس" بخش‌هایی از گزارش سالانه "کنفرانس تجارت و توسعه سازمان ملل" (آنکتاد) در باره سرمایه‌گذاری خارجی جهان را منتشر کرده که نشان می‌دهد دولت حسن روحانی علیرغم تلاش دو ساله‌اش، موفقیتی در جذب سرمایه‌های خارجی نداشته است.
براساس گزارش آنکتاد، ایران در سال ۲۰۱۴ تنها ۲ میلیارد و ۱۰۵ میلیون دلار سرمایه خارجی جذب کرده است. این میزان در سال ۲۰۱۲ بالغ ۴ میلیارد و ۶۶۲ میلیون دلار و در سال ۲۰۱۳ کمی بیش از ۳میلیارد دلار بوده است. بنابر این گزارش، رتبه ایران در رده‌بندی جهانی از این نظر طی سال‌های ۲۰۱۳ و ۲۰۱۴، با نزول ۲۵ همراه شده و به ۷۴ رسیده است.
جایگاه نخست در جذب سرمایه‌های خارجی در سال ۲۰۱۴ از آن چین است و پس از آن هنگ‌کنگ و آمریکا قرار دارند. چین به تنهایی در سال گذشته میلادی ۱۲۸ میلیارد دلار سرمایه خارجی جذب کرده است.
خبرگزاری فارس که یکی از حامیان پروپاقرص دولت محمود احمدی‌نژاد در سال‌های گذشته بود، با استناد به گزارش سالانه "آنکتاد" نوشته است: «علیرغم سیگنال‌ها و اشتیاق دولت یازدهم برای جذب سرمایه‌گذاری بیشتر، سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی جذب شده توسط ایران در سال ۲۰۱۴ با کاهش ۹۸/ ۳۰ مواجه شده است.«