توافق ایران و عراق برای بازگشت به قرارداد دوران پهلوی
۱۳۹۲ اسفند ۷, چهارشنبه
محمد جواد ظریف روز چهارشنبه (۷ اسفند/ ۲۶ فوریه) در نشست خبری مشترک با همتای عراقی‌اش از توافق دو طرف برای اجرای قرارداد ۱۹۷۵ الجزایر خبر داد. او ابراز امیدواری کرد این موافقتنامه در سفر بعدی هوشیار زیباری به تهران امضاء شود.
به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا) وزیر خارجه ایران ضمن تشکر از کارشناسان حقوقی دو کشور که مدت‌ها روی این توافق‌نامه کار کرده‌اند گفت: «این موافقتنامه می‌تواند برای صلح و امنیت منطقه و پیشرفت مردم دو کشور حائز اهمیت باشد.»
اسفند سال ۱۳۵۳ در خاتمه نشست کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) در الجزیره، عباسعلی خلعتبری و سعدون حمادی، وزیران خارجه وقت ایران و عراق پیمانی را امضاء کردند تا به تنش‌ها و اختلاف‌های دیرینه دو کشور در مورد مرز آبی اروند رود خاتمه دهند.
قراردادی که صدام حسین لغو کرد
صدام حسین، رییس‌جمهور پیشین عراق، ۲۶ شهریور ۵۹ قرارداد الجزایر را رسما لغو کرد و همین اقدام مقدمه جنگ هشت ساله میان این کشور و جمهوری اسلامی ایران شد.
وزیر خارجه عراق پس از دیدار با ظریف تاکید کرد که دو کشور در طول دو سال گذشته بیش از یک هزار و ۲۰۰ کیلومتر از مرزهای مشترک را ترسیم کرده‌اند و پیشرفت کار در این زمینه خوب بوده است.
هوشیار زیباری گفت: «در این سفر درباره بسیاری از مسائل مهم بحث شد و به ویژه ما درباره مساله اروند رود، لایروبی رودخانه و پاکسازی آن از ضایعات و همچنین ترسیم خطوط مرزی توافق کردیم.»
لایروبی اروند رود از جمله وعده‌هایی است که حسن روحانی، رئیس دولت یازدهم در جریان سفر دی‌ماه به خوزستان به مردم این استان داد. روحانی در این سفر با اعتراض قشرهای مختلف مردم از جمله به دلیل بیکاری و آلودگی آب و هوا روبرو شد.
فرمانده سپاه قدس، قدرتمندترین فرد در عراق
ظریف در نشست خبری روز چهارشنبه با اشاره به گسترش تروریسم در منطقه گفت: «هیچ دولتی از منطقه و هیچ کشوری از همسایگان با حمایت از فرقه‌گرایی و تروریسم منفعت نخواهد برد و ما و دولت عراق در این زمینه دیدگاه‌های مشترکی داریم.»
او اقدام‌های تروریستی را "خطری برای کل منطقه" خواند و یادآور شد که در حمله به سفارت‌خانه‌های ایران در پاکستان و لبنان به جز ایرانیان شماری از مردم بیگناه محلی نیز کشته شده‌اند.
وزیر خارجه ایران همچنین خاطر نشان کرد: «به نفع همه جهان اسلام و کشورهای اسلامی است تا در برابر افراط که تلاش می‌کند چهره نورانی اسلام را به شکل دیگری نشان دهد، مقابله کنند.»
عضو کابینه دولت یازدهم در ادامه عراق را کشوری مهم و محوری در منطقه خواند و ابراز خوشحالی کرد که در این زمینه میان مقام‌های ایرانی و عراقی دیدگاه‌های مشترکی وجود دارد.
این سخنان در حالی مطرح شده که بسیاری از کشورهای عرب منطقه ایران را به دخالت در امور داخلی خود و حمایت از گروه‌های تروریستی، از جمله در یمن و بحرین متهم می‌کنند.
از سوی دیگر حضور و نفوذ سپاه قدس، واحد برون مرزی سپاه پاسداران در عراق امر پنهانی نیست و بارها مقام‌های ارشد ایرانی و عراقی آن را تایید کرده‌اند.
سایت خبری تسنیم، منسوب به سپاه، اول دی ماه به نقل از یک رسانه عربی از قول مقتدی صدر رهبر جریان صدر نوشت که در حال حاضر قاسم سلیمانی، فرمانده سپاه قدس "قدرتمندترین شخصیت در عراق" است.
پای‌بندی عراق به قطعنامه علیه ایران
به گزارش خبرگزاری مهر محمد جواد ظریف در پاسخ به پرسشی درباره احتمال ارتباط میان حمله‌های دو ماه گذشته به مراکز دیپلماتیک ایران در منطقه و توافق هسته‌ای با کشورهای ۱+۵ گفت: «گروهی که مبنای رفتاری آن‌ها در روابط بین‌الملل، بحران‌سازی و ایجاد تنش و درگیری بوده است، از حرکت کنونی برای رسیدن به تفاهم بر اساس احترام به حقوق مردم ایران، رفع مشکلات و تحریم‌ها از این مردم نگران شده‌اند.»
در نشست مشترک خبری زیباری و ظریف یکی از پرسش‌ها به گزارش تازه‌ی خبرگزاری رویترز مربوط می‌شد که بر مبنای آن عراق قراردادی برای خرید تسلیحات با ایران امضاء کرده که ناقض قظعنامه ۱۷۴۷ شورای امنیت علیه جمهوری‌اسلامی است.
خبرگزاری ایرنا به نقل از هوشیار زیباری در این باره نوشت: «وزارت خارجه عراق روز گذشته بیانیه‌ای را در این خصوص منتشر کرده و توضیح داده که هیچ توافق و قراردادی در این زمینه بین ایران و عراق منعقد نشده است و دولت عراق به قوانین بین‌المللی و مصوبات سازمان ملل پای‌بند است.»
پاسخگویی "عراق مستقل" به آمریکا
همزمان با این ادعا، حسن السنید، رئیس کمیسیون امنیت و دفاع پارلمان عراق در گفت‌وگو با روزنامه عراقی "المدا" تایید کرد که دولت نوری المالکی در حال مذاکره با ایران برای خرید سلاح و مهمات از این کشور است.
معامله تسلیحاتی احتمالی ایران و عراق با واکنش شدید ایالات متحده آمریکا روبرو شده است. سخنگوی کاخ سفید نسبت به نقض قطعنامه شورای امنیت به عراق هشدار داد و آمریکا از این کشور خواست در این مورد توضیح بدهد.
زیباری در نشست مطبوعاتی مشترک با ظریف در پاسخ به این پرسش که چرا عراق درباره خبر خرید تسلیحات از ایران خود را متعهد به ارائه توضیح به مقام‌های آمریکایی می داند، مدعی شد که "عراق حاکمیت خود را دارد، آقای خودش است و مستقل عمل می‌کند" و در عین حال افزود: «البته طرف آمریکایی هم خواستار توضیحاتی شد که وزارت دفاع هم توضیح داد.»
وزیر خارجه عراق همچنین ابراز امیدواری کرد که "دوستان ایرانی" هم شرایط کنونی عراق را درک کنند. همزمان با سفر زیباری به تهران خبرهای ضد و نقیضی نیز درباره تیراندازی در نزدیکی سفارت ایران در بغداد منتشر شد.