جایزه ساخاروف به دختر اقتصاددان زندانی اویغور اعطا شد

 روز چهارشنبه ۱۸ دسامبر طی مراسمی در استراسبورگ، جایزه ویژه حقوق بشر پارلمان اروپا، ساخاروف، توسط دیوید ماریا ساسولی، رییس پارلمان به جواهر توهتی، دختر الهام توهتی اعطا شد.

الهام توهتی، اقتصاددان ۵۰ ساله اویغور از شش سال پیش در چین زندانی است. 

جواهر توهتی در نطقش به مناسبت دریافت این جایزه خطاب به نمانیدگان پارلمان اروپا گفت: «خلق اویغور به شما نیاز دارد.»

دختر الهام توهتی همچنین از کشورهای اتحادیه اروپا خواست تا دولت چین را به پاسخگویی وادار کنند. او توضیح داد که برای این کار لازم نیست با چین بجنگند بلکه تنها باید از حقوق بشر حمایت کنند.

پارلمان اروپا قرار است روز پنج‌شنبه ۱۹ دسامبر قطعنامه‌ای را درباره رفتار دولت چین با اقلیت مسلمان اویغور صادر کند.

الهام توهتی، استاد اقتصاد دانشگاه پکن در سال ۲۰۱۴ به اتهام "جدایی‌طلبی" به حبس ابد محکوم شد. او متهم شده بود که در کلاس‌های درس و مقابل دانشجویانش درباره "اقدامات خشونت‌بار اویغورها" موضع‌گیری مثبت کرده و آنها را به شورش تشویق کرده است.

برگزاری دادگاه توهتی در آن زمان با انتقادات گسترده دولت‌های خارجی و فعالان حقوق بشر روبرو شد.

جواهر توهتی پیش از مراسم اهدای جایزه در استراسبورگ با دویچه‌وله گفت‌وگو کرد. او گفته پدرش حتی یک کلمه درباره جدا شدن بخشی از خاک چین صحبت نکرده، هیچگاه نه دست به خشونت زده و نه کسی را تشویق به خشونت کرده است.

به گفته جواهر توهتی، تنها آرزوی الهام توهتی این است که کودکان اویغور بتوانند هرطور که می‌خواهند به مدرسه بروند، بتوانند خودشان انتخاب کنند که می‌خواهند زبان اویغوری یاد بگیرند یا زبان هان-چینی یا هردو. اینکه فارغ‌التحصیلان دانشگاه‌ها به دلیل نژادشان مورد تبعیض واقع نشوند و از درخواست‌های کاری کنار گذاشته نشوند.

دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید

جواهر توهتی در این مصاحبه گفته که آخرین بار پدرش را در سال ۲۰۱۳ دیده و در سال ۲۰۱۴ هم برای آخرین بار با او صحبت کرده است.

خانواده توهتی نیز آخرین بار سال ۲۰۱۷ با الهام توهتی دیدار کرده‌اند. دختر الهام گفته اصلا نمی‌داند که آیا پدرش هنوز در همان زندانی است که ابتدا بود یا نه، نمید‌اند حال پدرش چطور است و اصلا نمی‌داند که او هنوز زنده است یا نه.

انتقادات شدید به دولت چین

کارشناسان مستقل، رفتار دولت چین با اقلیت مسلمان اویغور در استان شین‌جیانگ در شمال غربی چین را که اویغورها در آن اکثریت را دارند، مصداق نقض گسترده حقوق بشر می‌دانند.

به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید

به گزارش سازمان‌های حقوق بشری بیش از یک میلیون اویغور و سایر مسلمانان در آن منطقه در اردوگاه‌های بسته نگهداری شده و با آنها به شدت بدرفتاری می‌شود. پس از انتشار اخبار درباره این اردوگاه‌ها دولت چین ابتدا وجود این اماکن را رد کرد. سپس اذعان کرد که اینها "مراکز آموزش شغل" هستند.

ماه نوامبر کنسرسیوم بین‌المللی روزنامه‌نگاران تحقیقی (ICIJ) اسنادی را منتشر کرد که بر مبنای آنها اماکن دایرشده در منطقه شین جیانگ برای اویغورها که پکن آنها را "تأسیسات آموزشی" می‌نامد، در واقع اردوگاه‌هایی محصور و تحت مراقبت‌های شدید امنیتی برای "شستشوی مغزی" آنان هستند.

اسناد افشاشده نشان می‌دهند که اردوگاه‌های محل نگهداری اویغورها نه اردوگاه‌هایی "داوطلبانه"، بلکه بیشتر شبیه زندان‌هایی با انضباط سختگیرانه، نظارت‌های امنیتی شدید، همراه با مجازات‌های پیش‌بینی‌شده و بدون امکان فرار هستند.

اسناد محرمانه اخیر نشان می‌دهد که در دستورالعمل‌های این اردوگاه‌ها حتی سختگیری‌های شدیدی در مورد نوع رفتار، خوردن، خوابیدن، تماس‌های تلفنی و رفتن به دستشویی در نظر گرفته شده است.

جایزه ساخاروف از سال ۱۹۸۸ از سوی پارلمان اروپا به شخصیت‌ها و سازمان‌هایی اهدا می‌شود که برای دفاع از حقوق بشر و آزادی بیان تلاش می‌کنند. مراسم اهدای این جایزه در ماه دسامبر در استراسبورگ برگزار می‌شود. این جایزه در سال ۲۰۱۲ به طور مشترک به نسرین ستوده، وکیل و جعفر پناهی فیلمساز ایرانی اهدا شد.