جهان در هفته‌اى كه گذشت: جهان در راه چند قطبى شدن؟
۱۳۸۶ فروردین ۵, یکشنبه
۵۰ سال پيش، گروهى از رهبران اروپا، با امضاى ”قراردادهاى روم” حركتى را آغاز كردند كه مقدمه ايجاد اتحاديه اروپا بود. اكنون روساى كشورهاى عضو اتحاديه، اين مناسبت را در برلين جشن مى‌گيرند. در آستانه اين همايش، صدراعظم آلمان از انديشه ايجاد ”ارتش واحد اروپا” دفاع كرد و گفت كه تنها در اين صورت اروپا مى‌تواند همپاى آمريكا، چين و هند پيش برود.
يكپارچه كردن قدرت نظامى اروپا، در شرايطى بار ديگر مورد تاكيد قرار مى‌گيرد، كه آمريكا با ايجاد سيستم دفاع موشكى در اروپاى شرقى، روسيه را به چالشى نو فراخواهده و مسير بازگشت جهان را به مسابقات تسليحاتى هموار ساخته است. رهبران روسيه، ضمن شكايت از اين اقدامات تهديد به ساخت موشك‌هاى تازه‌اى كردند كه مى توانند اين سيستم دفاعى را دور بزنند.
رهبران سياسى آلمان ابراز نگرانى كردند كه استقرار سيستم دفاع موشكى، مى‌تواند سبب انشعاب در ميان كشورهاى عضو اتحاديه اروپا شود. حزب سوسيال دموكرات آلمان، مخالفت صريح خود را با استراتژى آمريكا اعلام كرد و خواستار بازگشت به سياست خلع سلاح شد.
اين در حالى است كه واشنگتن، پس از دامن زدن به ترس از هسته‌اى شدن ايران، خود را براى فروش ميلياردها دلار سلاح تازه به كشورهاى حوزه خليج فارس نيز آماده مى‌كند.
جهان، در شرايطى به سوى چند قطبى شدن گام بر مى‌دارد، كه هنوز تلاش‌هاى صلح خاورميانه به ثمر نرسيده، دو كشور آفريقائى سومالى و و كنگو به صحنه برخوردهاى مسلحانه خونين ميان گروه‌هاى رقيب تبديل شده‌اند، عراق همچنان ناآرام است و بحران افغانستان و پاكستان نيز روز به روز عميق تر مى‌شود.
بان كى مور دبيركل سازمان ملل متحد اين هفته به طور غيرمنتظره وارد بغداد شد و با سياستمداران اين كشور به گفت و گو نشست. از سوى ديگر، كميته پذيرش مجلس سناى آمريكا، طرح بازگشت اكثريت نيروهاى آمريكائى از عراق را تا ۳۱ مارس سال ۲۰۰۸ مورد تصويب قرار داد. البته جورج بوش پيشاپيش اعلام كرده بود كه حتى در صورت تصويب اكثريت كنگره، اين طرح را وتو خواهد كرد.
در رابطه با اوضاع تيره افغانستان، آنچه بر صدر خبرها نشست، مبادله پنج جنگجوى طالبان با ”دانيله ماسترو جاكومو” خبرنگار ايتاليائى بود. از ديد رهبران آمريكا و انگلستان، اين اقدام ايتاليا مى‌تواند انگيزه طالبان را براى گروگان‌گيرى‌هاى بيشتر تقويت كند. به همين دليل آمريكا اعتراض رسمى خود را تسليم وزارت خارجه ايتاليا كرد.
ناآرامى‌هاى افغانستان اكنون مدتى است كه به پاكستان نيز سرايت كرده است. درگيرى‌هاى مسلحانه، اين هفته در جنوب پاكستان بيش از صد كشته برجاى گذاشت. برخى خبرگزارى‌ها، اين درگيرى‌ها را ناشى از تنش ميان رهبران اقوام بومى و ازبك‌هاى تندرو دانستند. ازبك ها، علاوه بر ازبكستان، در افغانستان و پاكستان نيز زندگى مى كنند.
تنها در فلسطين نشانه‌هائى از اميد آشكار شد. پس از تشكيل دولت وحدت ملى فلسطين، نخست وزير اسرائيل، پيشنهاد سال ۲۰۰۲ عربستان سعودى را نقطه آغاز خوبى براى مذاكرات صلح دانست. بر اساس اين پيشنهاد، با عقب نشينى اسرائيل از مناطق اشغالى، جهان عرب اين كشور را به رسميت خواهد شناخت. دولت اسرائيل اين پيشنهاد را تاكنون با قاطعيت رد كرده بود.