جهان در هفته اى كه گذشت: عراق، ويتنام جورج دبليو بوش

ايالات متحده آمريكا و موتلفانش، هنگام حمله به خاك عراق، گمان مى كردند كه كردها و شيعيان، به عنوان قربانى سركوب دائمى صدام حسين، پشتيبان طبيعى آن ها خواهند بود. قيام خونين شيعيان طرفدار مقتدا صدر، اكنون اين تصور را به كلى مخدوش كرده است. اگر درگيرى با نيروهاى موتلفين به “جيش المهدى” ى مقتدا صدر محدود بماند، تسلط آمريكا بر اوضاع غيرممكن نخواهد بود، اما اگر اين تنش هاى خونين به شورش تمام شيعيان در سراسر عراق منتهى شود، ايالات متحده وارد دامچاله اى شده است كه حتى رسانه هاى گروهى آمريكا اين هفته از آن به عنوان “ويتنام بوش” نام بردند.

در كشورهاى عربى، اين هفته، تقريبا همه رسانه هاى گروهى، دربرابر سياست هاى آمريكا لحنى تند و تحريك آميز به خود گرفتند. اما بيش از همه، ادعاى “خزعلى” مسئول دفتر مقتدا صدر، بر نگرانى ها افزود. او، در يك كنفرانس مطبوعاتى، كه از شبكه تلويزيونى الجزاير پخش شد، ادعا كرد: آيت الله سيستانى هم پشتيبانى خود را از مقتدا صدر اعلام كرده است. اگر اين ادعا درست باشد، جنگ آمريكا ديگر نه تنها عليه گروه صدر كه عليه تمام شيعيان عراق خواهد بود و اوضاع در ايران، لبنان و پاكستان نيز ممكن است از كنترل خارج شود. فراموش نكنيم كه آمريكائى ها چند روز پيش از شورش شيعيان عراق سيزده گذرگاه مرزى ميان ايران و عراق را بستند و تنها سه گذرگاه را باز گذاشتند.

تشديد بحران عراق، آن هم پس از انفجارهاى خونين اسپانيا، اكنون امنيت تمام كشورهائى را كه در جنگ عراق از ايالات متحده پشتيبانى كرده اند، به زير سئوال كشيده است . عراقى هاى مخالف حضور نظامى آمريكا، ظاهرا قدم به قدم به هدف استراتژيك خود نزديك تر مى شوند. آن ها، قصد دارند كشورهاى پشتيبان آمريكا را وادار به عقب نشينى كنند تا ايالات متحده منزوى شود.
آنچه اكنون در اسپانيا و ژاپن و كره جنوبى رخ مى دهد، تاييد كننده اين ديدگاه است: دولت تازه اسپانيا اعلام كرده است كه اگر سرنوشت مردم عراق تا آخر ماه ژوئن امسال به سازمان ملل متحد سپرده نشود، نيروهاى خود را از اين كشور بيرون خواهد كشيد. آمريكائى ها، در آخرين روزهاى اين هفته، ضمن اعلام اين نكته كه قصد دارند بر نيروهاى خود در عراق بيافزايند و اوضاع را تحت كنترل بگيرند، تاكيد ورزيدند كه همچنان مصمم هستند تا ماه جولاى اداره امور عراق را به يك دولت تحت نظارت سازمان ملل متحد بسپارند.
آيا چنين تصميمى با توجه به اوضاع بحرانى عراق عملى خواهد بود؟

شايد بهترين پاسخ را به اين پرسش، روزنامه Kommersant روسيه داده باشد. اين روزنامه در تفسيرى نوشت: “آيا اين امر واقعا غير ممكن است كه همه چيز با فرار آمريكائى ها از عراق به پايان برسد؟ آن ها، پيش از اين، از سومالى نيز گريختند”. اين روزنامه مى افزايد: “آمريكائى ها طبعا از فرار سخن نخواهند گفت، بلكه بحث يك عقب نشينى از پيش تنظيم شده را به ميان خواهند كشيد و خواهند گفت كه ماموريت خود را به پايان رسانده اند و اكنون وقت بازگشت به خانه است”.

گزارش خبرگزارى آلمان از توكيو حكايت از آن دارد كه وزارت دفاع ژاپن به هزار سرباز خود در عراق دستور داده است تا اطلاع ثانوى طرح هاى بازسازى را متوقف كنند و از پايگاه خود در جنوب اين كشور خارج نشوند. خبرگزارى ژاپنى كيوتو نيز گزارش داد كه اكنون در وزارت دفاع ژاپن بحث بر سر آن است كه كار سربازان ژاپنى حتى در داخل پايگاهشان نيز متوقف شود.

مقامات بلندپايه كره جنوبى نيز در سئول گرد آمدند تا براى سرنوشت كره اى هاى مستقر در اين كشور چاره انديشى كنند. ۶۰۰ سرباز و ۱۲۸ غيرنظامى كره اى به ماموريت عراق فرستاده شده اند. اكنون چندين نهاد اجتماعى كره جنوبى خود را براى راه انداختن يك تظاهرات گسترده اعتراضى آماده مى كنند.
ژنرال كلاوس راينهارد، فرمانده پيشين نيروهاى حافظ صلح مستقر در كوسووا نيز به آسوشيتدپرس گفت: “اگر ايالات متحده آمريكا از نقش نيروى اشغالگر در عراق چشم پوشى نكند، ديگر نمى تواند از اين دامچاله رهائى يابد”.