جهان در هفته اى كه گذشت: همكارى انسان و طبيعت در ويرانگرى

سفر اين هفته را، با يكى از زيباترين مناطق آسياى جنوبى آغاز مى كنيم كه متاسفانه در نخستين روزهاى هفته دستخوش خشم طبيعت شد و انسان هاى بى شمارى را از هستى ساقط كرد. پس از توفان هاى ويرانگر آمريكاى شمالى و مركزى، وقوع زلزله در كشمير زيبا، هشدار ديگرى بود كه طبيعت به انسان داد. اين وقايع دردناك، نشان مى دهند كه در اعماق زمين و اقيانوس ها دگرگونى هائى بزرگ آغاز شده است. دانشمندانى كه وفادارى به پيمان كيوتو راتوصيه مى كنند، تا حدودى مى دانند كه چه مصائبى بر سر انسان نازل خواهد شد اگر بيش از آن كه تاكنون كرده است، بر مادر طبيعت ستم روا دارد. هرچند كه جامعه جهانى به يارى زلزله زدگان كشمير شتافته است، اما از اين يارى ها، تنها مى توان به عنوان نوشداروى پس از مرگ سهراب ياد كرد. جامعه جهانى، امروز وظيفه اى بسيار بزرگتر از اين در پيش دارد: چاره انديشى جدى براى جلوگيرى از بروز فاجعه هاى طبيعى بيشتر.

در نگاه به اوضاع سياسى جهان نيز مى بينيم كه انسان، در انهدام خويش، در كار رقابت با طبيعت است: در عراق، افغانستان، فلسطين، قفقاز و بسيارى ديگر از نقاط جهان، انسان هاى بى گناه، همچنان قربانى تعصبات كور قومى و مذهبى مى شوند. روز شنبه اين هفته، براى برگزارى رفراندوم قانون اساسى عراق انتخاب شده است. وزير خارجه عراق، در گفت و گو با ساندى تايمز هشدار داد كه اگر قانون اساسى به تصويب مردم نرسد، كشورش دچار هرج و مرج خواهد شد. عمرو موسى رئيس اتحاديه عرب، پا را از اين هم فراتر نهاد و پيش بينى كرد كه عراق ممكن است درگير يك جنگ تمام عيار داخلى شود. اين نگرانى ها بى جا نيست. همين هفته، تنها در جريان عمليات انتحارى تل عفر دست كم سى انسان ديگر جان خود را از دست دادند و در حمله شورشيان به يك حوزه انتخاباتى چهار پليس به قتل رسيدند.

در افغانستان هم، شورشيان، در چند حمله يازده غيرنظامى و ۱۸ مامور پليس را كشتند. اين حملات، در آستانه سفر كوندوليزا رايس وزير خارجه آمريكا صورت گرفت. وى در ديدار با كرزاى رئيس جمهور افغانستان قول داد كه نيروهاى آمريكائى تا استقرار آرامش كامل در اين كشور باقى خواهند ماند. اما به راستى استقرار آرامش، در كشورى كه بيش از يك ربع قرن اسير جنگ هاى داخلى بوده است، كارى است كه نيروهاى بيگانه از عهده آن برآيند؟

هنگامى كه اسرائيل به تخليه شهرك هاى يهودى نشين نوار غزه تن داد، اميد مى رفت كه دست كم اين منطقه از خاورميانه راه صلح بپيمايد. اما مى بينيم كه تعصبات قومى و مذهبى، در اينجا هم بر سر راه صلح سنگ مى اندازند. محمود عباس و آريل شارون كه قرار بود در آغاز اين هفته با يكديگر ديدار و گفت و گو كنند، براى دومين بار ديدار خود را به تعويق انداختند، زيرا هنوز هم بر سر بازگرداندن مناطقى از كرانه باخترى رود اردن به فلسطين اختلاف دارند. علاوه بر اين، همين هفته سه فلسطينى هم در مرز نوار غزه و اسرائيل به ضرب گلوله مرزبانان اسرائيلى جان باختند.

شورش هاى خونين قفقاز نيز نشان مى دهد كه حل مساله چچن در توان روسيه نيست و جامعه جهانى بايد بر اين امر نظارت جدى ترى داشته باشد. اين بار، حدود ۲۰۰ شورشى چچن به شهر نالچيك قفقاز وارد شده و به مقر پليس، فرودگاه و مراكز دولتى حمله بردند. حملاتى كه روز جمعه با دخالت نيروهاى روسى پايان يافت و دهها كشته و زخمى بر جاى نهاد.

در كنار زلزله و جنگ، شيوع آنفلوانزاى مرغى نگرانى اروپائى ها را برانگيخت. البته سازمان بهداشت جهانى بخشى از ترس انسان ها را بيهوده دانست و موسسه كخ برلين هم اعلام كرد كه اين بيمارى در درجه نخست مربوط به حيوانات است. با اين همه، اتحاديه اروپا حمل و انتقال

پرندگان را از تركيه و رومانى ممنوع كرد.

اعطاى نوبل ادبيات و اقتصاد، انتخاب كشورهاى كنگو، قطر، اسلواكى و غنا به عضويت غيردائمى شوراى امنيت سازمان ملل، پرتاب دومين ماهواره سرنشين دار چينى به فضا، و سرانجام، توافق احزاب بزرگ آلمان بر سر ائتلاف با يكديگر، رويدادهاى مهم ديگر اين هفته بودند.