حسين باقرزاده / تاثير انتقال قدرت در عراق بر وضعيت ايران

�ى را در اين رابطه با دكتر حسين باقرزاده، فعال حقوق بشر و تحليلگر مسائل خاورميانه مطرح كرده ايم.

مصاحبه گر: كيواندخت قهارى

دويچه وله: آقاى دكتر حسين باقرزاده، به نظر شما انتقال رسمى قدرت به حاكميت عراقى، چه تاثيرى بر وضعيت ايران در پهنه ى بين المللى دارد؟

حسين باقرزاده: اين انتقال قدرت كه اخيرا رخ داده است، فكر نمى كنم كه تاثير مشخصى بر ايران داشته باشد، چون بهرحال از قبل قابل پيش بينى بود، ولى در درازمدت اگر اين انتقال قدرت در چند ماه آينده، در ژانويه آينده، به انتخابات آزاد در عراق منجر بشود، و آن گونه كه گفته شده است ما شاهد استقرار دموكراسى در عراق باشيم، مسلم تاثير بسيار مشخصى بر شرايط ايران خواهد داشت و من فكر مى كنم در ايران هم سرانجام جنبش دموكراسى خواهى رشد خواهد كرد و به اين ترتيب مى توانيم شاهد گسترش اين موج دموكراسى در منطقه خاورميانه باشيم.

دويچه وله: آيا در چشم انداز كوتاه مدت قرار مى گيرد كه رويارويى ايران و آمريكا به موضوع اصلى منطقه تبديل شود؟

حسين باقرزاده: اين كاملا محتمل است. البته مى دانيد كه در يك سال گذشته بعد از سقوط صدام و اشغال عراق از طرف آمريكا و انگليس، به دليل فجايعى كه در آنجا رخ داد و مشكلاتى كه آمريكا و انگليس در استقرار قدرت خودشان در عراق داشتند و موج ضدآمريكايى شديدى كه در منطقه ايجاد شد مسئله ى حمله ى نظامى آمريكا به ايران تقريبا منتفى شد و فكر مى كنم به همين دليل مقامات حاكم بر ايران احساس كردند كه مى توانند بدون توجه به افكار عمومى و شرايط جهانى به كار خود ادامه بدهند و انتخاباتى را كه در اول اسفند انجام دادند، به صورت بسيار مسخره اى، به نفع خود و به نفع جناح آقاى خامنه اى پايان بخشند. بدين ترتيب به نوعى احساس امنيت نظامى كردند. ولى با توجه به اينكه اكنون مقامات آمريكايى و انگليسى كه در عراق مسئوليت اداره عراق را در دست داشتند، عملا اين مسئوليت را به حكومتى عراقى سپرده اند، ازيك طرف، و از طرف ديگر، به دليل وضعى كه ايران پيش آورده و در مورد سلاحهاى اتمى در برابر فشار افكار عمومى و فشار بين المللى مقاومت مى كند و اخيرا هم مى خواهد غنى سازى را از سر بگيرد، فكر مى كنم دوباره مسئله ى ايران در متن يا در صدر مسايل بين المللى آمريكا و غرب گيرد. به همين دليل هم است كه بلافاصله بعد از جريان انتقال قدرت در عراق، ما شاهد اين بوده ايم كه مقامات آمريكايى به تناوب بر مسئله ى ايران انگشت گذاشته اند و خود آقاى بوش هم در تركيه كه در جلسه ى ناتو شركت كرده بود، باز به ايران اخطار كرد. بهرحال اين نشان مى داد كه ايران هنوز در متن مسايل خارجى آمريكا قرار گرفته است و با توجه به اين تحولات عراق، من فكر مى كنم در حال حاضر موضوع ايران باز بيشتر مطرح مى شود.

دويچه وله: شما در مقاله اى كه به تازگى در سايت اينترنتى «ايران امروز» منتشر كرده ايد، پيش بينى كرده ايد كه ايران به انزوا دچار خواهد شد. آيا فكر مى كنيد سياست بازى با اروپا براى خروج از انزوا، براى جمهورى اسلامى به پايان رسيده است؟

حسين باقرزاده: دليل اين انزوا دقيقا اين است كه ايران در برابر اروپا هم اخيرا شروع به ماجراجويى كرده است. يكى در رابطه با مسئله ى سلاحهاى اتمى ست كه برخلاف قرارى كه در چندماه گذشته با وزراى خارجه ى انگليس، فرانسه و آلمان گذاشته بودند، مجددا غنى سازى را از سر گرفته اند و ديگرى حادثه اى ست كه هفته ى قبل رخ داد و ملوانان انگليسى را در آبهاى شط العرب دستگير كرده، چندروزى نگه داشته و بالاخره مرخص كردند و اكنون مقامات انگليسى مدعى هستند كه اين ملوانان در آبهاى عراق بوده اند و ايران آنها را به زور به خاك خود كشانده است و همين مسئله باعث شده است كه اكنون روابط انگليس با ايران هم نحوى مشخص به وخامت بگرايد. بنابراين من فكر مى كنم، كه اين شرايط در اروپا هم براى ايران پيش آمده است و انزواى ايران كه در گذشته به دليل نزديكى اروپا با ايران كمتر محسوس بود و بيشتر آمريكا بود كه عليه ايران موضع مى گرفت و موضعى حاد داشت، اخيرا با رخ دادن اين تحولات، و از جمله اينكه هفته ى گذشته، دو هفته ى پيش، كه اتحاديه اروپا هياتى جهت مسئله ى حقوق بشر به ايران فرستاده بود و آنها پس از بازگشت اعلاميه ى شديدالحنى عليه ايران صادر كردند، نشانگر اين است كه اين انزوا گسترش خواهد يافت و نسبت به سال گذشته مواضع اروپا و آمريكا در رابطه با ايران به همديگر نزديكتر خواهد شد و فاصله ميانشان كمتر خواهد گشت.

دويچه وله: آقاى باقرزاده، اكنون محاكمه ى صدام جريان دارد. آمريكاييها صدام را به عنوان اسير جنگى گرفته بودند و به دولت عراق تحويل دادند. آيا از سرنوشت مجاهدين خلق، از جمله مسعود رجوى، كه به عنوان اسير جنگى در بند آمريكاييها بودند، اطلاع و تحليلى داريد؟

حسين باقرزاده: در رابطه با اين مسئله متاسفانه من اطلاعى ندارم. ولى تا آنجايى كه مى دانم، نيروهاى مجاهدين خلق كه در عراق بوده اند، اكنون تحت كنترل آمريكا هستند و جزو اسراى جنگى آمريكا محسوب مى شوند. فكر مى كنم حتا بعد از انتقال قدرت به عراق هنوز هم كنترل پايگاههاى مجاهدين با نيروهاى آمريكايى باشد. ولى اينكه در درازمدت چه راه حلى يا چه راهى براى خروج از اين مسئله وجود دارد، متاسفانه من اطلاعى ندارم.