حنای پیش‌فروش سکه بی‌‌رنگ شد؟

طرح پیش فروش سکه از سوی بانک مرکزی از روز سه‌شنبه (۸ اسفند/ ۲۶ فوریه) توسط ۱۲۰۰ شعبه بانک تجارت در سراسر کشور آغاز شد. قیمت هر قطعه سکه تمام بهار آزادی یک میلیون و ۲۵۰ هزارتومان و نیم سکه ۶۳۲ هزارتومان تعیین شده است.

خریداران می‌توانند با مراجعه به شعب بانک و ارائه اسناد لازم، ۵ قطعه سکه تمام بهار آزادی و یا ۱۰ نیم سکه خریداری کنند. بانک مركزی اعلام كرده است كه ۶ درصد مالیات بر ارزش افزوده از قیمت قطعی سکه در زمان تحویل، یعنی شش ماه دیگر، از متقاضیان دریافت خواهد خواهد شد.

مدیراداره بررسی‌ها و سیاست‌های اقتصادی بانک مرکزی از مراجعه ۲۴ هزار و ۵۰۰ نفر در روز سه شنبه برای خرید سکه در طرح پیش فروش خبرداد و گفت: «در مجموع بیش از ۱۳۳ هزار قطعه سکه اعم از تمام بهار و نیم بهار آزادی فروخته شد». بانک مرکزی ایران استقبال از خرید سکه را "مطلوب" خواند.

صف‌های طولانی متقاضیان سکه مقابل در بانک‌ها در سال گذشته هنوز فراموش نشده‌اند. آن روزها بازار سکه آنقدر برای مردم جذاب بود که آنها حاضر بودند حتی از نیمه‌های شب مقابل در بانک‌ها صف بکشند تا با شروع ساعت کاری بانک در ردیف‌های ابتدایی صف باشند و زودتر به سرمایه‌گذاری زودبازده خود برسند و یا اینکه با تبدیل پول‌های خود به طلا آن را از سراشیب بی‌ارزش شدن خارج کنند.

امسال اما از صف برای پیش‌‌خرید سکه خبری نبود. اکنون سوال اینجاست که از سال پیش تاکنون در مختصات اقتصاد ایران چه تغییراتی روی داده که مردم دیگر علاقه‌ای به سرمایه‌گذاری در بازار سکه ندارند؟

قیمت پیش‌فروش سکه جذابیتی برای سرمایه‌گذاران ایجاد نمی‌کند. محمود بهمنی، رئیس‌کل بانک مرکزی اعلام کرده که قیمت قطعی سکه یک میلیون و ۲۵۰ هزار تومان است. این در حالی‌است که قیمت سکه در بازار اکنون چیزی در حدود یک میلیون و ۴۵۰ تومان است. برای دریافت سکه باید شش ماه صبر کرد و بعد هم ۶ درصد مالیات پرداخت کرد. با همین مبلغ می‌توان در شش ماه سود بیشتری از بانک دریافت کرد.

آنهایی که فهمیدند وضعیت اقتصادی به کدام سو می‌رود، همان موقع و شاید هم خیلی زود‌تر، نقدینگی خود را به دلار، طلا و مستقلات تبدیل کردند.

اقشار پایین و میانی که اکثریت جامعه را تشکیل می‌دهند، اکنون با تورم بسیار شدید، کاهش ارزش پول و درآمد ثابت و شاید هم کم روبرو هستند که حتی کفاف هزینه‌های جاری آن‌ها را هم نمی‌کند. این بخش نقدینگی برای خرید سکه طلا دراختیار ندارد و دغدغه‌اش تامین مایحتاج روزانه‌است.

افراد حقیقی می‌توانند با ارائه اسناد خود ۵ قطعه سکه تمام بهار آزادی و یا ۱۰ نیم سکه خریداری کنند. بنابراین افراد حقوقی و یا شرکت‌ها اگر تمایل و نقدینگی‌هم داشته باشند، مجاز به پیش‌خرید سکه نیستند.

بانک مرکزی هدف پیش فروش سکه را جذب نقدینگی، کنترل بازار و قیمت‌ها و همچنین تامین نیاز طلای مردم اعلام کرده بود.

با اجرای پیش‌فروش سکه به دلیل عدم استقبال نه تنها نقدینگی از چرخه پولی کشور خارج نشد، بلکه حال مشخص شده است که در برنامه بودجه سال آینده دستمزدها ۲۰ درصد افزایش می‌یابد و پرداخت یارانه‌ها به ۱۰۰هزار تومان خواهد رسید که با توجه به عیدانه پرداخت شده، میزان نقدینگی بجای کاهش بازهم افزایش خواهد یافت.

هدف کنترل بازار و قیمت‌ها را از نظر کاربران خبرگزاری فارس بخوانید. کاربری بنام محمد می‌نویسد:« پیش فروش قبلی که ۶۰۰ (هزار) تومن بود، قیمت سکه شد ۱۴۰۰-۱۵۰۰الان که ۱۳۰۰پیش فروش می‌شه یعنی سکه قراره چندبشه؟» رضا نیز می‌نویسد: «سکه پارسال ۶۰۰ هزار تومان بود و الان بهمنی می‌گوید ۱میلیون و۲۵۰ هزار است یعنی با زبان بی زبانی می‌گوید تورم ۱۰۰ درصد است.»

کاربر دیگری بنام منوچهر می‌نویسد: «نمیدونم چرا اینقدر گرونی سکه مهمه بانک مرکزی به جای تمرکز روی قیمت سکه به فکر مایحتاج ضروری مردم باشه که قشر ضعیف رو داغون کرده سکه رو گرون کن ولی شیر و گوشت و مرغ رو ارزون کن».

اقتصاد ایران با بیماری مهلک رکود تورمی روبرو است. تحریم‌ها نیز تاثیر این بیماری را چند برابر کرده‌اند. بانک مرکزی سعی دارد از راه فروش سکه، نقدینگی انباشته شده در کشور را که به مرحله خطرناکی رسیده، جمع کند، اما این راهکار هم به بن‌بست رسید و به حنایی تبدیل شده که دیگر رنگ ندارد.