خشونت در تایلند، خطری برای دمکراسی

در روز سه شنبه (۷ اکتبر) اعتراض‌های خشونت‌بار علیه دولت منتخب تایلند بالا گرفت و تبدیل به درگیری خونین خیابانی شد. پیش از آن، حزب اپوزیسیون “اتحاد مردم برای دمکراسی“ با تهدید به خشونت از دولت خواسته بود که پارلمان را منحل کند. پس از آن، هنگامی که گروهی سعی در مسدود کردن راه‌های ورودی به پارلمان داشتند، پلیس حمله کرد و به روی‌ آنان آتش گشود. در آن میان، چند نفر کشته یا زخمی شدند. معاون امنیتی نخست وزیر تایلند، مجبور به کناره‌گیری از مقام خود شد و خود نخست وزیر هم به کمک هلیکوپتر به جایی امن انتقال یافت.

معمولا هنگامی که مردم می‌خواهند آرزوی خود را برای برقراری دمکراسی بیان کنند، آن را در شکل تظاهرات، اعتراض جمعی و شعاردهی نشان می‌دهند. از این رو ممکن است که برخی ناظران بی‌طرف تظاهراتی را که هفته‌هاست در برابر پارلمان تایلند صورت می‌گیرد، با اعتراض‌های مردمی علیه رژیمی فاسد اشتباه بگیرند.

بیشتر شرکت کنندگان در تظاهرات لباسهای زرد بر تن دارند و نام “اتحاد مردم برای دمکراسی“ را بر خود نهاده‌اند. اما دمکراسی و صدای مردم ربطی به تظاهرات خونین این روزها در خیابان‌های بانگوک ندارد.

“اتحاد مردم برای دمکراسی“ کاری به کار دمکراسی ندارد و در حقیقت عکس آن را می‌خواهد. چون این جریان سیاسی، خواستار آن است که حزب حاکم را از قدرت بیرون براند، حزبی که تا سال ۲۰۰۶ تاکسین نخست وزیر تایلند در رأس آن قرار داشت، اما در آن سال سرنگون شد. مردم تایلند در دسامبر سال میلادی گذشته دوباره این حزب را انتخاب کردند. بنابراین، قصد آن است که رای اکثریت مردم تایلند را بی‌تاثیر سازند.

یک‌بار تقریبا موفق هم شدند. حدود یک‌ماه پیش، نخست وزیر سمک سونداراوی، مجبور به استعفا شد. جانشین او، قاضی سابق سومچای وونگ‌ساوات به عنوان بوروکراتی قابل اعتماد شناخته شده است. اما برای حزب “اتحاد مردم برای دمکراسی“ رأی پارلمان که او را بر سر کار آورده، اهمیتی ندارد. سومچای را، حتی پیش از این‌که نخستین نطق خود را ایراد کند، متهم به فساد و اختلاس کردند، بدون این‌که مدرکی در این‌مورد عرضه کنند.

برای حزب “اتحاد مردم برای دمکراسی“ اصولا سومچای به عنوان شوهر خواهر تاکسین، نخست وزیر پیشین تایلند، مشکوک است. در باره‌ او گفته‌اند که آرای روستاییان فقیر را با عوام‌فریبی خریده است. هدف اپوزیسیون تغییر قانون اساسی است، به نحوی که طبقه بالای جامعه که از اپوزیسیون حمایت می‌کند، بتواند اکثریت را در پارلمان به طور قانونی به دست آورد. و این کاری است خلاف دمکراسی.

بحران جدید در بانگوک به نظر خطرناک می‌آید. هم اکنون کسی جرأت ندارد پیش‌بینی کند که در صورت ادامه درگیری‌های خیابانی، چه خواهد شد. امکان دارد که بار دیگر زره‌پوشها در خیابان‌های بانگوک به راه بیافتند و میان‌پرده نمایش دمکراتیک را به پایان ببرند. و این مصیبت بار خواهد بود.

ممکن است که سومچای و حزب او نزدیک به تاکسین باشند، اما به هر جهت آن‌ها با رأی مردم به قدرت رسیده‌اند. نهادهایی کارآ در این کشور، چون دادگستری و پارلمان، زیر نظر آنها عمل می‌کنند. و سرانجام انتخاباتی هم هست که با آن عوام‌فریبان فاسد دوباره از قدرت کنار گذاشته می‌شوند. تنها با بازگشت دمکراسی است که تایلند می‌تواند آن کشوری شود که زمانی بود.

تایلند به عنوان عضو اتحادیه کشورهای آسیای جنوب شرقی، پیش از بحران اقتصادی در آسیا “ببری کوچک در حال پرش“ قلمداد می‌شد که چشم‌اندازی خوب برای رشد اقتصادی و ایجاد ثبات در تمام منطقه داشت. اگر شرکت‌کنندگان در تظاهرات موفق به سرنگون ساختن نخست وزیر منتخب شوند، دیکتاتوری نظامی‌ای دیگر در کنار میانمار، برمه سابق، بنا خواهد شد. این برای اروپا نیز نامطلوب است، چون بدین ترتیب یکی از شریکان مهم اروپا در آسیا تضعیف خواهد شد و این به مثابه شوربختی برای کل منطقه است.

Sybille Golte مدیر بخش آسیای رادیو دویچه وله