دشواری‌های دانشجویان خارجی در آلمان
۱۳۸۷ اردیبهشت ۴, چهارشنبه
دانشجویان خارجی با مشکلات زیادی در دانشگاه‌های آلمان روبرویند. این امر نتیجه‌ی پژوهشی است که به تازگی از سوی "مدرسه‌ی عالی سیستم اطلاعاتی"، (HIS) به سفارش "نظام اطلاع‌رسانی دانشگاهی"، (DAAD) در این کشور صورت گرفته است. حدود نیمی از دانشجویان خارجی سال اولی در آلمان، دانشگاه را ترک می‌کنند و دیگران هم به زحمت این دوره را به پایان می‌رسانند.
کارشناسان پژوهشی معتقدند که دست‌اندرکاران امور آموزشی در آلمان، چندان به مسائل دانشجویان خارجی توجه نمی‌کنند. "دانشجویان خارجی" در این رابطه به معنای "دانشجویانی که پیشینه‌ی مهاجرتی" دارند، نیستند. این گروه از دانش‌پژوهان، از آن‌جا که در مدارس آلمان تحصیل کرده‌اند، تا اندازه‌ای با سیستم آموزشی این کشور آشنایی دارند. آن دسته از دانشجویانی که به عنوان مهمان، تنها برای گذراندن چند ترم به دانشگاه‌های آلمان راه می‌یابند نیز جزو "دانشجویان خارجی" به حساب نمی‌آیند. این گروه شامل دانش‌پژوهانی می‌شود که به تازگی به آلمان آمده‌اند و مایلند رشته‌ی انتخابی خود را تا انجام امتحانات نهایی آن، به پایان ببرند. موفقیت این دانشجویان بستگی به حد آشنایی آنان با سیستم دانشگاهی، درجه‌ی انتگره‌شدنشان و امکاناتی دارد که مسئولان دانشگاه در اختیار آنان می‌گذارند.
عدم ارتباط باعث کاهش امکان موفقیت در تحصیل
بر اساس آمار" نظام اطلاع‌رسانی دانشگاهی"، در روز، تنها یک سوم از دانشجویان خارجی با دانشجویان آلمانی تماس دارند. نتایج این همه‌پرسی هم‌چنین نشان می‌دهد که حدود ۴۰ درصد از دانشجویان خارجی، تنها یک بار در هفته، با دانشجویان آلمانی حرف می‌زنند. این آمار براساس همه‌پرسی‌ای که از ۲۰۰۰ دانشجوی خارجی در دانشگاه‌های آخن و مونیخ صورت گرفته، به‌دست‌آمده‌است.
عدم تماس با آلمانیها، تاثیر مستقیمی بر موفقیت یا عدم موفقیت دانشجویان خارجی دارد. مدیر اجرایی این همه‌پرسی، اولریش هویبلاین، می‌گوید، بارها با دانشجویانی برخورد کرده است که در ابتدای تحصیل خود، بهتر از هنگامی که دانشگاه را به پایان رسانده بودند، آلمانی حرف می‌زدند. چون آن‌ها به خاطر عدم تماس با آلمانیها نتوانسته‌‌اند، زبان خود را بهتر کنند. هویبلاین معتقد است که این امر باعث کاهش اعتماد به نفس دانشجویان هم می‌شود. بر اساس آمار " نظام اطلاع رسانی دانشگاهی"، تنها یک چهارم دانشجویانی که با آلمانیها تماس ندارند، بر سر کلاس درس حاضر می‌شوند. این رقم بین دانشجویانی که انتگره شده‌اند، سه برابر است.
حل مشکل
برخی از دانشگاه‌های آلمان می‌کوشند، با پیاده کردن پروژه‌ها و برنامه‌های مبتکرانه، این مشکلات را از میان بردارند. مثلاً در دانشگاه‌های هامبورگ، دوره‌های "پیش‌دانشگاهی" برگزار می‌شوند که در آن‌ها دانشجویان تازه‌وارد را با ویژگی‌های سیستم دانشگاهی آلمان آشنا می‌سازند. کسانی که در این دوره‌ها شرکت می‌کنند، برحسب این که در چه رشته‌ای تحصیل کنند، با ساختار تشکیلاتی و هم‌چنین اصطلاحات فنی و اختصاصی آن رشته آشنا می‌شوند.
راه‌کار دیگری که در دانشگاه کلن آزمایش می‌شود، بر تماس‌گیری از راه فراگیری زبان تأکید دارد. به این ترتیب که دو دانشجو از دو کشور مختلف، هر یک به دیگری، زبان مادریش را می‌آموزد.
از سوی دیگر، مسئولان این دانشگاه، روی پروژه‌ای کار می‌کنند که در آن تلاش می‌شود، دانشجویانی که برای مدت کوتاهی به کشورهای دیگر می‌روند، ابتدا با یک دانشجوی محلی ارتباط برقرار کند. این شیوه برای آلمانیها هم خالی از فایده نیست. آن‌ها هم می‌توانند از طریق این رابطه، چشم‌انداز زندگی خود را گسترش دهند و تجربه بیاموزند.
دشواری برقرار ساختن ارتباط
نتایج همه‌پرسی " نظام اطلاع رسانی دانشگاهی" نشان می‌دهد که برقراری رابطه برای آلمانیها هم دشوار است. از هر ۵ دانشجوی آلمانی، تنها یکی به‌طور مرتب با یک دانشجوی خارجی تماس دارد. بر اساس این نتایج، آلمانیها «آگاهانه از برقرار کردن ارتباط ، اجتناب نمی‌کنند. ولی آگاهانه هم کاری برای برقراری این تماس انجام نمی‌دهند.»
ب. امید/ دی تسایت