1. پرش به گزارش
  2. پرش به منوی اصلی
  3. پرش به دیگر صفحات دویچه وله

دومین سالگرد اعدام صدام حسین

پتر فیلیپ۱۳۸۷ دی ۱۰, سه‌شنبه

در پنجم نوامبر سال ۲۰۰۶ میلادی، درست سه سال و نیم بعد از سقوط دولت صدام حسین، رئیس جمهور پیشین عراق به اعدام محکوم شد. این حکم در روز سی‌ام دسامبر همان سال به اجرا گذاشته شد.

https://p.dw.com/p/GOvU
صدام: « این حکم برای من کمتر از کفش یک عراقی ارزش دارد»عکس: AP

حکم اعدام برای صدام حسین، دیکتاتور پیشین عراق در اولین دادگاه به دلیل دستور کشتار ۱۴۳ نفر از ساکنان روستای دوجیل در سال ۱۹۸۲ و در دادگاه ویژه دوم به دلیل دست داشت در کشتار حدود ۱۰۰هزار نفر از کردهای عراق در پایان دهه ۱۹۸۰ در عملیات معروف به انفال صادر شد.

خواندن حکم اعدام توسط رئیس دادگاه با فحاشی متهمان پرونده همراه بود. این حکم چند روز بعد مورد تأیید قرار گرفت و در سی‌ام دسامبرصدام حسین بدار آویخته شد. برای آخرین بار باز هم نام وی در سراسر جهان پخش شد. اینبار همراه با تصاویر صحنه بدار آویختن وی که توسط دوربین خصوصی فیلم برداری و در همه جهان پخش شده بود.

معنی کفش یک عراقی

صدام بعد از شنیدن حکم اعدامش گفته بود که «این حکم برای من کمتر از کفش یک عراقی ارزشمند است». جورج دبلیو بوش، رئیس جمهور آمریکا که دو سال بعد در بغداد متوجه شد، کفش یک عراقی به چه معنی است، در آن زمان از صدور حکم ابراز رضایت کرد. وی گفت:

Saddam Hussein
دوران خوش دیکتاتور عراقیعکس: picture-alliance / dpa

«دادگاه صدام حسین نتیجه تلاش عراقی‌ها بود که خواستار تغییر حکومت یک دیکتاتور با حکومت قانون بودند. این نتیجه بزرگ رشد دموکراسی جوان عراق است.»

جسد صدام حسین در مدت کوتاهی بعد از اعدام در شهر زادگاهش تکریت در کنار جسد دو پسرش دفن شد، در مکانی که هنوز هم مورد بازدید هواداران اصلاح نشدنی او قرار می‌گیرد. او از جمله کسانی بود که در دهه‌های گذشته بیشترین نقش را در سرنوشت عراق و منطقه بازی کردند.

صدام نزد عمویش بزرگ شد که گرایشات ناسیونالیستی‌ و تمایل وی به نازی‌ها شناخته شده بود. بیشترین تأثیرات را صدام از وی و همچنین پدر خوانده‌اش گرفت. در هیچ کجا از تربیت مذهبی او در دوران کودکی‌اش نام برده نشده و بیشتر از علاقه صدام به ویسکی و سیگار برگ و زنان مو بور یاد می‌شود.

کشتار و سرکوب برای رسیدن به قدرت

صدام حسین از ابتدا هدفمند و برای رسیدن به قدرت گام برداشت. به این منظور او اقدامات زیادی را انجام داد، از کشتار کمونیست‌ها، یهودیان و رقیب‌هایش گرفته تا افسران مخالف و غیره. راه دستیابی او به قدرت سیاسی با اجساد مخالفان پوشیده شده بود. حتی خویشاوندان و دوستانش هم در امان نماندند. او بر مبنای این شعار عمل می‌کرد: «بهتر است یک بی‌گناه اعدام شود تا اینکه یک مقصر زنده باقی بماند».

صدام، حکومت دیکتاتوری خود را برپایه کنترل سازمان مخوف امنیت و سرکوب کوچکترین انتقادها برقرار کرد. شک ناشی از انقلاب ایران باعث شد که غرب او را ”بدخواه کوچکی“ تصور کند. فرانسه به صدام در ارسال تجهیزات نظامی پیشرفته تا تقریبا سرحد بمب اتمی یاری رساند. در جنگ با ایران او از کمک‌های سازمان سیا استفاده کرد و نخستین بمب‌های بیولوژیکی را از این طریق بدست آورد. همکاری با صدام از سوی غرب مدت زیادی دوام نیاورد و خصومت میان این دو در جنگ کویت مشهود شد.

صدام در این زمان اعلام کرد: «خشونت دولت کنونی آمریکا یک دلیل اصلی دارد و آن تسلط بر جهان و کنترل نفت در منطقه خاورمیانه است.»

جنگ آمریکا علیه رژیم صدام در سال ۲۰۰۳ با این ادعا شروع شد که دولت عراق از تروریست ها حمایت می‌کند و سلاح‌های کشتار جمعی در اختیار آنان قرار می‌دهد. بعدها هر دو این دلایل اشتباه خوانده شدند و حتی خود جورج دبلیو بوش اعتراف کرد که پذیرش این اطلاعات نادرست از بزرگترین اشتباه‌‌های حکومت او محسوب می‌شود.