«ذوب آهن با تاکتیک‌ترین تیم ایران در ۳ سال اخیر بوده است» <br> گفت‌وگو با مهران ملک‌آرا، تحلیلگر فوتبال

دویچه‏وله: تیم فوتبال ذوب‏آهن اصفهان در فینال لیگ قهرمانان باشگاه‌های آسیا، با نتیجه‌ی سه بر یک از سئونگنام کره‏ی جنوبی شکست خورد و سرانجام نتوانست عنوان قهرمانی آسیا را از آن خود کند. عمل‏کرد اصفهانی‏ها را در دیدار فینال، کلاً چطور دیدید؟

مهران ملک‏آرا: به عقیده‏ی من، گل اولی که خوردند، تأثیر زیادی روی روند بازی‏شان داشت. برای این‏که تیم ذوب‏‏آهن تیم ضد حمله‏ای است. اگر دقت کنید، می‏بینید چه در دور مقدماتی و چه دور حذفی، در همه‏ی مسابقاتی که پیروز شدند، معمولاً گل اول را زدند. تیمی نیستند که اگر عقب بیفتند، با یک هافبک نفوذی طراح و هافبک کناری‏های سریع بتوانند بازی را دیکته کنند. کلاً روی فرارهای خلعتبری و کاسترو کار می‏کنند و تیم ضدحمله‏ای هستند. من احساس می‏کنم گل اولی را که خوردند، باعث شد که بازیکنان تیم از آن لاک و نظم دفاعی‏شان بیرون بیایند و شیوه و روشی را بازی کنند که تیم ذو‏ب‏آهن نه تنها به آن صورت به آن عادت ندارد، بلکه با آن طریقه‏ی بازی راحت هم نیست. برای همین هم بود که گل دوم را در اوایل نیمه‏ی دوم خوردند.

ذوب‏آهن اصفهان در این فصل از مسابقات لیگ قهرمانان آسیا توانست در مرحله‏ی نیمه‏نهایی، الهلال عربستان را شکست بدهد، در دور یک‏چهارم نهایی، تیم کره‏ی یوهانگ استیلرز را مغلوب کند و در دور گروهی نیز از سد حریفان قدری مانند بنیادکار ازبکستان و الاتحاد عربستان بگذرد. اگر بخواهیم یک جمع‏بندی‏ کلی داشته باشیم، عمل‏کرد ذوب‏آهن را در این فصل از رقابت‌های باشگاهی آسیا چگونه ارزیابی می‏کنید؟

تیم ذوب‏آهن با تاکتیک‏ترین تیم ایران در سه سال اخیر بوده است. اولاً حاشیه ندارند، دوماً این‏که مربی دانایی دارند که بدون ادعا و اداواطوار دارد کارش را انجام می‏دهد و در این دو سه سال، بدون حاشیه، این تیم را به یکی از تیم‏های مقتدر نه تنها ایران، بلکه آسیا بدل کرده است. فقط یادتان باشد، هر تیمی یک شخصیتی دارد. شخصیت ذوب‏آهن، یک شخصیت ضدحمله‏ای فوتبال است. این تیم یک بازیکن ملی بیشتر ندارد. شاید هم دو سه بازیکنی که دعوت شده‏اند: مانند حدادی‏فر، فرشید طالبی و یا ماهینی که سه‏ چهار سال پیش بازیکن تیم امید بود. این تیم، تیم پرستاره‏ای نیست، ولی اندازه‏ها و استانداردهای خودشان را خیلی خوب می‏داند، ضعف‏های‏شان را خیلی خوب می‏شناسد، نقطه‏قوت‏های‏شان را هم همین‏طور. این خصوصیت و این ویژگی حرفه‏ای‏گری را در تیم‏های دیگر ایرانی نمی‏بینیم. به عقیده‏ی من، این تیم در این دو سه سال عالی بوده و اگر به این تیم، دو سه تا بازیکن خلاق اضافه شود، فکر می‏کنم سال بعد و سال‏های بعد هم می‏توانند در بازی‏های آسیایی مدعی باشند.

آیا به‏نظر شما، هیچ‏گونه ارتباطی بین موفقیت و بلندپروازی ذوب‏آهن از یک سو و حضور تیم ملی فوتبال بزرگ‏سالان ایران در جام ملت‏های آسیا در ژانویه‏ی سال ۲۰۱۱، از سوی دیگر، وجود دارد؟ آیا تیم ملی می‏تواند مقداری از کام‏یابی ذوب‏‏آهن بهره‏مند بشود؟ یا این یک فکر و خیال بدون اساس و پایه است؟

هیچ ارتباط نفری نمی‏بینم. برای این‏که این تیم فقط یک بازیکن ملی دارد. ولی ارتباطی فکری را می‌توان دید و این‏که درسی برای ما باشد که تیم ملی ما هم یک مربی کارآزموده و بدون اداواطوار می‏خواهد. یک مربی در سطحی بالاتر؛ ابراهیم‏زاده برای تیم ذوب‏‏آهن خیلی خوب است، ولی به عقیده‏ی من برای تیم ملی در آن اندازه‏ها نیست. برای تیم ملی مربی‏ای را می‏خواهیم که کارآزموده باشد تا بتواند از بازیکنان بااستعداد ما استفاده کند. تیم ذوب‏آهن بازیکن بااستعداد در سطح بالا زیاد نداشت. مثلاً محمد قاضی شوت‏زن خوبی است. شاهین خیری بازیکن تخریبی خوبی است، ولی در پاس بلند دادن و بازی پخش کردن، اصلاً خوب نیست. ولی وقتی در تیم ملی بهترین بازیکنان مانند نکونام، تیموریان، شجاعی دارید، به یک مربی خوب در سطح بالا نیز نیازمندید.

صحبتی را که به تیم ملی کشیده شد، با یک سؤال به‏پایان برسانیم؛ آیا شما یک مربی ایرانی‏تبار را می‏شناسید یا پیشنهاد می‏کنید که قابلیت جانشینی افشین قطبی را در سمت سرمربی‏گری تیم ملی داشته باشد؟

نه؛ به عقیده‏ی من، افشین قطبی هم شانس آورد مربی تیم ملی شد. ما این جمله‏ی زیبا را استفاده می‏کنیم که دنیا کوچک شده است، شده یک دهکده‏. همه اینترنت دارند، همه فیلم دارند. خُب این درست است. فوتبال هم به‏گونه‏ای شده که تو به کسی نیاز داری که برخوردهای خارجی داشته باشد. مربی تیم ملی باید مربی‏ای باشد که هشت تا دوازده سال سابقه‏ی باشگاهی دارد. یعنی صبح برود سر تمرین، فردا صبح و فردا… برود سر تمرین. در مسابقات لیگ در مقابل ۱۸ تیم دیگر بازی کند که هرکدام سیستم‏ها و روش‏های مختلف دارند تا بتواند تیم‏اش را سازماندهی کند، با تیم‏اش کار کند. بعد از این‏که چندین و چند سال توانست در تیم باشگاهی‏اش کار کند، یک سری تجربه به‏دست بیاورد و کلاً با فلسفه‏های مختلف فوتبال دست و پنجه نرم کند، بعد آن موقع، وقتی سن‏اش هم بالاتر رفت، می‏تواند مربی تیم ملی باشد. برای این‏که کار در تیم ملی کندتر است. یعنی شما ممکن است تا بازی بعدی دو ماه در صحنه نباشید. به این دلیل تیم ملی کسی را لازم دارد که این سرد و گرم‏‏ها را چشیده باشد و این تجارب را کسب کرده باشد. متأسفانه در فوتبال ما کسی نیست. من فکر نمی‏کنم تا سه چهار سال آینده هم کسی بتواند باشد. ولی کمک‏های خوبی را برای یک مربی بزرگ خارجی می‏توانیم داشته باشیم. ابراهیم‏زاده یکی از آنان است که به‏نظر من می‏تواند کمک خیلی خوبی برای یک مربی بزرگ خارجی باشد. هومن افاضلی هم می‏تواند کمک خوبی برای یک مربی خارجی باشد. مربی‏های این‏گونه داریم، ولی اگر قرار این باشد که چهره‌ای ملی‌پوشان را در سطح بین‏المللی در مقابل تیم‏های بزرگ که همه با تاکتیک‏های پیشرفته دارند کار می‏کنند، هدایت کند، من کسی را در ایران در این سطح نمی‏بینم.

مصاحبه‌گر: فرید اشرفیان

تحریریه: شهرام احدی