رئیس‌جمهور آلمان در سفر خود به مسکو چه هدفی را دنبال می‌کند؟
۱۳۹۶ آبان ۳, چهارشنبه
فرانک والتر اشتاین‌مایر روز چهارشنبه ۲۵ اکتبر (۳ آبانماه) به روسیه سفر می‌کند. سفری که با توجه به مناسبات بحرانی غرب با روسیه، در شرایط کنونی مهم تلقی می‌شود.
از آخرین باری که یک رئیس جمهور آلمان به روسیه سفر کرده بود، هفت سال می‌گذرد. سفر به روسیه پس از وحدت آلمان به یکی از "وظایف" دیپلماتیک رئیس جمهورهای این کشور بدل شده است. این قاعده اما در مورد رئیس جمهور پیشین آلمان، یوآخیم گاوک صدق نکرد و او برخلاف سایرین از سفر به روسیه امتناع ورزید.
به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید
گاوک یک بار با پوتین دیدار کرده بود؛ دیداری که در برلین انجام شد. در اوایل تابستان سال ۲۰۱۲ پوتین در جریان سفر خود به فرانسه توقف کوتاهی در برلین داشت. این توقف کوتاه فرصت دیدار دو سیاستمدار را فراهم کرد. گاوک رویکردی منفی نسبت به پوتین داشت. این در حالی است که بحران اوکراین و الحاق شبه‌جزیره کریمه به روسیه به تنش در مناسبات دیپلماتیک دو کشور بیشتر دامن زد.
تیرگی مناسبات دو کشور
مناسبات دیپلماتیک آلمان و روسیه از سال ۲۰۱۴ به این سو و به‌ویژه در سایه تنش برخاسته از بحران اوکراین به تیرگی گراییده است. پیش از آن، مناسبات میان دو کشور بسیار دوستانه‌تر بود. به عنوان نمونه، رومان هرتسوگ، رئیس جمهور آلمان در سال‌های ۱۹۹۴ تا ۱۹۹۹، نخستین رئیس جمهور آلمان بود که در مجلس دوما و خطاب به نمایندگان روسیه سخنرانی کرد.
بیشتر بخوانید: انتشار اسکناس‌های جدید در روسیه با تصاویری از کریمه
یا در نمونه دیگر، یوهانس رائو، رئیس جمهور دیگر آلمان در سال ۲۰۰۲ و پس از او کریستیان وولف در سال ۲۰۱۰ همراه با همسران خود سفری چند روزه به روسیه داشتند.
بحران اوکراین
فرانک والتر اشتاین‌مایر از جمله سیاستمدارانی است که خواستار مناسبات خوب با روسیه است. اشتاین‌مایر پیش از آنکه وظیفه ریاست جمهوری آلمان را برعهده گیرد، در مقام وزیر امور خارجه انجام وظیفه می‌کرد. او به عنوان وزیر امور خارجه آلمان همه ساله به یکاترینبورگ سفر می‌کرد و در دانشگاه اورال سخنرانی داشت.
این در حالی است که رویکرد مثبت اشتاین‌مایر در قبال روسیه شامل حال رئیس جمهور این کشور، ولادیمیر پوتین نمی‌شود. اشتاین‌مایر بارها از سیاست‌های روسیه و سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه این کشور، در ارتباط با درگیری‌های شرق اوکراین انتقاد کرده است.
بدیهی است که موضوع بحران اوکراین و شبه‌جزیره کریمه از جمله مواردی است که بر سفر اشتاین‌مایر به روسیه سایه می‌اندازد. از این رو می‌توان گفت که سفر اشتاین‌مایر به کشورهای حوزه دریای بالتیک پیش از سفرش به روسیه امری تصادفی نبوده است.
رئیس جمهور آلمان در جریان سفر خود به کشورهای یاد شده، بار دیگر الحاق شبه‌جزیره کریمه به خاک روسیه را نقض حقوق ملل خوانده و محکوم کرده بود.
بیشتر بخوانید: تمدید تحریم‌های اتحادیه اروپا علیه روسیه قطعی شد
اشتاین‌مایر در رابطه با سفر خود به مسکو در مصاحبه‌ای با روزنامه فرانکفورتر آلگماینه گفته بود: «من درباره سطح مناسبات دو کشور هیچ توهمی ندارم. اما سکوت و طفره رفتن از گفتوگو از نظر من راه حل مناسبی نیست.»
احتمال نمی‌رود که اشتاین‌مایر در جریان سفر خود به روسیه به مسائلی نظیر "مشارکت استراتژیک" دو کشور بپردازد. بیشتر به نظر می‌رسد که هدف او از این دیدار سنجش آمادگی روسیه برای شرکت در یک گفت‌وگوی سازنده با غرب باشد و یافتن پاسخی برای این پرسش که آیا روسیه با استقرار نیروهای حافظ صلح سازمان ملل در منطقه مورد مناقشه دنباس موافق است یا نه.