رابطه روسیه و ایران زیر ذره‌بین دولت ترامپ
۱۳۹۵ بهمن ۶, چهارشنبه
مناسبات روسیه و جمهوری اسلامی ایران و مناسبات دولت ترامپ با دولت اسرائیل بر رابطه و مناسبات احتمالی میان آمریکا و روسیه سایه افکنده است. بدیهی است که جمهوری اسلامی ایران و اسرائیل و نیز دیگر قدرت‌های منطقه نظیر عربستان سعودی و ترکیه اهداف بسیار متفاوتی را در منطقه دنبال می‌کنند. از این رو، نزدیکی احتمالی و همکاری سیاسی روسیه و آمریکا نمی‌تواند تاثیری بر مناسبات آنها با متحدانشان در منطقه نداشته باشد.
گسترش مناسبات روسیه و ایران
اینکه مناسبات میان روسیه و جمهوری اسلامی ایران ظرف دو سال گذشته بهبود جدی یافته، موضوعی است روشن و غیر قابل تردید. در واقعیت امر، با کاهش سطح تحریم‌ها علیه ایران که در سایه توافق هسته‌ای کشورهای ۵ به اضافه ۱ با ایران حاصل شده بود، روسیه مناسبات خود را با ایران افزایش داد.
بیشتر بخوانید: "آمادگی" ترامپ برای عملیات مشترک نظامی با روسیه در سوریه
روسیه همواره تلاش داشته است تا سطح مناسبات خود را با جمهوری اسلامی افزایش دهد. در سال ۲۰۱۵ و پس از دستیابی به توافق هسته‌ای با ایران، زمینه‌های همکاری روسیه با جمهوری اسلامی ایران افزایش یافت. بر این اساس همکاری دو کشور در ارتباط با بحران سوریه و اینکه هر دو کشور سیاست مشابهی در قبال دولت بشار اسد دنبال می‌کردند، عمیق‌تر شد.
روسیه سامانه دفاع ضدموشکی را به ایران فروخت و ایران نیز پایگاه هوایی نوژه همدان را در اختیار روسیه گذارد. روسیه از این پایگاه هوایی برای حملات خود علیه داعش بهره گرفت. حال این همکاری سیاسی و نظامی با برگزاری مشترک نشست صلح آستانه که با همراهی ترکیه ممکن شده بود، ابعاد جدیدی یافته است.
حال سایت بلومبرگ با انتشار مقاله‌ای مدعی شده است که تیم دونالد ترامپ در حال حاضر سرگرم بررسی مناسبات دو کشور ایران و روسیه است و مایل است روسیه را به دوری از جمهوری اسلامی ایران متقاعد کند. مشاوران ترامپ ارزیابی بسیار منفی نسبت به نقش جمهوری اسلامی ایران در سوریه و خاورمیانه دارند.
بیشتر بخوانید: روسیه: فروش تسلیحات تهاجمی به ایران ممکن نیست
مایکل لیدن به همراه مایکل فلین، که حال به عنوان مشاور امنیت ملی ترامپ فعالیت می‌کند، کتابی را در سال گذشته منتشر کردند به نام "میدان مبارزه". در این کتاب، غلبه بر ایران به عنوان شرط پیروزی در جنگ علیه اسلام‌گرایی افراطی ارزیابی شده است. نویسندگان این کتاب البته روسیه را نیز به عنوان متحدی غیر قابل اعتماد در جنگ علیه داعش معرفی کرده‌اند.
معامله بر سر ایران
خبرنگار بلومبرگ به نقل از سفیر سابق آمریکا در روسیه می‌گوید معلوم نیست که دولت ترامپ برای جلب نظر مساعد پوتین به دوری از ایران حاضر به پرداخت چه هزینه‌ای است.
آیا ترامپ برای آنکه روسیه را متقاعد به فاصله گرفتن از دولت ایران بکند، مناسبات تجاری میان دو کشور را گسترش خواهد داد یا اینکه در مسائل مورد مناقشه و از آن جمله در مورد تحریم‌های روسیه تجدید نظر می‌کند و یا حتی در مورد بحران اوکراین امتیازاتی به روسیه می‌دهد؟
ترامپ در مصاحبه‌های خود اعلام کرده است که مایل به لغو تحریم‌های روسیه در شرایط مناسب است و خواهان توافق میان دو کشور بر سر کنترل مسابقه تسلیحاتی است. اما مشکل آمریکا با ایران از این طریق حل نمی‌شود. مشاوران ترامپ به این نتیجه رسیده‌اند که حذف کامل نقش ایران در سوریه ممکن نیست، اما آنها می‌توانند روسیه را متقاعد کنند تا با کمک به بازسازی ارتش سوریه، از گستره نفوذ ایران و شبه‌نظامیان وابسته به جمهوری اسلامی در سوریه بکاهد.
بیشتر بخوانید: ستایش ترامپ از پوتین: کیفیت رهبری او بیشتر از اوباماست
بر اساس ارزیابی خبرنگار بلومبرگ، موضوع گسترش مناسبات و سطح همکاری‌های دو کشور روسیه و آمریکا با دشواری‌های متعددی روبه‌روست. از یکسو نمایندگان کنگره آمریکا نسبت به سیاست نزدیکی با روسیه با دیده تردید می‌نگرند؛ به ویژه در شرایطی که هم‌اکنون تحقیقات پیرامون نقش روسیه و پوتین در کارزار انتخاباتی آمریکا در جریان است و روسیه نیز باید متقاعد شود که گسترش مناسبات این کشور با آمریکا سود و فایده بیشتری نصیب آن خواهد کرد تا از طریق مناسباتی که با جمهوری اسلامی ایران دارد.