راز زندگی جاودان
۱۳۸۹ بهمن ۴, دوشنبه
در آب‌های شیرین موجودی از شاخه‌ی مرجانیان (Cnidaria) زندگی می‌کند به نام هیدرا (hydra) که پولیپ (polyp) نیز خوانده می‌شود.
پولیپ‌ها موجودات زنده‌ای از زیرسلسله‌ی شبه‌جانوران هستند. شبه جانوران موجوداتی هستند که بدنشان از چندین سلول تشکیل شده و به جانوران شباهت ندارند. این موجودات فاقد دستگاه عصبی و اندام حسی مشخص هستند و به هر دو روش غیرجنسی و جنسی تولید مثل می‌کنند.
آنچه هیدرا که از ساده‌ترین موجودات زندهی کره‌ی زمین است را جالب توجه کرده گریز او از مرگ است.
هیدرا، هنرمند مرگ‌گریز
هیدرا یا پولیپ‌که در آب‌های شیرین زندگی و از جانوران بسیار کوچک آب‌زی تغذیه می‌کند می‌تواند به صورت مداوم بدن خود را تجدید کند.
دکتر بریگیته گالیوت، کارشناس بیولوژی مولکولی در دانشگاه ژنو، می‌گوید: «به نظر می‌رسد که هیدرا هرگز پیر نمی‌شود. این جانور می‌تواند دائما از راه غیرجنسی و جوانه‌زدن تولید مثل کند. در صورتی که به این جانور غذای کافی برسد در درون بدن آن یک بچه‌پولیپ (babypolyp) رشد می‌کند، درست مانند یک جوانه».
هیدراها بدن بسیاری ساده‌‌ای دارند که در زیر میکروسکوپ قابل مشاهده است. این شبه‌جانور از سری شاخک‌دار و بدنی برخوردار است که می‌تواند دائما منقبض و منبسط شود.
آیا می‌توان با کشف راز مرگ‌گریزی پولیپ‌ها آرزوی دیرینه‌ی انسان که گریز از مرگ است را تجلی بخشید؟
دکتر بریگیته گالیوت در جست‌وجوی کشف راز جوانی جاودان پولیپ‌ها در آزمایش‌گاه خود انواع آنها را تحت بررسی قرار داده است.
بررسی‌های او نشان می‌دهد که پولیپ‌ها در هر ۲ تا ۴ روز بخش‌های مختلف بدن خود را تجدید می‌کنند.
پیام کلیدی برای گریز از مرگ
دکتر بریگیته گالیوت برای کشف راز بقای هیدراها در آزمایشی آنها را از ناحیه‌ی شکم به دو نیم کرد.
نتیجه‌ی این آزمایش بسیار حائز اهمیت بود، چرا که برخی از نقاط مبهم روند تجدید سلول در هیدراها روشن شد.
دکتر گالیوت می‌گوید، وقتی هیدراها به دو نیم می‌شوند، به یک‌باره در قسمت وسیعی مرگ سلولی رخ می‌دهد. نیمی از سلولها می‌میرند، اما این سلولها به هنگام مرگ از خود «سیگنالی به سلول‌های جانبی ارسال می‌کنند که برای تجدید حیات کلیدی است».
سلول‌های مجاور این پیام را دریافت کرده و به سرعت شروع به تکثیر می‌کنند و این تکثیر بخصوص در مورد سلول‌هایی صورت می‌گیرد که دیگر وجود ندارند.
تحقیقات دکتر بریگیته گالیوت همچنان ادامه دارد. او معتقد است، روزی خواهد رسید که بتوان از نتایج این تحقیقات برای انسان نیز استفاده کرد، چرا که انسان و پولیپ از نظر ژنتیکی شبیه هم هستند.
اما در مورد بیماری‌ها بین این دو موجود تفاوت‌هایی نیز وجود دارد. برای نمونه می‌توان به این موضوع اشاره کرد که هیدراها هرگز به سرطان مبتلا نمی‌شوند.
دکتر بریگیته گالیوت در تلاش است تا علت عدم ابتلای هیدراها به سرطان را کشف کند. او بر این باور است که مطالعه بر روی این موجودات زندهی بسیار ساده روزی انسان را در درک بهتر علل انواع بیماری‌ها و همچنین پروسه‌ی پیری یاری خواهد کرد.
FV/AJ