رایزنی روسیه برای اعزام سرباز به قرقیزستان
۱۳۸۹ خرداد ۲۹, شنبه
خبرگزاری‌های روسیه در روز جمعه (۱۸ ژوئن) به نقل از وزارت دفاع این کشور گزارش دادند، که مسکو در حال رایزنی پیرامون گسیل نیروهای نظامی خود به جمهوری قرقیزستان است. به گفته محافل نظامی روسیه، سربازان این کشور می‌توانند با استقرار در مناطق استراتژیک از ساختمان‌ها و تاسیسات مهم در قرقیزستان محافظت کنند.
این درخواست پیشتر از سوی دولت موقت قرقیزستان مطرح شده بود. خبرهای رسیده حاکی از آن است، که هم‌اکنون کرملین با جدیت در پی بررسی پیامدهای اعزام نیروهای نظامی به قرقیزستان است، اما هنوز تصمیم قطعی در این‌باره گرفته نشده است. روسیه در روزهای گذشته با اعزام سربازان خود به قرقیزستان مخالفت کرده بود و از دولت موقت قرقیزستان خواسته بود، که تقاضای خود را در چارچوب سازمان ملل متحد مطرح سازد.
بنا به تخمین سازمان ملل متحد، در پی بروز ناآرامی‌ها قومی در جنوب قرقیزستان دست‌کم ۱۹۰کشته شدهاند. دولت موقت قرقیزستان تعداد کشته‌شدگان را ۲ هزار نفر اعلام کرده است. حدود ۴۰۰ هزار نفر نیز آواره و بی‌خانمان شدهاند. اما سازمان ملل تعداد آسیب دیدگان را یک میلیون نفر تخمین می‌زند. این ناآرامی‌ها میان اقلیت ازبک و قرقیزها در مناطق جنوبی قرقیزستان بویژه در شهر اوش، دومین شهر بزرگ قرقیزستان، رخ داد. بسیاری از ازبک‌ها با ترک خانه و کاشانه خود به جمهوری ازبکستان گریختند.
به گفته خبرگزاری‌ها، خانم روزا اوتانبایوا، رئیس‌جمهور موقت قرقیزستان، بار دیگر در روز جمعه (۱۸ ژوئن) درخواست پیشین خود مبنی بر گسیل سربازان روسی به این کشور را به اطلاع دولت روسیه رسانده است. این خبر از سوی وزارت دفاع روسیه نیز تایید شده است.
سازمان بین‌المللی دیده‌‌بان حقوق‌بشر نیز وضعیت جنوب قرقیزستان را «وخیم و بی‌ثبات» خوانده است. این سازمان گزارش می‌دهد که در مناطق اوش و جلال‌آباد حمله و تجاوز به مردم همچنان ادامه دارد.
جمع‌آوری کمک‌های مالی
بان کی مون، دبیرکل سازمان ملل متحد، با توجه به افزایش تعداد آوارگان در قرقیزستان خواستار جمع‌آوری کمک‌های مالی به میزان دست‌کم ۷۱ میلیون دلار (معادل ۶۰ میلیون یورو) شد. به گفته بان کی مون، این پول باید صرف کمک به یک میلیون نفر انسانی شود، که بدنبال ناآرامی‌های اخیردر قرقیزستان بی‌خانمان شده و یا آسیب دیده‌اند.
به گفته بان کی مون، جان هلمز، هماهنگ‌کننده سازمان ملل متحد، با برخی از کشورهای جهان برای دریافت کمک‌های مالی به قرقیزستان به گفت‌وگو پرداخته است.
سازمان ملل متحد همچنین خواستار «یک تحقیق کامل و شفاف» درباره‌ی ناآرمی‌های اخیر از سوی دولت قرقیزستان شده است. آمریکا در مقابل خواسته است که یک کمیسیون بین‌المللی بررسی حوادث را برعهده گیرد.
نقش رئیس‌جمهور مخلوع
این درگیری‌ها دو ماه پس از سرنگونی دولت مستبد قربان‌بیگ باقی‌اف در جنوب قرقیزستان رخ داد. دولت موقت قرقیزستان، باقی‌اف، رئیس‌جمهور مخلوع این کشور را مسئول این ناآرامی‌ها می‌‌داند. باقی‌اف در حال حاضر در روسیه سفید (بلاروس) در تبعید به سر می‌برد.
دولت موقت قرقیزستان پیشتر اعلام کرده بود که در ۲۷ ژوئن یک همه‌پرسی درباره قانون اساسی جدید این کشور برگزار خواهد کرد. با توجه به شرایط کنونی هنوز روشن نیست که این همه‌پرسی در تاریخ اعلام‌شده برگزار شود.
اسلام کریموف، رئیس‌جمهور ازبکستان، نیز باقی‌اف را مقصر حوادث اخیر خواند. کریموف گفت: «گناهی متوجه ازبک‌ها و قرقیزها نیست، این ناآرامی‌های مخرب از خارج سازماندهی شدهاند.» به گفته کریموف، «نیروهایی که مسئول این ناآرامی‌ها هستند، کوشیدند ازبکستان را نیز به این بن‌بست بکشانند.»