رد ماجرای "ایران- کنترا" در اسناد پاناما
۱۳۹۵ فروردین ۲۴, سه‌شنبه
افشاگری‌های نشریه آلمانی زوددویچه سایتونگ از "اسناد پاناما" همچنان ادامه دارد. این روزنامه روز سه‌شنبه (۱۲ آوریل / ۲۴ فروردین) در تازه‌ترین شماره خود به استفاده‌ی گسترده‌ی جاسوسان آمریکا از خدمات شرکت موساک فونسکا در پاناما پرداخته است.
به نوشته این روزنامه جاسوسان آمریکا با کمک موساک فونسکا دست به تاسیس شرکت‌های استتاری می‌زدند تا بر عملیات خود پرده بگذارند. گفته می‌شود که برخی از مشتریان موساک فونسکا کسانی بوده‌اند که به عنوان واسطه برای سرویس مخفی آمریکا (سیا) فعالیت می‌کرده‌اند.
زودویچه در گزارش خود در این راستا از جمله به نقش احتمالی این شرکت پانامایی در ماجرای ایران – کنترا (ایران گیت) در دهه هشتاد میلادی اشاره می‌کند.
این ماجرا به معامله تسلیحاتی جمهوری اسلامی با آمریکا و اسرائیل در اواسط دهه هشتاد میلادی برمی‌گردد. واشنگتن در جریان این ماجرا در تلاش بود که از نفوذ ایران در آزادسازی گروگان‌های آمریکایی در لبنان بهره برد و در ازای آن، قطعات جنگی و تسلیحات نظامی در اختیار ایران قرار دهد.
از آن گذشته، پول فروش این تسلیحات به‌طور پنهانی به ضدانقلابیون نیکاراگوئه (کنترا) داده می‌شد. کنگره آمریکا در آن زمان کمک مالی به شورشیان نیکارگوئه را منع کرده بود. این ماجرا پس از برملا شدن به بزرگ‌ترین رسوایی پس از ماجرای واترگیت بدل شد و حتی به ماجرای "ایران گیت" شهرت یافت.
روزنامه‌نگاران زوددویچه سایتونگ در حین تحقیقات و بررسی اسناد پاناما به جزییات تازه‌ای برخورده‌اند که احتمالا به ماجرای ایران – کنترا مرتبط هستند. در این اسناد نام دو تن از مظنونان این ماجرا به چشم می‌خورد. یکی از آنها فرهاد عظیما است؛ بازرگانی ساکن ایالت میسوری در آمریکا که در زمینه کرایه و لیزینگ هواپیما فعالیت دارد.
طبق گزارش زوددویچه هواپیمای حامل تسلیحات که در سال ۱۹۸۶ در جریان ماجرای ایران−کنترا در تهران فرود آمد، در آمریکا ثبت شده و ظاهرا به فرهاد عظیما و شرکتش تعلق داشته است. عظیما ادعا کرده که از استفاده‌ی سازمان سیا از هواپیمای او برای ارسال تسلیحات به ایران بی‌اطلاع بوده و بر بی‌گناهی خود در ماجرای ایران−کنترا تأکید دارد.
نام فرهاد عظیما اما در اسناد پاناما آمده است. او در سال ۲۰۰۰ به شرکت موساک فونسکا سفارش تأسیس شرکتی استتاری تحت نام AlG Limited در جزایر وریرجین بریتانیا را داد که ظاهرا قرار بوده شعبه‌ای از شرکت آمریکایی Avitaion Leasing Group در ایالت میسوری باشد. این شرکت ۶۰ دستگاه هواپیما به منظور کرایه و لیزینگ در اختیار دارد.
بیشتر بخوانید: جزئیات تازه از ردپای ایران در "اوراق پاناما"
استفاده از شبکه‌ای گسترده
۱۳ سال پس از این ماجرا دست‌اندرکاران موساک فونسکا متوجه می‌شوند که احتمالا با فردی فعال در محافل جاسوسی سرو کار دارند.
آنان به گزارش‌هایی برمی‌خورند که نمایانگر ارتباط عظیما با سازمان سیا است. او ظاهرا در اواخر دهه هفتاد میلادی به یک شرکت خدمات هوایی به نام Eatsco کمک کرده تا به لیبی اسلحه برساند. شرکت مزبور به شماری از جاسوسان پیشین سازمان سیا تعلق دارد.
به نوشته زوددویچه، دست‌اندرکاران موساک فونسکا که با پی بردن به این جزییات ناآرام شده‌اند، از یکی از معاونان عظیما می‌خواهند که هویت او را تایید کند، اما پاسخی دریافت نمی‌کنند. موساک فونسکا اما ظاهرا تأکیدی بر پیگیری ماجرا ندارد و از دنبال کردن قضیه صرف نظر می‌کند.
یک بار دیگر هم نام عظیما سال ۲۰۱۱ در شرکت مشاوره‌ای موساک فونسکا به چشم می‌خورد که به عنوان مدیر مشترک شرکتی به نام Eurasia Aviation Holdings Limited ثبت شده است. مدیر دیگر این شرکت فردی به نام هوشنگ حسین‌پور معرفی شده که او هم از فعالان در عرصه خدمات هوایی و لیزینگ و کرایه‌دادن هواپیما است. بعدتر آمریکا حسین‌پور را متهم به نقض تحریم‌‌ها علیه ایران کرد و شرکت Eurasia Aviation Holdings Limited
هم ادعا کرد که نام وی اشتباهی در فهرست مدیران این شرکت ذکر شده است.
یکی دیگر از کسانی که نامشان در اسناد پاناما به چشم می‌خورد، عدنان خاشقجی، دلال اسلحه و تاجر میلیاردر سعودی است که در ماجرای ایران−کنترا نقشی موثر داشت. در اسناد پاناما نام خاشقجی در ارتباط با چند شرکت استتاری آمده که او از آنها در بین سال‌های ۱۹۸۰ و دهه نخست قرن جاری استفاده می‌کرده است.
زود دویچه در پایان گزارش خود می‌نویسد که شرکت‌های استتار‌یی که افراد حقیقی و حقوقی با کمک دفتر وکالت موساک فونسکا دائر کرده‌اند به آنها کمک کرده که زندگی دوگانه‌ای داشته باشند و تخلفات احتمالی‌اشان پنهان بماند.
گزارش از جمله به فرهاد عظیما اشاره می‌کند که به رغم نشانه‌های متعدد از شرکتش در خرید و فروش‌های بحث‌انگیز تسلیحاتی، تخلف احتمالی‌اش به دلیل همین شرکت‌ها قابل اثبات نبوده است. عظیما هم‌چنین از چهر‌ه‌های شناخته‌شده که روابطی با سیاستمداران شاخص آمریکا دارند به شمار می‌آید و حامی انتخاباتی نامزدهای دمکرات و جمهوریخواه بوده است. زود دویچه از حضور بیل کلینتون در سال ۱۹۹۶ در جشن تولد عظیما خبر داده است و می‌افزاید که کلینتون در کارزار انتخاباتی‌اش از حمایت مالی او برخوردار بوده و در حال حاضر هم عظیما حامی مالی هیلاری کلینتون است.
رونامه‌نگاران زوددویچه در جریان بررسی‌های خود به موارد متعدد دیگری برخورده‌اند که نمایانگر استفاده شبکه‌های جاسوسی و اطلاعاتی از واسطه‌هایی است که مشتری موساک فونساک بوده‌اند تا با کمک آنها عملیات گوناگون پنهان نگه داشته شود.