زخم‌های زلزله؛ سه روز پس از فاجعه

سه روز بعد از زلزله ویرانگری که غرب ایران را لرزاند، عملیات امدادرسانی به قربانیان همچنان ادامه دارد. به گفته مسئولان استان کرمانشاه، عملیات آواربرداری به پایان رسیده است. در شهرهای مختلف ایران از جمله تهران مردم به صورت خودجوش اقدام به جمع‌آوری کمک برای انتقال به مناطق زلزله‌زده کرده‌اند.

عدم اعتماد عمومی به نهادهای امدادرسان و نیز ضعف دستگاه‌های مربوط به مدیریت بحران موجب شده تا گروه‌های داوطلب با خودروهای شخصی عازم مناطق زلزله‌زده شوند. در این میان برخی چهره‌های سرشناس نظیر علی دایی و نیکی کریمی نیز شماره حساب‌هایی را برای دریافت کمک‌های نقدی مردم اعلام کرده‌اند.

برخی گزارش‌ها حاکی از حمله به کاروان محموله‌های ارسال شده بوده‌اند. در یک مورد هلال احمر از ربوده شدن امکانات امدادی ۲۰ کامیون خبر داد. به گفته سخنگوی سپاه پاسداران، تشخیص اینکه ربایندگان "مردم" بوده‌اند یا "سوءاستفاده‌کنندگان" در شرایط فعلی کار سختی است. در این میان یگان‌های ویژه در مسیرهای منتهی به سرپل ذهاب وظیفه اسکورت محموله‌های امدادی را بر عهده گرفته‌اند.

محمدباقر نوبخت از تصویب کمک ۶۵۹ میلیارد تومانی دولت برای تسهیلات و اختصاص ۲۸۱ میلیارد تومان به عنوان کمک بلاعوض به زلزله‌زدگان کرمانشاه خبر داده است. به گفته سخنگوی دولت، به خانواده‌هایی که در روستاها نیاز به احداث یا بازسازی خانه دارند، ۲۵ میلیون تومان و در شهرها ۳۵ میلیون تومان وام تعلق می‌گیرد.

شمار زیادی از مردم در شهرهای مختلف ایران برای اهدای خون در مراکز انتقال خون صف بستند. "جامعه اسلامی مهندسین" نیز در اطلاعیه‌ای اعضای خود را به اهدای خون فراخوانده است.

نوزادی که در دومین روز پس از زلزله در بیمارستان صحرایی ارتش در شهر سرپل ذهاب به دنیا آمد، "آوا" نام دارد. در جریان زلزله تنها بیمارستان تازه‌ساز این شهر کاملا تخریب شد. به گفته نماینده اسلام‌آباد غرب در مجلس، پیمانکار این بیمارستان هم اکنون تحت پیگرد قرار دارد. ساخت بیمارستان یادشده ۵ ماه پیش به اتمام رسیده بود.

حسن روحانی روز سه‌شنبه با حضور در سرپل ذهاب از مناطق خسارت‌دیده بازدید کرد. او روز بعد در جلسه هیئت دولت با اشاره تلویحی به تخریب ساختمان‌های طرح "مسکن مهر" در زلزله گفت: «اینکه خانه ساخته خود مردم در منطقه سرپل ذهاب سالم مانده و در مقابل یک ساختمان دولتی فرو ریخته، نشان‌دهنده وقوع فساد در این زمینه است.» تخریب ساختمان‌های "مسکن مهر" انتقادهای گسترده‌ای را به همراه داشته است.

گروهی از کاربران در دنیای مجازی با اشاره به خودروی ضدگلوله حسن روحانی و همراهی پلیس ضدشورش از نحوه بازدید رئیس‌جمهور ایران از مناطق زلزله‌زده انتقاد کرده‌اند. تصاویر لبخند زدن روحانی در میان مردمی که دورتادور خودروی او جمع شده بودند، در توییتر واکنش‌های منفی شماری از کاربران را برانگیخت.

به گفته فرمانده کل ارتش ایران، در زلزله کرمانشاه تعدادی از نیروهای ارتش که در اماکن مرزی و پادگان‌ها مستقر بوده‌اند، جان باخته‌اند. شمار دقیق قربانیان ارتش اعلام نشده است. سرلشکر موسوی، فرمانده کل ارتش گفته است، چهار تیپ نیروی زمینی ارتش در عملیات آواربرداری و کمک به مصدومان در منطقه حضور داشته‌اند. شماری از مصدومان نیز در بیمارستان صحرایی ارتش مداوا شده‌اند.

بر اساس گزارش‌ها، کمبود چادر به ویژه در روستاها یکی از معضلات اصلی کنونی در امر امدادرسانی به زلزله‌زدگان است. آب شرب در برخی نقاط نیز همچنان قطع است. اورژانس شمار قربانیان زلزله هفت و سه دهم ریشتری استان کرمانشاه را ۴۷۴ تن و شمار زخمی‌ها را نزدیک به ۹۴۰۰ تن اعلام کرده است. برخی گزارش‌ها شمار کشته‌شدگان را ۴۳۲ تن خوانده‌اند.

به گفته معاون عملیات امداد و نجات هلال احمر، حدود ۵۲۶ روستا تحت تأثیر زلزله قرار گرفته‌اند. آخرین آمار حاکی از وقوع ۲۷۰ پس‌لرزه در غرب ایران بوده‌اند. علی بیت‌اللهی، رئیس بخش زلزله مرکز تحقیقات راه و شهرسازی به ایلنا گفته است، از تمامی ۳ هزار واحد مسکن مهر در اسلام‌آباد غرب، هیچ واحدی سالم نمانده است.

کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان اعلام کرده، شماری مربی، کتابخانه‌های سیار، کتاب، اسباب‌بازی و سرگرمی به مناطق زلزله‌زده اهدا می‌کند. در این بین چندین گروه خیریه نیز مردم را به اهدای اسباب‌بازی و وسایل سرگرمی برای کودکان فراخوانده‌اند. در شبکه‌های اجتماعی تصویری از وحید خسروی، کارگردان تئاتر کودکان که به میان کودکان زلزله‌زده سرپل ذهاب رفته بود، دست‌به‌دست می‌چرخد.

چندین گروه از مصدومان زلزله کرمانشاه تا کنون برای درمان به تهران منتقل شده‌اند. کار مداوای گروهی از مصدومان در بیمارستان "امام خمینی" در جریان است. زمین‌لرزه کرمانشاه مرگبارترین زمین‌لرزه سال ۲۰۱۷ در جهان بوده است. این زمین‌لرزه در ۳۰ کیلومتری شمال غرب سرپل ذهاب و ۳۲ کیلومتری جنوب غرب حلبچه در عراق رخ داد.