سال‌هایی که نوبل ادبی بحث‌برانگیز شد

باب دیلن، برنده نوبل ادبی ۲۰۱۶، اولین ترانه‌سرایی است که به دریافت این جایزه نائل آمده است. دنیای موسیقی اهدای جایزه نوبل به او را جشن گرفت، اما دیلن خود پس از اعلام خبر برنده‌شدنش سکوت اختیار کرد. برخی از سکوت او چنین برداشت کردند که گویا ارزشی برای این جایزه مهم قائل نیست. او بعدا گفت که قادر به حضور در مراسم اهدای جایزه نیست. او در ماه مارس ۲۰۱۷ سرانجام به استکهلم رفت و جایزه‌اش را دریافت کرد.

توماس مان، نویسنده‌ی برجسته آلمانی، در سال ۱۹۲۹ جایزه نوبل ادبی را دریافت کرد. این جایزه نه به خاطر رمان تازه‌منتشره‌اش "کوه جادو" بلکه به خاطر اولین رمانش "بودنبروک‌ها" به او اعطا شد که ۳۰ سال پیش از آن انتشار یافته بود. داوران کمیته نوبل از آنجا که "کوه جادو" را رمانی سنگین می‌دانستند، ترجیح دادند که "بودنبروک‌ها" را برگزینند و از آن به عنوان یکی از نقطه‌های اوج داستان‌نویسی معاصر یاد کنند.

الفریده یلینک، نویسنده اتریشی، در سال ۲۰۰۴ برنده جایزه نوبل ادبی شد. اما او از حضور در مراسم اهدای جایزه خودداری کرد. یلینک ظاهرا از هیاهو و افزایش ناگهانی شهرتش واهمه داشت. او در دفاع از تصمیمش برای عدم حضور در مراسم اهدای جایزه گفت که از لحاظ روحی در وضعیتی نیست که شخصا با این رویداد روبرو شود. با این همه، او پیامی ویدیویی برای مراسم اعطای جایزه فرستاده بود.

بوریس پاسترناک، نویسنده برجسته روس و خالق اثر معروف "دکتر ژیواگو"، در سال ۱۹۵۸ به عنوان برنده‌ جایزه نوبل ادبی برگزیده شد. در آن زمان دولت اتحاد جماهیر شوروی او را تهدید کرد که اگر این جایزه را بپذیرد، تابعیت او را لغو خواهد کرد. پاسترناک از ترس اخراج از کشورش جایزه را رد کرد و در همان سال از اتحادیه نویسندگان شوروی طرد شد. پسر پاسترناک در سال ۱۹۸۹ راهی استکهلم شد تا مدال نوبل پدرش را تحویل بگیرد.

هنگامی که نام داریو فو، نمایش‌نامه‌نویس معروف ایتالیایی، به عنوان برنده جایزه نوبل ادبی ۱۹۹۷ اعلام شد، فریاد اعتراض نخبگان ادبیات در جهان بلند شد، زیرا داریو فو از دید آنان "تنها یک کمدین دوره‌گرد بود و نه نویسنده‌ای طراز اول". داریو فو با سلاح طنز به این اعتراضات پاسخ داد. او نطق خود در مراسم اهدای جایزه را تحت عنوان "علیه کمدین‌های بی‌پرده" ایراد و این مراسم را به شوی طنز بدل کرد.

وینستون چرچیل، نخست‌وزیر فقید بریتانیا، در اصل دو بار از نامزدهای دریافت جایزه نوبل صلح بود. اما او در سال ۱۹۵۳ به دریافت جایزه نوبل ادبی نائل آمد. کمیته نوبل این جایزه را از جمله به خاطر قدرت چرچیل در پردازش شخصیت‌ها در خاطراتش به او اهدا کرد.

کمیته نوبل در سال ۱۹۶۴ ژان پل سارتر، نویسنده و فیلسوف فرانسوی را به عنوان برنده‌ی نوبل ادبی برگزید. سارتر اما از قبول این جایزه خودداری کرد و در استدلال خود برای گرفتن این تصمیم گفت که "جایزه سبب وابستگی می‌شود". اما عجیب آنکه او چندین سال بعد محتاطانه با کمیته نوبل تماس گرفت و جویا شد که آیا می‌تواند جایزه نقدی بالغ بر ۲۷۳ هزار کرون سوئدی را دریافت کند؟

رودیارد کیپلینگ، نویسنده‌ی بریتانیایی، تنها ۴۱ ساله بود که در سال ۱۹۰۷ میلادی جایزه نوبل ادبی را دریافت کرد. این جایزه به خاطر داستان‌های کوتاه، اشعار و همچنین داستان‌های معروفش در عرصه ادبیات کودکان مانند "کتاب جنگل" به او اهدا شد. او اولین نویسنده‌ی بریتانیایی بود که موفق به دریافت جایزه نوبل می‌شد. او هنوز هم "جوان‌ترین" برنده‌ی نوبل ادبی محسوب می‌شود.