سریال پایتخت؛ تلاش برای تطهیر صدا و سیما
۱۳۹۹ فروردین ۱۹, سه‌شنبه
چند روزی از پخش آخرین قسمت سریال پایتخت می‌گذرد اما هنوز حاشیه‌های آن ادامه دارد. ظاهرا جناح تندرو و "ارزشی" تنها مشکلش سکانس پایانی این سریال نبوده است.
سردار غلامحسین غیب پرور، رئیس سابق سازمان بسیج مستضعفین و جانشین قرارگاه امنیتی امام علی، در نامه‌ای خطاب به عبدالعلی علی‌عسگری، رئیس سازمان صدا و سیما، انتقادات تندی را علیه عملکرد این رسانه مطرح کرد.
این فرمانده سپاه در فهرست اعتراضاتش به صدا و سیما از "پایتخت" به عنوان "سریالی کاملا ضد اخلاقی" نام برده و از رییس صدا و سیما پرسیده است: این تذهبون؟ (به کجا میروید)
انتقادات این رییس سابق بسیج مستضعفین اما محدود به سریال پایتخت نمانده و کل عملکرد این رسانه را هدف گرفته است. در جایی از این نامه آمده است: «در شرایط سخت اقتصادی آیا تبلیغ اشرافی‌گری رواست؟ چقدر مردمانی که خانه‌های شیک و لوازم زندگی لوکس را می‌بینند و حسرت می‌خورند که بخشی از نقش‌آفرینان این فیلم‌ها معمولاً کسانی هستند که دل در گرو کشور و انقلاب ندارند.»
دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید
ظاهرا فرمانده سابق بسیج مستضعفین دل پری از صدا و سیما داشته چرا که در نامه‌اش به مواردی اشاره کرده که مدتها از وقوع آنها گذشته و برخی نیز در زمان وقوع بسیار جنجال به پا کرد اما سردار غیب‌پرور در این نامه بار دیگر به آنها اشاره کرده است.
از جمله این موارد می‌توان به سخنان انتقادی امیرحسین رستمی، بازیگر سینما، درباره عملکرد مسئولین در مقابله به شیوع کرونا اشاره کرد. فرمانده بسیج در این باره نوشته است: «چگونه است در برنامه زنده بازیگری نه چندان مطرح می‌آید و همه چیز را زیر سؤال برده و به گونه‌ای که شما مجبور می‌شوید آنتن را قطع کنید (فرمول یک و سخنان نسنجیده امیرحسین رستمی) چرا دقت نیست؟ همان شب با مدیر شبکه یک آقای زین‌العابدین تلفنی صحبت کردم ولی دیگر فایده‌ای نداشت.»
سردار غیب‌پرور در پایان نامه‌اش خطاب به رییس سازمان صدا و سیما توصیه کرده است: «به نیروهای مؤمن و انقلابی میدان دهید، مجاهدانه جلوی خط ضد انقلاب و نفوذی بایستید و به نصرت الهی مطمئن باشید.»
"اینها مواضع سپاه نیست"
سخنان رییس سابق بسیج ظاهرا بیش از اندازه تند بوده و فرماندهی سپاه را وادار به موضع‌گیری و اعلام برائت از آن کرده است. سردار سرتیپ دوم پاسدار رمضان شریف، سخنگو و مسئول روابط عمومی کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، در بیانیه‌ای سخنان غیب‌پرور را موضع شخصی او و نه موضع کل سپاه در قبال صدا و سیما دانسته و تاکید کرده که مواضع رسمی این نهاد نظامی تنها از طریق روابط عمومی آن اعلام می‌شود.
رمضان شریف از عملکرد صدا و سیما ابراز رضایت کرده و گفته است: «بی‌شک اهتمام و همت جهادی رسانه ملی در حوزه‌های مختلف در انعکاس لحظه‌به‌لحظه بسیج ملی و همه جانبه دولت، مردم و نیروهای مسلح در عرصه مدیریت، پیشگیری و مقابله با بیماری منحوس کرونا و نمایش حماسه ایثار، فداکاری و از خودگذشتگی پزشکان، پرستاران و آحاد مجاهدان و مدافعان سلامت در کشور، نقطه عطف درخشانی در نقش آفرینی‌های مورد انتظار از سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران به شمار می‌رود.»
"پایتخت سفارش هیچ شخص و ارگانی نیست"
پس از پخش آخرین قسمت سریال پایتخت در جمعه شب گذشته، اعتراضات به این سریال و به خصوص سکانس پایانی آن آغاز شد.
انتقادات به جایی رسید که سیروس مقدم، کارگردان پایتخت، در مصاحبه‌ای با ایلنا توضیحاتی درباره این سریال ارائه داد. در سرتاسر این مصاحبه که به صورت کتبی انجام شده، سیروس مقدم از مدیران صدا و سیما تشکر میکند و آنها را از طرفداران این سریال معرفی میکند.
او حتی دخالت این مدیران در محتوای سریال را سانسور نمی‌داند و میگوید: «هر نهاد و ارگانی ضوابط و قوانین خاص خود را دارد. در همه دنیا هم این چنین است. طبیعی است که ما در زمان ساخت سریال ممکن است به مسائلی پرداخته باشیم که در آن زمان حساسیتی نداشته است ولی همین مسائل چند ماه بعد در زمان پخش کار ممکن است حساسیت‌برانگیز شده یا ایجاد سوءتفاهم کند. طبیعی است که با تعامل و همفکری بین ما و پخش سازمان و مشاور پروژه چیزهایی کم و یا زیاد شوند تا این حساسیت‌ها کم شده یا از ذهن برود. من این را سانسور نمی‌دانم.»
این در حالی است که محسن تنابنده، نویسنده و بازیگر این سریال، پیشتر در صفحه اینستاگرامش نوشته بود: «میان پایتخت ما و پایتختی که می‌بینید تفاوت از زمین تا آسمان است. حتی نسخه سانسور شده رو هم سانسور می‌کنن.»
سیروس مقدم تمامی این مسائل را ناشی از فشارهای خارجی به صدا و سیما می‌داند و میگوید: «بسیاری از این خطوط قرمز، متعلق به سازمان صداوسیما و قوانین جاری مملکت یا موارد فقهی، شرعی یا عرفی نیست. فشارهایی از خارج به سازمان تحمیل می‌شود که آن هم ناشی از قضاوت زودهنگام، نداشتن سعه صدر، کمی صبر و حوصله و یا سوءبرداشت از یک دیالوگ و یا موضوع است.»
این کارگردان سینما و تلویزیون میگوید هرچه سریالی پربیننده‌تر باشد مدیران صدا و سیما بیشتر تحت فشار قرار می‌گیرند: «به نوعی هرچه سریالی بیشتر مردم را پای تلویزیون بنشاند و از ماهواره، اینترنت و فضای مجازی دور کند به همان نسبت به جای تشویق و تشکر از مدیران، آنها بیشتر توبیخ و مورد بازخواست قرار می‌گیرند.»
به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید
بخشی از اعتراضاتی که به این سریال شد متوجه شوخی‌هایی بود که در آن می‌شد، همچنین کنایه‌هایش به جناح‌هایی از حاکمیت. سیروس مقدم اما تاکید میکند که پایتخت سفارش هیچ شخص یا ارگانی نیست و برای کوبیدن هیچ جناحی ساخته نشده است. او این سریال را "آینه تمام‌قد" آن چیزی می‌داند که در جامعه ایران "از صبح تا شب در فضای مجازی، کانال‌های ماهواره‌ای و زندگی روزمره مردم" جریان دارد.
این کارگردان همچنین از "جنبه بالای سیاسیون و بزرگان ما و سعه صدر آنها" قدردانی میکند و آنها را مشوق سازندگان سریال می‌داند.
با اعتراض به نحوه تمام شدن این فصل از سریال که به نظر بسیاری از بینندگان ناتمام بود، بار دیگر این بحث مطرح شد که پخش این سریال متوقف شده است و در اصل قرار نبوده این فصل به این صورت تمام شود.
با این حال سیروس مقدم در پاسخ به این پرسش که آیا پرونده پایتخت بسته شده است، میگوید: «واقعا نمی‌دانم چه بگویم. بهتر است پاسخ این سوال را از خود آقای تنابنده بپرسید.»