سه پرسش درباره طرح سهمرحلهای روحانی برای بازگشت به برجام
۱۴۰۰ اردیبهشت ۱, چهارشنبه
انتقاد عباس عراقچی، معاون سیاسی وزارت امور خارجه و رئیس هیات ایرانی در اجلاس کمیسیون مشترک برجام در وین از گزارش شبکه خبری "پرس‌تی‌وی"، فرستنده وابسته به صدا و سیمای جمهوری اسلامی حکایت از ناگفته‌های مذاکرات پشت درهای بسته دارد.
حسن روحانی، روز چهارشنبه اول اردیبهشت (۲۱ آوریل) در جلسه هیات دولت از برنامه سهمرحلهای بازگشت به برجام سخن گفته است.
به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید
روحانی گفته است ایران برجام می‌خواهد و نه "برجام پلاس". تاکید او بر اجرای سند برجام است. او افزوده که جمهوری اسلامی در راستای رسیدن به توافق با کشورهای ذیربط در توافق هسته‌ای "یک ثانیه وقت" هم تلف نمی‌کند و حتی از عجله ایران برای پیشبرد مذاکرات سخن گفته است.
برنامه سهمرحلهای روحانی
برنامه سهمرحلهای که حسن روحانی امروز از آن سخن گفت، سخن تازه‌ای نداشت. او گفت مرحله اول رفع تحریم‌ها است. او در ارتباط با آنچه "رفع تحریم‌ها" خواند از دیگر کشورهای ذیربط هم کمک خواست.
به باور روحانی، ایران در مرحله دوم و پس از رفع تحریم‌ها باید راستی‌آزمایی کند و در مرحله سوم، به تعهدات برجامی خود باز گردد.
رئیس‌جمهور ایران تاکید کرد که "بله" را باید ایران بگوید. او گفته است: «بعد از اینکه تحریم برداشته شد، ما می‌خواهیم راستی‌آزمایی کنیم و بگوییم تحریم برداشته شد. یعنی بله را ما باید بگوییم و ما از بانک مرکزی، نفت، راه و بقیه وزارتخانه‌ها می‌پرسیم که آیا برداشته شد و همه می‌گویند بله.»
روحانی گفت آنگاه ایران نیز به تعهدات و الزام‌های پیش‌بینی شده در توافق هسته‌ای بازخواهد گشت. آنچه در سخنان روحانی جلب توجه می‌کرد، گزینش کلمات بود.
او از "رفع تحریم‌ها" سخن گفت. گفت ایران به دنبال "زیاده‌خواهی" نیست. تاکید کرد ایران برای رسیدن به توافق "عجله" دارد. روحانی افزود که "راستی‌آزمایی هم خیلی پیچیده نیست.» و به آمریکا اطمینان خاطر داد که ایران خیلی سریع می‌تواند به تعهدات برجامی خود باز گردد.
روحانی گفت: «انبار داریم و تولیدات [هسته‌ای] خود را در انبار می‌گذاریم. اگر لازم باشد، شیر گاز را می‌بندیم و کاری ندارد. این کار بسیار ساده‌ای است که در زمان کوتاه قابل انجام است و در برجام کاملا مشخص است و عین برجام را اجرا و پیاده خواهیم کرد.»
لغو یا تعلیق؟
روحانی در سخنرانی خود در جلسه هیات دولت نسبت به مشاجره لفظی بین عباس عراقچی، رئیس هیأت ایران در مذاکرات احیای برجام و فرستنده "پرس‌تی‌وی" اعلام نظر و موضع نکرد.
در گزارش "پرس‌تی‌وی" به نقل از یکی از دیپلمات‌ها از تعلیق تحریم‌ها از سوی آمریکا سخن رفته بود و نه از لغو تحریم‌ها.
حتی از بازه‌های زمانی تعیین‌شده برای تعلیق تحریم‌ها سخن رفته است. چنین امری نه تنها ابزار کنترل و نظارت بر فعالیت‌های هسته‌ای ایران را تقویت می‌کند، بلکه امکان استفاده از مکانیسم ماشه را نیز در صورت لزوم افزایش می‌دهد.
سه پرسش بی پاسخ
تاکید جمهوری اسلامی و به طور مشخص اظهارات روز چهارشنبه اول اردیبهشت حسن روحانی در جلسه هیات دولت به این چند پرسش امکان طرح می‌دهد.
نخست اینکه اگر موضوع بر سر اجرای سند برجام یا همان توافق هسته‌ای سال ۲۰۱۵ است، بنابراین کمیسیون مشترک برجام در سه نشست اخیر خود پیرامون چه موضوعی گفت‌وگو کرده است و قرار است در جلسه هفته آینده پیرامون کدام موضوع گفت‌وگوها و مذاکرات ادامه یابد؟
دوم اینکه اگر موضوع بر سر بازگشت آمریکا به توافق هسته‌ای سال ۲۰۱۵ است و قرار بر لغو تحریم‌ها است، بنابراین دستورکار کارگروه ویژه تحریم‌ها در وین در حال حاضر کدام است و نمایندگان کشورهای ذیربط در این نشست پیرامون چه موضوعاتی گفت‌وگو می‌کنند؟
به کانال اینستاگرام دویچه وله فارسی بپیوندید
و سوم اینکه، اگر بازگشت ایران به تعهدات برجامی سال ۲۰۱۵ خود، آن گونه که حسن روحانی می‌گوید، امری ساده است و می‌تواند به سادگی صورت گیرد، پس کارگروه مربوط به فعالیت‌های هسته‌ای ایران ظرف دو هفته گذشته مشغول گفت‌وگو بر سر چه مسائلی بوده است و نشست رافائل گروسی، دبیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی با عباس عراقچی پیرامون کدام مسائل دور می‌زده است؟