1. پرش به گزارش
  2. پرش به منوی اصلی
  3. پرش به دیگر صفحات دویچه وله

"شرایط منطقه"، دلیل عدم استیضاح وزیر

۱۳۸۷ دی ۱۵, یکشنبه

پس از نزدیک به دو ماه کشاکش، سرانجام استیضاح وزیر کشاورزی ایران از دستور کار مجلس خارج شد. رئیس مجلس دلیل اصلی این اقدام را "شرایط منطقه" عنوان کرده است. در صورت موفقیت استیضاح، دولت می‌بایست مجدداَ رأی اعتماد بگیرد.

https://p.dw.com/p/GRpn
صحن مجلس شورای اسلامی
صحن مجلس شورای اسلامیعکس: INSA/Mhedi Ghansemi

طرح استیضاح محمدرضا اسکندری، وزیر جهادکشاورزی، روز یکشنبه، ۸ دی، هنگامی قطعیت یافت که وی از حضور در مجلس و پاسخ به پرسش‌های نمایندگان در باره‌ی برخی از نابسامانی‌ها در وضعیت کشاورزی سرباز زد.

با این که زمزمه‌های استیضاح وزیر کشاورزی در چند ماه گذشته نیز مطرح بود، اما به دلایل حساسیت‌هایی که این استیضاح همزمان با پایان کار دولت نهم می‌توانست ایجاد کند، هیئت رئیسه مجلس از اعلام وصول آن اجتناب می‌کرد و حاضر به قراردادن این استیضاح در دستور کار مجلس نبود.

با این همه، در طول هفته‌ی گذشته، یعنی پس از قطعیت‌یافتن استیضاح نیز، بحث‌ها و مذاکراتی از سوی هواداران دولت احمدی‌نژاد و بخشی از هیئت رئیسه مجلس با مدافعان استیضاح در جریان بود تا این اقدام منتفی شود یا به زمان دیگری موکول گردد.

حساسیت استیضاح

حساسیت استیضاح یادشده به این دلیل بود که اگر این اقدام به برکناری وزیر کشاورزی منجر می‌شد، عملاَ به معنای برکناری نیمی از وزرای دولت احمدی‌نژاد می‌بود. بنا به برخی تفسیرها از قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، در چنین ضورتی کل کابینه‌ی احمدی‌نژاد می‌بایست مجددا از مجلس رأی اعتماد بگیرد. هر چند که رئیس مجلس شورای اسلامی بنا به تفسیر خاص خود معتقد است که اگر وزیر کشاورزی هم برکنار می‌شد، باز هم یک امکان دیگر برای تعویض‌های کابینه موجود بود.َ

علی لاریجانی، رئیس مجلس ایران، روز یکشنبه، ۱۴ دی، کنار‌گذاشتن طرح استیضاح را در ارتباط با مسائل منطقه دانست که اشاره‌ی مستقیمی به رویدادهای غزه بود. لاریجانی گفت: «با مجموع شرایطی که در صحنه منطقه‌ای با آن مواجه‌ایم و احساس مسوولیتی که همه کشورها اعم از نمایندگان، دولت و احزاب و شخصیت‌های سیاسی نسبت به حادثه مهمی که در منطقه در حال وقوع است دارند و مسایلی که در داخل کشور باید به آن توجه بیشتری شود، در مورد طرح استیضاح جلساتی را با وزیر جهادکشاورزی، معاون رئیس جمهور و تعداد قابل توجهی از دوستان استیضاح کننده برگزار کردیم.» لاریجانی در ادامه گفت که در این جلسه، نمایندگان استیضاح‌کننده پذیرفته‌اند که طرح "ایرادها" به زمان دیگری موکول شود و دولت و وزیر کشاورزی هم برای رفع اشکالات اعلام آمادگی کرده‌اند.

اعتراض‌ها به حذف طرح اسیتضاح

این توضیحات لاریجانی با اعتراض دست‌کم دو نماینده مجلس روبرو شد. به گفته‌ی این دو نماینده، هنوز هم تعداد کافی از نمایندگان بر استیضاح پافشاری می‌کنند و جلسه با وزیر کشاورزی هم، آنها را از این اقدام منصرف نکرده است. سیروس سازدار، یکی از این نمایندگان معترض، با تأکید بر این که استیضاح وزیر کشاورزی از نصاب نیفتاده است، گفت:« انتظار داشتیم که رئیس مجلس بی‌طرفی خود را حفظ می‌کرد، نه اینکه جلسه‌ای در شب گذشته به طور گزینشی با برخی از استیضاح کنندگان جلسه برگزار کنند.» سازدار در ادامه پرسید: «چرا نگذاشتید استیضاح انجام شود و در حاشیه آن، بار دیگر برای وزیر رای جمع می‌کردید.»

اظهارات مخالفان خروج طرح استیضاح از دستور کار و دفاع علی لاریجانی از این اقدام باعث شد که جلسه‌ی روز یکشنبه‌ی مجلس برای دقایقی به تشنج کشیده شود.

کارشناسان می‌گویند که با نزدیک‌شدن پایان کار دولت احمدی‌نژاد، انتقادها و اعتراض‌ها به کارکرد این دولت در درون مجلس هشتم نیز رو به افزایش است. این در حالی است که اکثریت این مجلس را نمایندگان وابسته به جناح "اصول‌گرا" تشکیل می‌دهند. ولی شماری از این نمایندگان که به طیف‌های کمترهوادار احمدی‌نژاد نزدیک هستند در تلاشند که فاصله‌ی معینی میان خود و دولت ایجاد کنند تا در میان رأی‌دهندگان به حمایت تام و تمام از این دولت و کارنامه‌اش متهم نشوند. در استیضاح اخیر وزیر کشاورزی، برخی از نمایندگان وابسته به جناح اقلیت مجلس نیز نقش فعالی داشتند.

طرح استیضاح وزیر کشاورزی شامل ۱۴ محور بود که سوءمدیریت در زمینه‌های مختلف کشاورزی، آب و دامداری و نیز اهمال در مقابله با خشکسالی اهم انها را تشکیل می‌دادند.