شیوع روزافزون کرونا جامعه اسرائیل را دو قطبی می‌کند

 اسرائیل یکی از کشورهایی است که بیشترین نرخ ابتلا به ویروس کرونا را در جهان دارد. حالا انتشار ویدیوهایی از آنچه درون برخی کنیسه‌ها در اسرائیل می‌گذرد، مایه نگرانی شدید گروه کثیری از شهروندانش شده است. در این فیلم‌های کوتاه مردانی دیده می‌شوند که بدون ماسک و نزدیک هم در حال اجرای مراسم مذهبی‌اند. مقررات بهداشتی شامل حال مجامع بنیادگرای یهودی اسرائيل نیز می‌شود اما آنها این مقررات را نادیده می‌گیرند.

این ویدیوها متعلق به حساب توییتری اسرائیل فری یک خبرنگار اسرائیلی است که خود از جمله باورمندان به همین مجامع است، اما رعایت نکردن ضوابط بهداشتی را درست نمی‌داند. به همین دلیل او این ویدیوها را منتشر کرده و در حساب توییتری خود نوشته: «خاخام‌ها در مجامع تحت نفوذشان آنچه را عمل می‌کنند که خود درست می‌دانند». او به یکی از شبکه‌های تلویزیونی اسرائیل گفته است: «از نظر این خاخام‌ها، اگر لازم باشد کنیسه باز بماند، باز می‌ماند و کسی هم نمی‌تواند جلوی آنرا بگیرد».

در اسرائیل بیش از یک میلیون (۱،۱) یهودی ارتدکس زندگی می‌کنند. چیزی معادل تنها ۱۲ درصد جمعیت کشور. اما نیمی از موارد ابتلا به کرونا در مجامع آنها شناسایی شده است. در یوم کیپور (روز آمرزش) در پایان ماه سپتامبر بیش از ۴۰۰۰ نفر از یهودیان ارتدکس در محوطه کنیسه بلز (Belz-Gemeinde) در اورشلیم مراسم مذهبی خود را اجرا کردند و بیشتر آنها ماسک نداشتند.

مجامع خودمختار یهودیان ارتدکس

بحران کرونا نشان داده است که جامعه اسرائیل تا چه اندازه دچار انشقاق شده است. مجامع یهودی بنیادگرا روش زندگی و مناسبات درون حریم خود را بی اعتنا به دولت تعیین می‌کنند. اسرائیل فری ریشه این مشکل را خود اسرائیلی‌های سکولار می‌داند که به گفته او از ۷۰ سال پیش و با تشکیل دولت اسرائیل وجود این مجامع خودمختار، عدم التزام آنها به خدمت سربازی یا شرکت در فعالیت‌های اقتصادی و تامین منابع مادی مدارس مذهبی آنان را ممکن ساختند. او می‌گوید: «حالا پس از ۷۲ سال و در حالی ما در حال مبارزه با پاندمی کرونا هستیم، دولت امیدوار است که شهروندان یهودی افراطی مقررات بهداشتی را رعایت کنند».

به گفته شوکی فریدمن از پژوهشگران مناسبات میان دولت و مذهب در موسسه "دمکراسی اسرائیل" این بخش از بنیادگرایان یهودی  که «هاردیم» نیز نامیده می‌شوند به بسیاری از مقررات تعیین شده از سوی دولت اهمیتی نمی‌دهند. به گفته او بسیاری از اعضای این مجامع تنها به احکام خاخام‌ها گوش می‌کنند و برخی خاخام‌ها نیز می‌ترسند که با محدود کردن مناسک مذهبی اعضای خود را از دست بدهند.

نتانیاهو در مرکز انتقادها

اخیرا از آمار مبتلایان به کرونا در مجامع سکولار یهودی و هم‌چنین عرب‌های اسرائیلی کاسته شده و هم‌زمان در میان ارتدکس‌ها افزایش یافته است. اما این تنها ناشی از عقاید مذهبی این گروه نیست. آنان عمدتا در مناطق فقیرنشین و پر جمعیت زندگی می‌کنند که عملا امکانی برای رعایت فاصله اجتماعی در آنها نیست.

اسرائیلی‌های سکولار انتقاد می‌کنند که پلیس اسرائیل در محله‌ها و شهرهای محل زندگی یهودیان افراطی حضور زیادی ندارد و دولت نیز علاقه ای به اجرای قوانین در این مناطق را ندارد. آنها بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل را به نزدیکی وابستگی بیش از حد به احزاب فوق ارتدکس متهم می‌کنند و معتقدند او به همین دلیل اجازه می‌دهد که این بخش از مردم از مقررات فرار کنند.