صفحه‌ای در گوگل برای ثبت اسامی کشته‌شدگان مصری
۱۳۸۹ بهمن ۲۱, پنجشنبه
با ادامه‌ی اعتراضات مردمی در کشور مصر، گزارش‌هایی از افزایش تعداد کشته‌شده‌ها و معترضان مجروح به جهان مخابره می‌شود. اما این افراد که هر روز بر کف خیابان‌های قاهره و چه بسا دیگر شهرها برای آزادی جان می‌دهند، بیش از آن‌که در "آمار کشته‌شده‌ها" رقمی باشند، انسان‌هایی هستند دارای نام و مشخصات و خانواده‌هایی که به آن‌ها عشق می‌ورزیده‌اند.
ثبت نام و مشخصات این افراد جدا از آن‌که تلاشی‌ست در جهت ثبت نقض حقوق بشر، می‌تواند راهی باشد برای هر چه بیش‌تر ملموس کردن آن‌چه در حال وقوع است: سرکوب معترضان مردمی.
یکی از تلاش‌هایی که در این راه انجام شده، راه‌اندازی یک صفحهی گسترده (spreadsheet) در گوگل. داک (google doc) بوده است. در این صفحه مشخصاتی نظیر اسم به دو زبان انگلیسی و عربی، سن، شغل، محل کشته شدن، تاریخ کشته شدن، عکس فرد کشته شده، و منبع این اطلاعات آورده شده است. این صفحه مدام در حال به روز شدن است. تا آن جا که هنگام شروع این گزارش اسامی و مشخصات ۷۳ نفر در آن دیده می‌شد و تنها چند ساعت بعد این تعداد به ۱۲۳ نفر رسید.
البته ظاهراَ مدیر این صفحه در کنار به روز کردن مداوم این صفحه، در تلاش است تا از دقت و صحت اطلاعات نیز غافل نماند. در این صفحه از مخاطب درخواست شده که اگر از اطلاعات صفحه استفاده می‌کند باید آگاه باشد که این اطلاعات مدام به روز و تصحیح می‌شوند (تغییر می‌یابند).
در بالای صفحه نیز این پیام دیده می‌شود: «ما در تلاشیم تا از آن دسته از مصری‌های شجاعی که در مبازره‌ی مسالمت‌آمیز خود برای آزادی به قتل رسیده‌اند، نام ببریم. اگر کسی اطلاعات بیش‌تری دارد و یا اشتباهی را در اطلاعات ارایه‌شده از سوی ما مشاهده می‌کند، برای ما ایمیل کند.»
اما آن‌چه در آدرس ایمیل ارایه شده توسط مدیر صفحه جلب توجه می‌کند، وجود کلمه ایران در آن است. توییت‌های اکانت توئیتر لینک داده شده در صفحه نیز عمدتاَ درباره‌ی ایران است. محل اقامت مدیر صفحه نیز در صفحهی توئیترش، تهران قید شده است.
اما او ایرانی نیست، یک دختر ۲۴ ساله‌ی آمریکایی‌ست که از انتخابات جنجال‌برانگیز ریاست‌جمهوری دهم ایران صفحهی توییتر و دیگر فعالیت‌های آن‌لاین خود را متمرکز بر ایران کرده است: «فکرم این بود که اگر همه ما آدرس خود را در توییتر به ایران تغییر دهیم، شناسایی و تعقیب معترضان ایرانی که در توئیتر فعال بودند، سخت خواهد شد. بعد هم آدرسم را به نشانه‌ی همبستگی با مردم ایران گذاشتم ایران بماند.»
نام او جوئن میشل است و تحصیل کرده‌ی علوم سیاسی است و خوشحال می‌شود اگر با عنوان "یک فعال اینترنتی صلح" از او نام برده شود. او تجربه‌ی خود را از پیگیری و تلاش برای ثبت مسایل ایران به تلاشش برای مصر گره می‌زند: «بیش‌تر معترضان و کشته‌شده‌های مصری دقیقاَ هم‌سن و سال من و هم‌سن و سال کسانی هستند که در ایران به خیابان‌ها ریختند. واقعاَ مجذوب‌کننده‌ست که ببینی که نسل من چه کارهایی که قادر است انجام دهد.»
جوئن می‌گوید: «آرزو داشتم میدان آزادی، میدان تحریر بود و معترضان ایرانی هم مثل مصری‌ها به پیش می‌رفتند.» او البته با این‌که اخبار کشته‌شده‌ها و زندانی‌ها را ثبت می‌کند، «امیدوار است که کل منطقه آماده‌ی بازپس‌گیری حق خود از دیکتاتورهاست.»
انتقاد به عملکرد رسانه‌ها، شروع کار
آن‌چه مدیر صفحه گسترده‌ای که در آن اطلاعات کشته‌شده‌های مصری ارایه می‌شود، از آن حرف می‌زند انتقادی‌ست که به رسانه‌های جمعی وجود دارد: «متنفر بودم از این‌که می‌دیدم رسانه‌های این‌جا آن‌چنان که باید به کشته‌شده‌ها نمی‌پردازند، چیزی که درباره‌ی ایران واقعاَ برایم شوکه‌کننده بود همین بود. این اخبار بیش‌تر از طریق شبکه‌های اجتماعی اینترنتی نظیر فیس‌بوک و توئیتر منتشر می‌شد.»
او به ژوئن ۲۰۰۹ برمی‌گردد: «با دوستم در ماشین بودیم که گفت دارند در ایران مردم را در خیابان می‌کشند، حرفش را باور نکردم. سایت‌های خبری را زیر و رو کردم و چیز بخصوصی پیدا نکردم. بعد به توییتر وارد شدم و آن‌جا همه چیز نوشته شده بود.»
جوئن ادامه می‌دهد: «من هم از آن به بعد صفحهی توئیترم را وقف پرداختن به مسایل ایران کردم.» او شوخی‌کنان می‌گوید: «به هر حال بهتر از آن بود که توئیت کنم که صبحانه یا نهار چه خورده‌ام!»
او می‌گوید که پس از آن از فیلادلفیا به واشینگتن نقل مکان کرد تا در شهر "تصمیم‌گیران اصلی" یا همان سیاستمداران کشور باشد: «تمرکز بسیاری روی ایران است اما متاسفانه ۹۹ درصد روی مساله هسته‌ای و یک درصد روی نقض حقوق بشر.»
جوئن میشل می‌گوید که به همین علت یکی از فعالیت‌های فعلی اینترنتی‌اش عضویت در گروهی است که برای تغییر هدف تحریم‌ها و کشاندن آن به سمت مسایل حقوق بشری ایران فعالیت می‌کند.
دیروز مصر، امروز ایران
اما چه چیزی یک "فعال اینترنتی جوان صلح" را که اکنون مدیر یک صفحه دیگر در توییتر و همچنین عضو چندین سایت و کمپین اینترنتی در رابطه با ایران است به مصر کشاند. آیا شباهتی بین مصر و ایران دیده است؟ او می‌گوید: «شباهت بین مردم است.»
جوئن میشل آمریکایی که نامزد افغان دارد ولی انگیز‌ه‌های کارش را مربوط به زبان و هویت نامزدش نمی‌داند، ادامه می‌دهد: «مردم ایران و مصر هر دو به خیابان‌ها آمدند و به صورت مسالمت‌آمیز برای آزادی تجمع کردند.»
او می‌گوید که "انقلاب تونس" را نیز پیگیری کرده است.
او سپس از انگیزه‌اش برای ثبت اسامی کشته‌شده‌های مصری می‌گوید، انگیزه‌ای که به‌رغم ظاهر عمومی‌اش، کمابیش شخصی به نظر می‌رسد: «اسامی را ثبت می‌کنم تنها برای این‌که همیشه بتوانم قربانیان مصری را بخاطر داشته باشم.»
توضیح می‌دهد: «چند روز پیش تعداد اندکی اسم از شهدای مصر دیدم که توئیت شده بود، آن اسامی را برداشتم و روی صفحهی گسترده در گوگل گذاشتم.»
جوئن ادامه می‌دهد: «من این صفحه را تنها یک بار در فیس‌بوک و یک بار در توئیتر معرفی کرده‌ام. نمی‌خواهم خانواده‌های کشته‌شده‌ها یا هیچ کس دیگری از عزیزان‌شان را برنجانم. فقط می‌خواهم هر کس که اطلاعات بیش‌تری دارد در اختیارم قرار دهد یا من را تصحیح کند.»
جوئن می‌گوید: «من قصدم ساختن یک پروژه‌ی بزرگ از ثبت اسامی کشته‌شده‌های مصر نیست. فقط می‌خواهم ثبت‌شان کنم تا اسم‌شان به کمک اینترنت همیشه باقی بماند، همین.»
مریم میرزا
تحریریه: یلدا کیانی