طرح احداث نخستین نیروگاه اتمی ترکیه در مکانی زلزله‌خیز
۱۳۹۰ خرداد ۱۵, یکشنبه
نخست وزیر ترکیه به‌رغم فاجعه اتمی فوکوشیما در ژاپن، بر احداث دو نیروگاه اتمی در ترکیه اصرار دارد.
رجب طیب اردوغان در سفری که در ماه مارس ۲۰۱۱ به مسکو کرد، قصد داشته است درباره احداث نخستین نیروگاه اتمی ترکیه به نام "اوکویو" در جنوب کشور، با همتای خود دمیتری مدودف صحبت کند.
دو کشور ترکیه و روسیه در ماه مه ۱۷ قرارداد همکاری را به امضا رساندند که یکی از آنها قرارداد احداث نخستین نیروگاه اتمی ترکیه به نام "آکویو" در جنوب کشور در حاشیهی دریای مدیترانه است.
شرکت روسی سازنده نیروگاه‌های هسته‌ای "اتم‌استروی‌اکسپورت" تنها شرکت در سطح جهان بوده است که حاضر شده در این منطقه‌ی زلزله‌خیز ترکیه نیروگاهی اتمی بسازد.
دولت ترکیه هم‌اکنون برای احداث دومین نیروگاه اتمی در حاشیهی دریای سیاه در حال مذاکره با شرکت اتمی ژاپنی "تپکو" است. این شرکت، سازنده و اداره‌کننده‌ی شماری از نیروگاه‌های اتمی ژاپن، از جمله نیروگاه‌های فوکوشیما است.
نابودی طبیعتی زیبا
اگر کسی مایل به دیدن محل نخستین نیروگاه اتمی ترکیه است، به نیروی بدنی کافی و کفش کوه متناسب نیاز دارد. پس از صعود از یک کوه و گذار از یک جنگل کاج، به سیم‌های خارداری می‌رسیم که از محل بریده‌های سیم می‌توان وارد این منطقه‌ی حفاظتی شد.
اشتفان وورتسل، خبرنگار شبکه رادیویی جنوب غربی آلمان، طی گزارشی می‌نویسد که از بالای این کوه چشم‌انداز بسیار زیبای خلیج حاشیهی مدیترانه را می‌توان شاهد بود. قرار است در ساحل این خلیج نیروگاه اتمی "آکویو" احداث شود.
ممد علی ییلماز ۶۶ ساله که از ساکنان روستای همجوار "بویوکجلی" است، با حسرت به منظره‌ی کارت پستال این خلیج نگاه می‌کند و می‌گوید: «این خلیجی است سرشار از ماهی‌ها و آبزی‌های گوناگون. در تابستان حتی لاک‌پشت‌ها به ساحل این خلیج می‌آیند و تخم‌گذاری‌می‌کنند. اینجا منطقه‌ای است بکر و بسیار زیبا.»
هنوز از آغاز احداث پروژه در این منطقه که با سیم‌های خاردار دور آن را محصور کرده‌اند، خبری نیست. ولی ییلماز می‌گوید: «اگر نیروگاه هسته‌ای را واقعا در این منطقه بنا کنند، تمام طبیعت را نابود خواهند کرد و از این خلیج زیبا فقط خاطره‌ای برای ما خواهد ماند.»
بحث نیروگاه اتمی هنوز به موضوع کارزار انتخابات پارلمانی ترکیه بدل نشده است. ولی از زمان فاجعه اتمی فوکوشیما در ژاپن، مسئله‌ی اتمی هر چه بیشتر ذهن مردم ترکیه، به ویژه ساکنان حاشیهی دریای مدیترانه را به خود مشغول می‌کند.
سباهات اسلان، از فعالان "جامعه‌ی ضد اتم" ترکیه، می‌گوید: «کسانی که تا دیروز هیچ علاقه‌ای به مسائلی که ما طرح می‌کردیم نداشتند، امروز گروه گروه به فعالیت‌های ضد اتمی ما می‌پیوندند. در این منطقه یک انقلاب کوچک در رابطه با رویکرد مردم نسبت به انرژی اتمی رخ داده که مرا شگفت‌زده کرده است.»
«اشتغال‌زایی استدلال نیست»
در میان ساکنان روستای کوچک، زیبا و دنج "بویوکجلی"، که میان آنتالیا و مرسین قرار دارد، موضوعی غیر از پروژه احداث نیروگاه اتمی وجود ندارد. آنچه مسلم است اینکه، رجب طیب اردوغان در انتخابات پارلمانی ۱۲ ژوئن، از این روستا رأی زیادی نخواهد آورد.
از نظر ساکنان روستا، این استدلال که نیروگاه اتمی تا ۸۰۰ فقره اشتغال ایجاد خواهد کرد، استدلال معتبری نیست.
ممدعلی ییلماز که معلم بازنشسته است، در این زمینه می‌گوید: «برای کارگران ساده‌ای که ما داریم، خواهی نخواهی امکان اشتغالی وجود نخواهد داشت. در اینجا به کارشناسان اتمی و فن‌آوری پیشرفته نیاز است.»
آقای ییلماز که سخنگوی مخالفان انرژی اتمی در این روستاست، می‌افزاید: «زمین‌لرزه‌ها می‌آیند و می‌روند، سونامی‌ها می‌آیند و می‌روند، حتی اردوغان نیز روزی خواهد رفت. ولی نیروگاه اتمی فاجعه‌ای است که همیشه خواهد ماند.»
DK/BB