طرح ایران و ترکیه برای رفع تحریم‌ها
۱۳۸۹ آذر ۲۷, شنبه
"خبرآنلاین" به نقل از وبسایت روزنامه انگلیسی "گاردین"، از توافق ایران برای انتقال حدود هزار کیلوگرم اورانیوم کم‌غلظت و تمام ۳۰ کیلوگرم اورانیوم ۲۰ درصد غنی شده خود نوشته است. به گزارش "خبرآنلاین"، این توافق با ابتکار ترکیه صورت گرفته و قرار است که فرانسه و روسیه به ازای انتقال دخایر اورانیوم ایران، میله‌های سوخت آماده برای ایزوتوپ دارویی رآکتور تهران را تامین کنند.
نشریه "گاردین" از دیدار مقامات ایرانی و ترک در چندین نوبت برای گفتگو پیرامون اشکال این "معامله" نیز خبر داده و افزوده که آنها امیدوارند این پیشنهاد را ماه ژانویه در نشست گروه ۵ + ۱ در استامبول بر روی میز بگذارند.
ایده مبادله سوخت نخستین بار از سوی فرانسه، روسیه و آمریکا در نشست وین پیشنهاد شد. طرح موسوم به "فرمول وین" این بود که ایران در قبال انتقال ۱۲۰۰ کیلو اورانیوم با غنای کم، میله سوخت مورد احتیاج برای رآکتور تحقیقاتی تهران را به دست آورد.
این طرح که نخست از سوی ایران مورد موافقت قرار گرفت، در ادامه مذاکرات اتمی به بن‌بست خورد و بدون فرجام ماند.
خبرهای رسیده از ملاقات وزیر خارجه ترکیه و مقامات ایرانی در بحرین پیرامون این ابتکار نیز حکایت می‌کنند. این خبرها پس از حضور علی‌اکبر ولایتی، مشاور آیت‌الله خامنه‌ای در مراسم روز عاشورا در استامبول منتشر شده‌اند. آقای ولایتی در همین روز ( پنجشنبه ۱۶ دسامبر) به مدت یک‌ساعت با رجب طیب اردوغان، نخست وزیر ترکیه دیدار کرده است.
ملاقات یاد شده در پشت درهای بسته و تنها چند روز پیش از سفر احمدی‌نژاد به ترکیه انجام شده است. احمدی‌نژاد به زودی برای شرکت در اجلاس "اکو" به ترکیه می‌رود و قرار است علی‌اکبر صالحی، وزیر خارجه جدید ایران وی را همراهی کند.
"خبرآنلاین" در ادامه گزارش خود، نقل قولی از یک کارشناس مسائل هستهای اهل ترکیه آورده که به نشریه دیلی تلگراف گفته است: « دیپلماسی کم‌عمق و تهدیدآمیز راه حل نیست. ایران نیازمند طرف گفتگویی است که به آن اعتماد داشته باشد.»
ترکیه یکی از سه ضلع توافقنامه سه‌جانبه مبادله سوخت است که بین ایران، برزیل و این کشور در ماه مه سال ۲۰۱۰ به امضا رسید. بر اساس این توافقنامه، ایران می‌پذیرفت که ۱۲۰۰ کیلوگرم از اورانیوم ۳،۵ درصد غنی شده خود را در ترکیه به امانت بگذارد و در برابر آن ۱۲۰ کیلوگرم اورانیوم با غنای ۲۰ درصد برای رآکتور تهران دریافت کند.
اخبار مربوط به مذاکرات ایران و ترکیه بر سر طرح‌های هستهای ایران در حالی منتشر می‌شوند که علی اکبر صالحی، وزیر خارجه جدید ایران در مراسم معارفه خود، از اهمیت تقویت روابط سیاسی با ترکیه و عربستان سخن گفته و افزوده که « توجه اول دیپلماسی ایران باید به کشورهای همسایه و جهان اسلام باشد و در این موضوع عربستان و ترکیه از وزن و جایگاهی خاص برخوردارند.»
MDM/AJ